Rozpowszechnienie palenia tytoniu oraz działania ograniczające inhalowanie dymu tytoniowego wśród uczniów trzecich klas gimnazjów w Białymstoku
Słowa kluczowe:
palenie tytoniu, gimnazjaliści, edukacja zdrowotnaAbstrakt
Wstęp. Palenie tytoniu stanowi poważny problem zdrowotny. Inhalowanie dymu tytoniowego przez młodzież jest uwarunkowane różnymi czynnikami, w tym również polityką szkoły wobec palenia, wzorcami tworzonymi przez jej pracowników, edukacją zdrowotną oraz innymi działaniami dla ograniczenia palenia w szkole.
Cel. Poznanie rozpowszechnienia palenia tytoniu wśród gimnazjalistów, przestrzegania zakazu palenia w szkole przez młodzież oraz dorosłych oraz ocena edukacji zdrowotnej w zakresie ograniczenia rozpowszechnienia palenia tytoniu.
Materiał i metoda. Badaniem ankietowym objęto 685 uczniów klas trzecich w ośmiu losowo wybranych gimnazjach w Białymstoku w maju 2009 roku.
Wyniki. W badanej grupie 71,7% uczniów stwierdziło, że w kwietniu i maju 2009 roku nie zapaliło ani jednego papierosa, natomiast 27,7% ankietowanych przyznało sie do palenia. Do palenia tytoniu w szkole przyznało się 21,4% palących gimnazjalistów, a do palenia w pobliżu szkoły – 32,1% uczniów. W zajęciach edukacji zdrowotnej dotyczących szkodliwości palenia tytoniu realizowanych w szkole uczestniczyło 63,1% uczniów.
Wnioski. Wśród badanych uczniów klas trzecich papierosy paliło ponad 25% uczniów, a odsetek osób palących był wyższy wśród chłopców niż wśród dziewcząt. Ponad połowa gimnazjalistów była narażona na bierne palenie, a szkołę jako miejsce narażenia na bierne palenie wskazywało ponad 60% gimnazjalistów.
Bibliografia
1. Marmon G, Flak E. Postawy i zachowania związane z paleniem papierosów u uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Przegl Lek. 2004;61(10):1156-60.
2. Łepecka – Klusek C, Majsiak E, Bucholc M, Majsiak P. Uczennice gimnazjum wobec palenia papierosów i stosowania używek. Zdr Publ. 2002;112(Supl.1):130-2.
3. Pirogowicz I, Pomorski M, Jeżowiecka M, Steciwko A. Palenie tytoniu wśród młodzieży gimnazjalnej. Przegl Lek. 2004;61(10):1161-63.
4. Woynarowska B, Mazur J. Intencje palenia tytoniu w niedalekiej przyszłości u młodzieży 15-letniej i ich niektóre uwarunkowania. Alkoholizm i Narkomania 2002; 15(1):71-82.
5. Woynarowska B, Mazur J. Zmiany w używaniu substancji psychoaktywnych przez młodzież w wieku 11-15 lat w Polsce w latach 2002-2006. Probl Hig Epidemiol. 2007; 88(4): 428-36.
6. Kanicka M, Szpak A. Rozpowszechnienie i uwarunkowania środowiskowe palenia tytoniu wśród młodzieży gimnazjalnej w Białymstoku. Probl Hig Epidemiol. 2008; 89(3):423-6.
7. Świderska Kopacz J. Marcinkowski JT. Zachowania zdrowotne młodzieży gimnazjalnej i ich wybrane uwarunkowania. Cz. I. Palenie tytoniu. Probl Hig Epidemiol. 2007;88(4):441-5.
8. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Dz. U. 1996, nr 10 poz. 55.
9. Krajewska M, Grabowska H, Grabowski W. Zachowania ryzykowne dla zdrowia wśród młodzieży gimnazjum. Ann. Univ. Mariae Curie- Skłodowska Section D, 2005 (Suppl.16,249,):106-9.
10. Kowalewska A, Woynarowska B, Mazur J. Uzależnienie od nikotyny i gotowość do rzucenia palenia wśród palącej młodzieży 15-letniej. Probl Hig Epidemiol. 2005; 86(2):93-8.
11. Wolska A, Łatak D. Palenie tytoniu wśród młodzieży gimnazjalnej, licealnej i ponadlicealnej a wiedza dotycząca zagrożeń zdrowotnych. Przegl Lek. 2005;62(10): 1108-11.
12. Woynarowska B, Kowalewska A, Szymański J. Działania w zakresie ograniczenia palenia tytoniu w szkołach ponadpodstawowych. Część II. Opinie uczniów klas pierwszych. Zdr Publ. 1999; 12: 421-4.
13. Zatoński W, Przewoźniak K. Palenie tytoniu oraz opinie na temat polityki zdrowotnej w Polsce w 2007 roku. Warszawa: 2007.
14. Woynarowska B. Edukacja zdrowotna w szkole w Polsce. Zmiany w ostatnich dekadach i nowa propozycja; Probl Hig Epidemiol. 2008;89(4):445-52.
