Skuteczność profilaktyki przeciwzakrzepowej po endoprotezoplastyce stawu biodrowego
Słowa kluczowe:
endoproteza stawu biodrowego, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, profilaktyka przeciwzakrzepowa, badanie ultrasonograficzne, pomiary obwodówAbstrakt
Wstęp. Staw biodrowy często ulega zmianom zwyrodnieniowym, które znacznie ograniczają jego czynność i zmniejszają ogólną sprawność fizyczną chorego. Obecnie najczęstszym sposobem leczenia zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego jest jego wymiana na sztuczny. Niestety zabieg i okres okołooperacyjny sprzyja powstawaniu żylnych zmian zakrzepowych. W Polsce rocznie na żylną chorobę zakrzepowo-zatorową zapada ok. 80-100 tys. osób, w jednej trzeciej pod postacią zatorowości płucnej, a w dwóch trzecich „czystej” choroby zakrzepowej żył. Zastosowanie skutecznej profilaktyki tego groźnego powikłania zależy od znajomości klinicznych czynników ryzyka stwierdzonych podczas wywiadu przeprowadzonego indywidualnie z każdym pacjentem.
Cel. Celem pracy była ocena sprawności przepływu krwi w kończynach dolnych osób poddanych systematycznym ćwiczeniom przeciwzakrzepowym oraz standardowemu tokowi usprawniania leczniczego po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego.
Materiał i metody. Oceny stanu funkcjonalnego naczyń żylnych u 36 kobiet i 24 mężczyzn dokonano na podstawie badania ultrasonograficznego i pomiaru obwodu kończyn dolnych na poziomie stawu skokowego oraz goleni.
Wyniki. W wyniku przeprowadzonej analizy statystycznej stwierdzono, że po zabiegu prędkość maksymalna-skurczowa uległa istotnej poprawie jak również istotnie statystycznie poprawiła się prędkość minimalna.
Wnioski. Badania wykazały korzystny wpływ wczesnego wprowadzenia ćwiczeń przeciwzakrzepowych i leczenia fizjoterapeutycznego na przepływ krwi w żyłach kończyn dolnych.
Bibliografia
1.Raczyński J, Koraczak D, Orzechowski J. Thromboembolic complications after total hip arthroplasty. Diary of XXVII Congress of the Polish Society of Orthopaedics and Traumatology. Warszawa 13-15. X. 1998. p. 49-56.
2. Garlicki M, Kreczko R. Arthrosis deformans Coxa. Warszawa: PZWL; 1974.
3. Keuttner K, Goldberg VM. Osteoarthritis Disorders. Rosemont PA: American Academy of Orthopedic Surgeons;1995.
4. Cooper C, Walker-Bone H, Dennison EM, et al. Osteoarthritis: epidemiology, risk factors, burden of disease and prevalence. Osteoporosis Int. 2002;13(Suppl. 1):141.
5. Srokowski G. The study of the load of lower limbs in patients after hip replacement surgery in the assessment of joint congruity and conducted rehabilitation. Orthopedics Quarterly. 2005;3:227-36.
6. Callaghan JJ, Warth LC, Hoballah JJ, Evaluation of deep venous thrombosis prophylaxis in low-risk patients undergoing total knee arthroplasty. J. Arthroplasty 2008;23(6 Suppl. 1):20-24.
7. Kubiś W. Rules of conduct of early rehabilitation in patients after total hip replacement. Diary of XXVII Congress of the Polish Society of Orthopaedics and Traumatology. Warszawa 13-15. X. 1998. p. 71-6.
8. Comerota AJ, Paolini D. Treatment of acute iliofemoral deep vein thrombosis a strategy of thrombus removal. Eur J Vasc Surg. 2007;33(3):351- 60.
9. Rubinstein I, Murray D, HofsteinV. Fatal pulmonary embolism in hospitalized patients. Arch Intern Med. 1988;148;1425-526.
10. Borghi B, Casati A. Thromboembolic complications after total hip replacement. Int Orthop. 2002;26(1):44-7.
11. Hull RD, Raskob GE, Hirsh J. Prophylaxis of venous thromboembolism: an overview. Chest. 1986;89:374-83.
12. Barrelier MT, Rouen E, Creveuil C. Discrepancies between the results of phlebography and Doppler ultrasonography in the diagnosis of asymptotic venous thrombosis after total hip prosthesis. False negatives of flebography or false positives of Doppler ultrasonography. J Mal Vasc. 1998;23(3):183-90.
13. Tomkowski WZ. Zator tętnicy płucnej i zakrzepica żył głębokich. Gdańsk: Via Medica; 2004.
14. Villemur B, Bosson JL, Diamand JM. Deep venous thrombosis (DVT) after hip or knee prosthesis. Evaluation of practices and prevalence of DVT on Doppler ultrasonography. J Mal Vasc. 1998;23(4):257-62.
15. Barden B, Kroger K, Loer F. Unfallchirurg. 2001 Feb;104(2):138-42.
16. Schiff RL, Kahn SR, Shrier I. Identifyng orthopedic patients at high risk thromboembolism for venous despite tromboprophylaxis. Chest. 2005;128(5):3364-71.
17. Spritzer CE, Arata MA, Freed KS. Isolated pelvic deep venous thrombosis; relative frequency as detected with MR imaging. Radiology. 2001;219:521-5.
18. Zhan C, Kaczmarek R, Loyo-Berrios N, et al. Incidence and short-term outcomes of primary and revision hip replacement in the United States. J Bone Joint Surg Am. 2007;89(3):526-33.
19. Zembaty A. Kinesitherapy. Kraków: Wydawnictwo Kasper Sp. z o.o.; 2002.
20. Senger A, Degenerative – deforming arthritis. Orthopedics and Rehabilitation. Warszawa: PZWL;1984. p. 688-94.
21. Gągała J, Mazurkiewicz T. First experiences with total hip resurfacing arthroplasty. Chir Narz Ruchu Ortop Pol. 2007;72,5:311-7.
22. Jabłoński M, Turżańska K, Gorzelak M, et al. Asymptomatic venous thromboembolism before the surgery of a hip arthroplasty – when is the risk significant? Chirurgia Narządu Ruchu i Ortopedia Polska. 2008;73(6):381-5.
23. Mont MA, Jones LC, Rajadhyaksha AD, et al. Risk factors for pulmonary emboli after total hip or knee arthroplasty. Clin Orthop Relat Res. 2004;422:154-63.
24. Marcy GH, Fletscher RS. Modification of the posterolateral approach to the hip for insertion of femoral-head prosthesis. J Bone Joint Surg. 1954;36(1):142-3.
25. Ciccone WJ, Fox PS, Neumyer M. Ultrasound survelliance for asymptomatic deep venous trombosis after total joint replacement. J Bone Joint Surg Am. 1998;80(8):1095-6.
26. Heit JA, Melton LJ, Lohse CM. Incidence of venous thromboembolism in hospitalized patients vs community residents. Mayo Clin Proc. 2001;76(11):1102-10.
27. Magnusson M, Ericsson BI, Kalebo P. Is colour Doppler ultrasoud a sensitive screening method in diagnosis deep vein thrombosis after hip surgery? Tromb Haemost. 1996;75(2):242-5.
28. Pozowski A. Thromboembolic complications after arthroplasty of large joints of the lower limb. Orthopedic Quarterly. 2000;2:97-101.
29. Sobol AB. Thromboembolic complications in patients of primary care. Public Health. 2002;112(3):369-400.
