Bakteryjne zapalenie płuc w następstwie mechanicznej wentylacji u osób leczonych w oddziałach intensywnej opieki – znaczenie epidemiologiczne
DOI:
https://doi.org/10.12923/j.0044-2011/122-4/a.13Słowa kluczowe:
odrespiratorowe zapalenie płuc, wentylacja mechaniczna, oddział intensywnej terapii, izolowane bakterieAbstrakt
Wstęp. Odrespiratorowe zapalenie płuc (VAP) należą do najczęściej występujących zakażeń szpitalnych w Oddziale Intensywnej Terapii (OIT). Najpoważniejszymi czynnikami ryzyka wystąpienia VAP jest intubacja dotchawicza oraz mechaniczna wentylacja.
Cel. Celem pracy była ocena częstości występowania odrespiratorowego zapalenia płuc oraz określenie rodzajów czynników mikrobiologicznych z pobranych materiałów z drzewa oskrzelowego.
Materiał i metody. Badaniem objęto 42 osoby (mężczyźni – 59,5%; kobiety 40,5%) hospitalizowane w OIT, u których zastosowano mechaniczną wentylację płuc. Wydzielinę z dróg oddechowych aplikowano na stałe podłoża agarowe: Columbia agar z 5% krwią baranią, agar czekoladowy, podłoże McConkeya oraz Sabourauda. Identyfikację wyhodowanych szczepów bakteryjnych oparto na określeniu ich właściwości biochemicznych, z wykorzystaniem testów komercyjnych (bio-Merieux): ID 32E i ID 32GN oraz testów ID 32 STAPH i API 20 STREP.
Wyniki. Z grupy 42 pacjentów poddanych mechanicznej wentylacji (59,5% ogółu hospitalizowanych) VAP stwierdzono u 17 (40,5%) osób. W pobranym materiale wyhodowano 30 (34,9%) szczepów pałeczek Gram-ujemnych oraz 19 (22%) szczepów ziarenkowców Gram-dodatnich, 13 (15,1%) grzybów. Największą liczbę izolowanych szczepów stwierdzono u osób, u których była prowadzona wentylacja zastępcza do 20 doby hospitalizacji.
Wnioski. Najczęściej izolowanymi drobnoustrojami z górnych dróg oddechowych były pałeczki Gram-ujemne; pacjenci przyjęci do OIT z innych oddziałów byli skolonizowani florą bakteryjną oddziału macierzystego; czas utrzymania oddechu zastępczego zwiększa ryzyko występowania odrespiratorowego płuc.
Bibliografia
1. Fedyniuk D. Respiratorowe zapalenie płuc. In: M. Pirożyński. Bronchofiberoskopia w oddziale intensywnej terapii. Warszawa: Fundacja na Rzecz Bezpiecznego Znieczulenia; 2002. p. 283-7.
2. Wójkowska-Mach J, Bulanda M, Różańska A, Heczko PB. Szpitalne zapalenie płuc w oddziałach intensywnej terapii. Analiza wyników Systemu Czynnej Rejestracji Zakażeń Szpitalnych Polskiego Towarzystwa Zakażeń Szpitalnych: Prz. Epidemiol. 2006;60:225-35.
3. Denys A. Zakażenia szpitalne. Stand. Med. 2004;6(13):6-7.
4. Szreter T, Świetliński J. Odrespiratorowe zapalenie płuc – profilaktyka, leczenie. Zakażenia. 2009;9(3):74-9.
5. Pawińska A. Postacie kliniczne zakażeń szpitalnych. Bielsko-Biała: Wyd. α-medica Press; 2007. p.245-71.
6. Kubisz A, Kędzierska J, Kulig J. Bakteryjne czynniki zakażeń układu oddechowego w Oddziale Intensywnej Terapii Kliniki Chirurgicznej. Prz. Lek. 2008;65(6):283-7.
7. Stefaniuk E. Postępowanie w diagnostyce bakteryjnych zakażeń dolnych dróg oddechowych. Post. Mikrob. 2006;45:67-76.
8. Pietrzyk A, Wójowska-Mach J, Kuthan R. Szpitalne zapalenia płuc – analiza częstości występowania oraz czynników etiologicznych tego zakażenia w polskich szpitalach w 1998 roku. Prz. Epidemiol. 2000;58:259-69.
9. Różańska A, Wójowska-Mach J, Bulanda M, Heczko P. Rejestracja szpitalnych zapaleń płuc w polskich szpitalach. Prz. Epidemiol. 2009;63;119-24.
10. Bulanda M. Zakażenia szpitalne w Polsce, zbiór publikacji związanych z ogólnopolskim programem nadzoru nad zakażeniami Polskiego Towarzystwa Zakażeń Szpitalnych wydanych w latach 1999-2003. Kraków: Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych; 2003. p. 133-43.
11. Karpiel E. Zapalenie płuc związane ze stosowaniem wentylacji mechanicznej – ocena postępu intensywnej terapii. Zakażenia. 2009;9(5);25-34.
12. Dzierżanowska D. Antybiotykoterapia praktyczna. Bielsko-Biała: Wyd. α-medica Press; 2001. p.241-50.
13. Pirożyński M, Pirożyńska E, Fedyniak D. Szpitalne zapalenie płuc. Postępy Nauk Med. 2008;8:602-9.
14. Zeliaś A, Budak A, Włodarczyk D, Wodziński P. Szpitalne zapalenie płuc w OIT – obserwacje w oparciu o zastosowanie posiewu ilościowego z tchawicy w diagnostyce zakażenia. Anestezjologia, Intensywna Terapia. 2009;41(2):100-4.
15. Chastre J, Fagon JY. Ventilator-associated pneumonia. Am J Respir Crit Care Med. 2002;165(7):867-90.