Zagrożenia zdrowia płodów i noworodków wynikające z palenia papierosów przez ich matki w okresie ciąży
DOI:
https://doi.org/10.12923/j.0044-2011/122/3/a.10Słowa kluczowe:
postawy kobiet ciężarnych, palenie, zagrożenie dla płodów i noworodkówAbstrakt
Wstęp. Palenie papierosów jest najczęściej spotykanym typem uzależnienia, obserwowanym również u kobiet w okresie przedkoncepcyjnym oraz w ciąży.
Cel. W pracy podjęto próbę ukazania postaw kobiet ciężarnych wobec palenia papierosów oraz związanych z tym zagrożeń dla płodu i noworodka.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono w oparciu o autorski kwestionariusz ankiety i analizę dokumentacji medycznej. Badaniami objęto 200 kobiet i ich dzieci z oddziałów położniczo-noworodkowych trzech lubelskich szpitali.
Wyniki. W badanej grupie większość kobiet nigdy nie paliła papierosów. Pozostałe przyznały się do tego nałogu, w tym 57,1% kontynuowało palenie w okresie ciąży, a 42,9% zaprzestało. Palenie papierosów podczas ciąży statystycznie uzależnione było od stanu cywilnego, wykształcenia, pracy zawodowej oraz dochodów miesięcznych na jednego członka rodziny. Palaczkami istotnie częściej były kobiety stanu wolnego, niepracujące, posiadające niski dochód oraz zawodowe wykształcenie. Natomiast wiek oraz miejsce zamieszkania nie miały w tej kwestii znaczenia. Analiza statystyczna zebranego materiału wykazała istnienie związku między opiniami kobiet odnośnie istnienia ochrony płodu przed działaniem dymu tytoniowego przez łożysko a paleniem, bądź nie, papierosów przez ciężarne. Istotnie częściej fakt ten potwierdzały osoby palące. Osoby palące w okresie ciąży istotnie częściej uważały, że nikotynizm ciężarnych nie ma wpływu na późniejsze powstanie chorób u dzieci.
Wnioski. Palenie papierosów przez kobiety w okresie ciąży jest dość powszechne i związane jest z ich stanem cywilnym, wykształceniem, pracą zawodową oraz dochodami miesięcznymi przypadającymi na jednego domownika. Kobiety palące w okresie ciąży istotnie częściej niż niepalące uważają, że łożysko chroni dziecko przed skutkami dymu tytoniowego oraz negują istnienie związku między paleniem papierosów a występowaniem chorób u dzieci.
Bibliografia
1. www.pis.mswia.gov.pl: Program ograniczania zdrowotnych następstw palenia tytoniu w Polsce na lata 2008-2011. Cele i zadania.
2. Gilman S, Gardener H, Buka S. Maternal smoking during pregnancy and children’s cognitive and physical development: A causal risk factor? Am J Epidemiol. 2008;1:168(5):522-31.
3. Oken E, Levitan E, Gillman M. Maternal smoking during pregnancy and child overweight: systematic review and meta-analysis. Int J Obes. (Lond) 2008;32:201-10.
4. Stanisz A. Przystępny kurs statystyki z wykorzystaniem programu STASTISTICA, Wersja polska na przykładzie medycyny. Kraków: T.I. Wydawnictwo StatSoft; 2001.
5. Jagielska I, Kazdepka-Ziemińska A, Racinowski F, et al. Zjawisko nikotynizmu wśród ciężarnych. Palenie papierosów w ciąży a stan noworodka. Przegl Lek. 2007;64 (10):618-21.
6. Crozier S, Robinson S, Borland. Do women change their health behaviours in pregnancy? Findings from the Southampton Women’s Survey. Paediatr Perinat Epidemiol. 2009;23(5):446-53.
7. Durmus B, Lamise A, Hokken-Koelega A et al. Maternal smoking during pregnancy and subcutaneous fat mass in early childhood. Eur J Epidemiol. 2011;26(4):295-304.
8. Stroud L, Paster R, Goodwin M. Maternal smoking during pregnancy and neonatal behavior: a large-scale community study Pediatrics. 2009;123(5):842-8.
9. Al-Sahab B, Saqib M, Hauser G. Prevalence of smoking during pregnancy and associated risk factors among Canadian women: a national survey. BMC Pregnancy Childbirth. 2010;10:24.
10. Haskins E, Bertone-Johnson E, Pekow P, et al. Smoking during pregnancy and risk of abnormal glucose tolerance: a prospective cohort study BMC Pregnancy Childbirth. 2010;10:55.
11. Buja A, Guarnieri E, Giovanni Forza G. Socio-demographic factors and processes associated with stages of change for smoking cessation in pregnant versus non-pregnant women Matern Child Health J. 2010 July; 14(4): 501-10.
12. Weinberger A, McKee, George T. Changes in smoking expectancies in abstinent, reducing, and non-abstinent participants during a pharmacological
trial for smoking cessation Nicotine Tob Res. 2010;12(9):937-43.
13. Nomura Y, Marks P, Halperin J. Prenatal exposure to maternal and paternal smoking on attention deficit hyperactivity disorders symptoms and diagnosis in offspring J Nerv Ment Dis. 2010;198(9):672-8.
14. Kandel D, Griesler P, Schaffran CH. Educational attainment and smoking among women: risk factors and consequences for offspring Drug Alcohol Depend. 2009; 104(suppl. 1):S24-S33.