Otłuszczenie u dzieci i młodzieży z dysfunkcjami narządu słuchu z terenu wschodniej Polski.
Słowa kluczowe:
dzieci, młodzież, niepełnosprawność, rozwój fizyczny, otłuszczenieAbstrakt
Wstęp. W przeglądzie literatury badawczej nauk o kulturze fizycznej, dotyczącej szeroko rozumianego rozwoju fizycznego osób niepełnosprawnych, spotykamy najczęściej opracowania poświęcone rozwojowi osób z upośledzeniem umysłowym ze szczególnym uwzględnieniem lekkiego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Słuszne, zatem wydało się przeprowadzenie badań w obszarze niepełnosprawności związanej z dysfunkcją narządu słuchu, której poświęcono nieliczne jak dotąd opracowania badawcze. Analizując problematykę osób z dysfunkcją narządu słuchu, stwierdza się, iż niepełnosprawność ta nie jest widoczna w pierwszym momencie, gdyż osoba taka nie odróżnia się od innych. Powstaje zatem pytanie, czy osoby te różnią się w zakresie podstawowych pomiarów rozwoju biologicznego.
Cel. Celem badań jest ocena poziomu otłuszczenia u osób z dysfunkcjami narządu słuchu z terenu wschodniej Polski. Poszukując różnic w otłuszczeniu, wyniki badań odniesiono do norm rozwojowych osób pełnosprawnych zamieszkujących tereny wschodniej Polski.
Materiał i metody. Publikacja stanowi wycinek badań prowadzonych w latach 2004 - 2006 dotyczących oceny rozwoju fizycznego i zdolności motorycznych. Badaniami objęto 339 osób w wieku 8-18 lat zamieszkałych na terenach wschodniej Polski. Z uwagi na obszerny problem badawczy dotyczący rozwoju fizycznego, zwrócono uwagę na jeden parametr jakim jest otłuszczenie, pomijając tym samym pozostałe parametry rozwoju osobniczego. Badania miały charakter diagnostyczny, a metodą badawczą był sondaż diagnostyczny, w którym zastosowano technikę obserwacji, zaś diagnozę rozwoju fizycznego dokonano na podstawie pomiarów antropometrycznych.
Wyniki. Z analizy wynika, iż dziewczęta z dysfunkcją narządu słuchu w porównaniu do rówieśniczek pełnosprawnych charakteryzowały się mniejszym otłuszczeniem ciała, u chłopców stwierdzono podobną zależność jedynie w młodszym okresie życia, później wykazywali oni przeciwne (wyższe) wyniki otłuszczenia.
Bibliografia
1. Wolański N. Rozwój biologiczny człowieka. PWN, Warszawa. 1986; Wydanie VI.
2. Malinowski A. Norma biologiczna a rozwój somatyczny człowieka. Warszawa: IWZZ; 1987.
3. Charzewska J. Społeczne uwarunkowania nadwagi i otyłości u mężczyzn zawodowo czynnych z Warszawy. Warszawa: Prace Instytutu Żywności i Żywienia; 1985. p.36.
4. Popławska H. Rozwój biologiczny dziewcząt i chłopców ze środowiska wiejskiego z terenów Południowego Podlasia. W świetle wskaźników otłuszczenia. Studia i Monografie. Warszawa: AWF: 2006. p.107.
5. De Spiegelaere M, Dramaix M, Hennart P. The infl uence of socioeconomic status on the incidence and evoluationof obesity Turing early addescence. Int J Obes Relat Metab Disord. 1998;22(3):268-74.
6. Duran-Tauleria E, Rona RJ, Chinn S. Factors associated with weight for height and skinfold thickness in British children. J Epidemiol Comm Health. 1995;49(5):466-73.
7. Gortmaker SL, Must A, Perrin JM, Sobol AM, Dietz WH. Social and economic consequences of overweight in adolescence and Young adulthood. New Eng J Med. 1993;329:1008-12.
8. Rogucka E, Bielicki T. Social class contrast in the obesity among adult large-city dwellers in Poland in 1986 and 1996. J Biosoc Sci. 1999;31: 419-23.
9. Saczuk J, Tarasiuk D. Wpływ wielkości rodziny na rozwój fizyczny dzieci i młodzieży w wieku 3-19 lat we wschodnich województwach Polski. Instytut Wychowania Fizycznego i Sportu, Biała Podlaska. Rocznik Naukowy. 1996; t.2.
10. Charzewski J. Aktywność fizyczna dzieci z dwóch skrajnych warstw społecznych. Wychowanie Fizyczne i Sport. 2003;47.
11. Orlicz B. Społeczne uwarunkowania otyłości i nadwagi dzieci warszawskich. Wychowanie Fizyczne i Sport. 1994;1.
12. Curioni CC, Lourenco PM, Long-term weight loss after diet and exercise: a systematic review. Int J Obes (Lond). 2005;29(10):1168-74.
13. Kay SJ, Fiatarone Singh MA, The infl uence of physical activity on abdominal fat: a systematic review of the literature. Obes Rev. 2006; 7(2):183-200.
14. Lakka TA, Bouchard C. Physical activity, obesity and cardiovascular diseases. Handb Exp Pharmacol. 2005;(170):137-63.
15. Saris WHM, Blair SN, van Baak MA, Eaton SB, Davies PSW, Di Pietro L, Fogelholm A, Rissanen A, Schoeller D, Swinburn B, Tremblay A, Westerterp KR, Wyatt H. How much physical activity is enough to prevent unhealthy weight gain? Outcome of the IASO 1st Stock Conference and consensus statement. Obes Rev. 2003;4:101-14. 16.
16.Łaska–Mierzejewska T, Łuczak E. Biologiczne mierniki sytuacji społeczno–ekonomicznej ludności wiejskiej w Polsce w latach 1967, 1977, 1987. Wrocław:Monografie Zakładu Antropologii PAN; 1993. p10.
17. Łaska–Mierzejewska T, Olszewska E. Antropologiczna ocena zmian rozwarstwienia społecznego populacji wiejskiej w Polsce w okresie 1967-2001. Badania dziewcząt, Studia i Monografie. Warszawa: AWF; 2003. 95.
18. Radzka C. Społeczne uwarunkowania rozwoju fizycznego, aktywności fizycznej oraz sposobu żywienia uczniów szkół warszawskich w wieku 12.5-15.5 lat. Dysertacja doktorska. Warszawa: AWF;1998.
19. Kaczmarek M. Wpływ warunków życia na wzrastanie i rozwój człowieka. Seria Antropologia. Poznań: UAM; 1995. 20.
20. Nowicki G. Rozwój fizyczny dzieci i młodzieży w rodzinach wiejskich. Bydgoszcz: KRSW; 2004.
21. Dziedzic J. Sprawność fizyczna dzieci głuchych. Kultura Fizyczna. 1967; 8.
22. Maszczak T. Ocena wybranych wskaźników morfologicznych
i motorycznych dzieci niesłyszących. Szkoła Specjalna. 1973; 2. 23. Zwierzchowska A., Gawlik K. Wychowanie fizyczne i sport dzieci i młodzieży niesłyszącej i słabosłyszącej. Katowice :AWF; 2005.
24. Bergier J, Dąbrowski D. Evaluation of physical development of children and teenagers from lubelskie voyevodship with hearing damage. Pol J Environ Stud. 2006;15 (6B).
25. Berg FS. Characteristics of the target population. Educational audiology for the hard of hearing child. Grune & Stratton, New York-Boston- London. 1986.
26. Hattin H, Fraser M, Ward GR, Shephard R. Are deaf children unusually fi t. A comparison of fi tness between deaf and blind children. Adapted Physical Activity Quarterly. 1986;3.
27. Shephard Roy. J. Fitness in special Populations. Champagin. Illinois. 1990.
28. Zody JM, Gorman DR. Factorial study of manipulative testes administered to children with deafness ages eight to fi fteen. J Human Mov Stud 1990;2:85-91.
29. Skład M, Popławska H. Dziecko wiejskie bialskopodlaskie. Biała Podlaska: ZWWF;2004.
30. Eckert U. Wybrane zagadnienia z surdopedagogiki. Warszawa: WSPS; 1998.
31. Périer O. Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu. Warszawa :WSiP; 1992.
