Suplementacja diety
Słowa kluczowe:
chemoprewencja, dieta, rośliny lecznicze, suplementy, żywienieAbstrakt
Suplementacja diety polega na indywidualnym uzupełnianiu normalnej diety skoncentrowanym źródłem witamin, minerałów lub substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Spożycie suplementów w Polsce znacznie wzrosło tak, że mają one obecnie istotny udział w grupie specyfików dostępnych w aptekach w sprzedaży odręcznej. Suplementacja witamin i minerałów pozwala na uzupełnienie niedoborów w organizmie i zapobieganie ich niekorzystnym skutkom. Natomiast obecne w niektórych suplementach składniki roślinne wykazują szereg cennych własności, w tym działanie chemoprewencyjne w odniesieniu do nowotworów i chorób układu sercowo-naczyniowego. Jednak przyjmowanie suplementów może być także przyczyną przedawkowania poszczególnych składników, ich interakcji z zażywanymi lekami i zafałszowania wyników niektórych badań diagnostycznych. Natomiast nieprzestrzeganie norm jakości surowców roślinnych służących do produkcji suplementów może prowadzić do ich zanieczyszczenia przez patogenne mikroorganizmy, mykotoksyny czy pestycydy. Stąd konieczność ostrożnego przyjmowania suplementów diety, pochodzących jedynie z pewnych źródeł, z uwzględnieniem własnego stanu zdrowia.
Bibliografia
1. Jarosz M. Suplementy diety a zdrowie. Warszawa: PZWL; 2008.
2. Brzozowska A. Wzbogacanie żywności i suplementacja diety składnikami odżywczymi – korzyści i zagrożenia. Żywność. 2001;4:16-28.
3. Gilsing AM, Crowe FL, Lloyd-Wright Z, i wsp. Serum concentrations of vitamin B12 and folate in British male omnivores, vegetarians and vegans: results from a cross-sectional analysis of the EPIC-Oxford cohort study. Eur J Clin Nutr. 2010;64:933-9.
4. Wolters M, Hermann S, Golf S, Katz N, Hahn A. Selenium and antioxidant vitamin status of elderly German women. Eur J Clin Nutr 2006;60:85-91.
5. Zeisel SH. Is maternal diet supplementation beneficial? Optimal development of infant depends on mother’s diet. Am J Clin Nutr. 2009;89(suppl.):685S-687S.
6. Brzozowska A, Roszkowski W, Pietruszka B, Kałuża J. Witaminy i składniki mineralne jako suplementy diety. Żywność. 2005;4(suppl.):5-16.
7. Schlegel-Zawadzka M, Barteczko M. Ocena stosowania suplementów diety pochodzenia naturalnego w celach prozdrowotnych przez osoby dorosłe. Żywność. 2009;4:375-87.
8. Mieszkowska M, Michota-Kotulska E. Suplementy diety – korzyści i działania niepożądane. Bezpiecz Pracy. 2008;6:28-30.
9. Bieńkowska-Bury M, Więch P, Januszewicz P. Stosowanie suplementów diety wśród młodzieży akademickiej. Zdr Publ. 2010;120:144-9.
10. Wolski T, Karwat ID, Najda A. Kontaminacja i suplementacja żywności a zdrowie. Post Fitoter. 2005;15:1-2.
11. Szumiło J. Środki pochodzenia naturalnego w chemoprewencji raka płaskonabłonkowego przełyku – badania doświadczalne. Pol Merkur Lek. 2009;26:156-61.
12. Krauze-Baranowska M. Lek roślinny czy suplementacja diety? Racjonalna fitoterapia. Panacea Leki Ziołowe. 2006;3:6-7.
13. Klaudel L. Pogranicze między lekiem a suplementem diety. Panacea Leki Ziołowe. 2006;2:6-7.
14. Martins HM, Martins ML, Dias MI, Bernardo F. Evaluation of microbiological quality of medical plants used in natural infusions. Int J Food Microbiol. 2001;68:149-53.
15. Arlt VM, Stiborova M, vom Brocke J, i wsp. Aristolochic acid mutagenesis: molecular clues to the aetiology of Balkan endemic nephropathy-associated urothelial cancer. Carcinogenesis. 2007;28:2253-61.
16. Grace R. Kava-induced urticaria. J Am Acad Dermatol. 2005;53:906.
17. Christl SU, Seifert A, Seeler D. Toxic hepatitis after consumption of traditional kava preparation. J Travel Med. 2009;16:55-6.
18. Dimitrakakis C, Gosselink L, Gaki V, Bredakis N, Keramopoulos A. Phytoestrogen supplementation: a case report of male breast cancer. Eur J Cancer Prev. 2004;13:481-4.
