Znaczenie badań nad jakością życia w medycynie
Słowa kluczowe:
jakość życia, narzędzia pomiaru, medycynaAbstrakt
Termin ,,jakość życia’’ jest określeniem z pogranicza wielu dziedzin nauki, takich jak: filozofia, psychologia, socjologia, ekonomia oraz medycyna. W ujęciu medycznym jakość życia wiązana jest ściśle z fizycznymi, psychicznymi i społecznymi dziedzinami zdrowia, na które wpływają doświadczenia, wierzenia, oczekiwania i percepcja człowieka. Zmiana podejścia do chorych na bardziej holistyczne, spowodowała wzrost zainteresowania subiektywnymi odczuciami pacjenta, które dotyczą choroby, leczenia i problemów życiowych, które określane są ogólnie badaniem jakości życia. Dotyczą one satysfakcji z wyników leczenia, oceny funkcjonowania w sensie fizycznym i psychicznym, a także zdolności do pełnienia roli rodzinnej, społecznej i zawodowej. Celem pracy jest przedstawienie znaczenia badań nad jakością życia w medycynie. Badania jakości życia dostarczają danych na temat sytuacji chorego, pozwalają dostrzec problemy, których doświadcza i podejmować działania ukierunkowane na ich rozwiązanie.
Bibliografia
1. Pierzchała W, Farnik-Brodzińska M. Jakość życia i jej ocena u chorych na astmę. Alerg Astma Immunol 1997;2:203-6.
2. Meyza J, red. Jakość życia w chorobie nowotworowej. Centrum Onkologii, Warszawa 1997.
3. Næess S. Quality of life research. Concept, methods and applications. Institute of Applied Social Research, Oslo 1987:13-26, 45-66.
4. Wołowicka L(red).Jakość życia w naukach medycznych. Poznań: AM 2001.
5. Zhan L. Quality of life: Conceptual and measurment issues. J Adv Nurs 1992,17:795-800.
6. de Walen-Gałuszko K, Majkowicz M. red. Jakość życia w chorobie nowotworowej. UG, Gdańsk: UG 1994.
7. Meeberg G. Quality of life: a concept analysis. J Adv Nurs 1993;18:32-8.
8. Sierzputowska E. Jakość życia. Wiad Statyst 1989;7:5-10.
9. Czapiński J. Psychologia szczęścia. Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Warszawa 1994:32-142, 180-95.
10. Dalkey N, Rourke D.The Delphi procedure and rating quality of life factors. Univ California, LA 1972.
11. Mc Kenna S. Measuring quality of life. Eur Psychiatry 1997; 12, suppl 3,:267-74.
12. Kunsebeck H, Korber J, Freyberg H. Quality of life in patients with inflammatory bowel disease. Paychother Psychosom 1990;54:110-16.
13. Farnik-Brodzińska M, Pierzchała W. Badania jakości życia w chorobach układu oddechowego. Katowice: AM 1999.
14. Breslin S. Quality of life: how is it measured and defined? Urol Int 1991;46:246-51.
15. Deyo R. The quality of life, research and care. Ann Inter Med. 1991;114:695-7.
16. Falangan J. Measurement of quality of life: current state of the art. Arch Phys Med Rehabil 1982;63:56-9.
17. Glaser A, Walker D. Quality of life. Lancet 1995;46, 444-6.
18. Guyatt G, Veldhuyzen Van Zanten S, Feeny D. et al.Measuring quality of life in clinical trials: a taxonomy and review. Can Med Assoc J 1989;140:1441-8.
19. Schipper H. Quality of life : Principles of the clinical pradigm. J Psych Oncol 1990;8:171-85.
20. Spilker B. ed. Quality of life and pharmacoeconomics in clinic trials. Second edition. Lippincott-Raven, Philadelphia 1996.
21. Siegrist I, Junge A. Conceptual and methodological problems in quality of life in clinical medicine. Soc Sci Med. 1989;29:463-70.
22. WHO Group. The World Health Organization Quality of Life Assessment (WHOQOL): Development and general psychometric properties. Soc Sci Med. 1998;46:1569-85.
23. Sidorowicz S. Etyczne aspekty oceny jakości życia przewlekle chorych. W: Streszczenia Materiałów XIII Ogólnopolskiego Sympozjum Medycyny Psychosomatycznej. Kołobrzeg 15-17.05.1997,s.86.
24. Widomska-Czekajska T, Skrzypek M. Badanie nad jakością życia w medycynie próba namysłu etycznego. Gaz Lek 1997;6:37-40.
25. Mc Sweeny A, Creer T. Heath related quality of life assessment in medical care. Dis Mon 1995:41:1-17.
26. Juniper E, Guyatt G, Fenny D. et al.Measuring quality of life in children with asthma. Qual Life Res 1996:5:35-46.
27. Osoba D. Interpreting the meaningfulness of changes in helth-related quality of life scores: lessons from studies in adults. Int J Cancer 1999, suppl 12, 132-137.
28. Badia X, Benavides R, Rajmil R. Instruments for measuring helth-related quality of life in children and adolescents with asthma. Ann Esp Pediatr 2001:54:213-21.
29. Bender B. Measurement of quality of life in pediatric asthma clinical trials. Ann Allerg Asthma Immunol 1996;77:438-47.
30. Talecka-Niczyporuk A, Kaczmarski M. Formy badawcze jakości życia dzieci z alergią. Klin Pediat 2000;8:233-5.
