Dziecko wykorzystywane seksualnie – skala problemu społecznego, medycznego i prawnego

Autor

  • Dariusz Wojciech Mazurkiewicz St. Mark’s Place Institute for Mental Health, New York Autor
  • Bogumiła Zdanowicz Oddział Neonatologii, Intensywnej Terapii i Położnictwa, SPZOZ Wojewódzki Szpital Zespolony, im. J. Śniadeckiego, Białystok Autor
  • Krzysztof Darius Boćkowski SPZOZ Wojewódzki Szpital Zespolony, im. J. Śniadeckiego, Białystok Autor
  • Jolanta Strzelecka Oddział Neurologii Dziecięcej, Szpital Dziecięcy im. Prof. dr med. Jana Bogdanowicza, Warszawa Autor

Słowa kluczowe:

kazirodztwo, rodzina dysfunkcyjna, parafilia, pedofil, seksualna wiktymizacja nieletnich, placówki opiekuńcze i wychowawcze, ośrodki resocjalizacji, objawy molestowania seksualnego, badanie seksuologiczne nieletniej ofiary, kodeks karny

Abstrakt

Pedofilia nie powinna być tematem przemilczanym lub marginalizowanym, ponieważ skala tego problemu ma tendencję wzrostową. Sytuacja rodzinna nieletniego dziecka, dysfunkcyjność jego rodziny, ubóstwo, brak oparcia emocjonalnego mogą być jedną z przyczyn tego procederu. Niejednokrotnie u ofiar wykorzystywania seksualnego w następstwie tego czynu występują objawy psychopatologiczne. 
Wciąż brakuje metody pozwalającej określić typowy obraz charakterologiczny pedofila, może nim być osoba w różnym wieku, zarówno mężczyzna, jak i kobieta. Tego rodzaju parafilia może być trwała lub przejściowa. Jest spotykana na każdym kontynencie, pod każdą szerokością geograficzną i niemal w każdym większym skupisku społecznym. 
Aktem pedofilnym jest każde takie zachowanie osobnika dorosłego wobec dziecka, u którego podstaw leży motywacja chęci seksualnego podniecenia, a także chęć zaspokojenia popędu. Problemem staje się seksualna wiktymizacja nieletnich przez osoby dorosłe w domach dziecka i placówkach wychowawczych. Odsłania to „drugie dno” przestępstwa w ujęciu społecznym, medycznym, prawnym i dramatyzm katastrofy wychowawczej oraz niedoskonałość systemu wychowawczego. 
Zagrożeniem dla nieletnich w kontekście obyczajowym i obowiązującego prawa w kwestii wykorzystywania seksualnego nieletnich są środki masowego przekazu, przede wszystkim Internet i telewizja. Dziecko wykorzystywane seksualnie nie przechodzi wobec molestowania obojętnie. W ciągu dwóch lat od pierwszego aktu wykorzystania seksualnego nieletniego, może spowodować szereg zaburzeń: w sferze emocjonalnej i autopercepcji, snu, jedzenia, sprawowania funkcji społecznych i funkcjonowania społecznego, seksualnego; pojawienie się ciąży. Natomiast powyżej drugiego roku od chwili tego czynu, do wyżej wymienionych zaburzeń dołączyć się mogą depresja i skłonności do samookaleczeń. Nieodosobnione są przypadki traumatycznej seksualizacji lub/i poczucie zdrady, lub/i poczucia bezsilności, lub/i stygmatyzacji. 
Badanie seksuologiczne ofiar wykorzystywania seksualnego, którymi są nieletni, należą do trudnych i niespecyficznych. Natomiast w przedziale od 50-70% badaniem ginekologicznym ani ogólnym, nie potwierdza się żadnych objawów mogących świadczyć o wiktymizacji dziecka na tle seksualnym. Pomimo istniejących przepisów prawnych dostrzegających problem seksualnego wykorzystywania nieletnich, legislacja i egzekwowanie litery prawa w tym zakresie nie przynoszą pożądanego efektu, który jest daleki od doskonałości. 

Bibliografia

1. Skrzypulec V. Rekomendacje grupy ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące postępowania w przypadku podejrzenia wykorzystania seksualnego osoby nieletniej opracowane w dniu 16 paź- dziernika 2008 roku.

2. Czapczyńska A. Przeciw dziecku. Raport ONZ 2006. Niebieska Linia 2/2007. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP; 2007.

3. Nowosielski K. Wykorzystywanie seksualne dzieci. Zakład Profilaktyki Chorób Kobiecych i Seksuologii. Katowice: Śląski Uniwersytet Medyczny; 2003.

4. Kiwer K. Jestem nikim. Doświadczenia przemocy domowej wychowanków domów dziecka. Niebieska Linia 2 / 2009. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP;2009.

5. Brzozowska A. Zaburzenia psychiczne u ofiar wykorzystywania seksualnego – prezentacja wybranych przypadków nadużyć seksualnych wobec dzieci ujawnionych w trakcie hospitalizacji w oddziale psychiatrii wieku rozwojowego. Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego Akademii Medycznej w Warszawie. www.dzieckokrzywdzone.pl/UserFiles/ File/kwartalnik14/14_brzozowska.pdf.

6. Albrechcińska-Oleksiuk M. Milczenie dzieci – ofiar wykorzystywania seksualnego. Przegląd Seksuologiczny. 2006;7(3):24.

7. Sajkowska M. Wychowankowie domów dziecka a przemoc fizyczna. Niebieska Linia 1/2006. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP;2006.

8. Tyc J. Subkulturowe uwarunkowania przemocy rówieśniczej. Kon�e- rencja Zespołów Diagnostyczno-Korekcyjncy Zakładów dla Nieletnich “Razem Łatwiej”. Zakład Poprawczy w Jerzmanice Zdroju. Jarzmanice Zdrój; 2009.

9. Śpiewak J. Internetowe stereotypy. Niebieska Linia 1/2006. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP; 2006.

10. Wojtasik Ł. Sieciowe zagrożenia. Niebieska Linia, 1/2006. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia PTP; 2006.

11. Wojtasik Ł. Pedofilia i pornografia w Internecie – zagrożenia dla dzieci, Fundacja „Dzieci Niczyje”. www.dzieckokrzywdzone.pl/UserFiles/File/kwartalnik5/Wojtasik_L.pdf

12. Kembłowski P. Przemoc seksualna doznawana w okresie dzieciństwa i adolescencji – wyniki badania ankietowego młodzieży. www.dzieckokrzywdzone.pl/UserFiles/File/kwartalnik1/Kiemblowski_P.pdf.

Opublikowane

2011-09-01

Jak cytować

Mazurkiewicz, D. W., Zdanowicz, B., Boćkowski, K. D., & Strzelecka, J. (2011). Dziecko wykorzystywane seksualnie – skala problemu społecznego, medycznego i prawnego. Polish Journal of Public Health, 121(3), 314-320. https://czasopisma.umlub.pl/pjph/article/view/2014