Relacja lekarz - pacjent - od paternalizmu do partnerstwa
Słowa kluczowe:
lekarz, pacjent, interakcja, relacje międzyludzkieAbstrakt
Na podstawie literatury dokonano opisu przemiany relacji lekarz-pacjent na przestrzeni wieków. Praca zawiera analizę relacji w perspektywie socjologicznej. Odnosi się do przemiany wzajemnych postaw obu uczestników relacji w kierunku bliskiego partnerstwa. Praca wykazuje związek pomiędzy postępem nauki i technologii, a dokonywanymi zmianami. Stosunek lekarza do pacjenta powinien bowiem uwzględniać jego całość psychofizyczną. Lekarz, który może współcześnie korzystać z najnowszych osiągnięć nauki, niesie pacjentowi ulgę w cierpieniu fizycznym. Wraz ze zmniejszeniem się dolegliwości somatycznych pacjent zaczyna odczuwać nowe potrzeby, również w relacji z lekarzem. Szczególną uwagę poświęcono w pracy specyficznej relacji lekarz-pacjent. Wskazano na jego specyfikę w tle ogólnego ujęcia socjologicznego. Zwiększenie roli pacjenta w procesie diagnozy i leczenia jest obecne także w założeniach jeszcze bardziej kompleksowego podejścia do zdrowia. Ruch na rzecz promocji zdrowia kładzie główny nacisk na odpowiedzialność człowieka za zdrowie, a więc prowadzenie właściwego stylu życia.
Bibliografia
1. Barański J. Interakcja lekarz-pacjent. W: Barański J, Piątkowski W, red. Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny. Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe; 2002.
2. Ostrowska A. Relacja pacjent-lekarz: nowa jakość? Prom. Zdr. Nauki Społ. Med., 2001;21:109-21.
3. Sokołowska M. Socjologia medycyny. Warszawa: PZWL; 1986.
4. Ostrowska A. Modele relacji lekarz-pacjent. W: Ostrowska A, red. Wstęp do socjologii medycyny. Warszawa: PAN; 1990.
5. Tanasiewicz M, Bednarski J, Mateusiak J. Jedna relacja - wiele perspektyw. Wyznaczniki współpracy lekarz dentysta – pacjent. Mag. Stomat., 2007; 7-8:28- 31.
6. Collet H. Influence of dentist- patient relationship on attitudes and adjustment to dental treatment. J. Am. Dent. Assos. 1969;79:879-84.
7. Lahti S. Dentist and patient opinions about the ideal dentist and patient- developing a compact questionnaire. Comm. Dent. Oral. Epidemiol. 1992;2:229-34.
8. Bartkowiak G. Kompetencje interpersonalne w relacji pacjent-lekarz. W: Głowacka MD, red. Promocja Zdrowia. Kontekst społeczno kulturowy. Poznań: Wolumin; 2000.
9. Halik J. Społeczne różnice w stanie zdrowia i dostępie do świadczeń medycznych-główne mechanizmy i uwarunkowania. Prom. Zdr. Nauki Społ. Med., 2000;19:103-12.
10. Więckowska E. Znaczenie komunikacji niewerbalnej lekarza z pacjentem w kontekście terapeutycznym, Zdr Publ 2008;118(4):462-7.
