Świadomość gimnazjalistek i ich rodziców na temat szczepień przeciwko HPV

Abstrakt

Wstęp. Rak szyjki macicy w Polsce jest piątym pod względem częstości występowania rakiem u kobiet i siódmą nowotworową przyczyną ich zgonów. Zastosowanie dwuwalentnej szczepionki w grupie kobiet, które nie rozpoczęły współżycia płciowego, zmniejsza ryzyko wystąpienia CIN III o 87%, jednak w Polsce nadal takie szczepienie nie jest powszechne. 

Cele. 1. Ocena stanu wiedzy uczennic III klas gimnazjów i ich rodziców na temat wirusa HPV oraz szczepień przeciwko wirusowi. 2. Analiza argumentów przeciw szczepieniu HPV wskazywanych przez 16-letnie gimnazjalistki i ich rodziców. 3. Ocena źródeł i dostępu do informacji na temat szczepień przeciwko HPV. 

Materiały i metody. W lutym i marcu 2010 roku w grupie 200 uczennic trzecich klas gimnazjów publicznych województwa łódzkiego przeprowadzono ankietę zawierającą 14 pytań, głównie dwuwariantowych (tak/nie). Podobna, odpowiednio zmodyfikowana ankieta została skierowana do rodziców tych uczennic (także 200 ankiet). 

Wyniki. Otrzymano 183 ważne ankiety w grupie dziewcząt i 164 w grupie rodziców. W grupie dziewcząt o wirusie HPV słyszało 28,89%, a o jego drodze transmisji 23,89%. 73,89% chciałoby poddać się szczepieniu przeciwko HPV, gdyby było bezpłatne. Pozostałe 26% nie poddałoby się szczepieniu, bez względu na jego koszt, z powodu braku informacji o tej szczepionce. O szczepieniu przeciwko HPV specjalista ginekolog poinformował jedynie 0,55% badanych, a lekarz rodzinny- 1,6%. Współżycia płciowego nie podjęło 91,01% zapytanych dziewcząt, co jednoznacznie kwalifikowałoby je do szczepienia. Główne przyczyny niezaszczepienia córek wskazywane przez rodziców to brak wystarczających środków finansowych oraz brak informacji o korzyściach, skuteczności i bezpieczeństwie szczepienia. O szczepieniu przeciwko HPV informację od lekarza rodzinnego lub ginekologa otrzymało 17,07% zapytanych rodziców. 

Wnioski. Stan wiedzy na temat wirusa HPV, jego roli w rozwoju raka szyjki macicy jest niski. Poza kosztem szczepienia, główną przyczyną niepodejmowania tego rodzaju profilaktyki, wskazywaną zarówno przez dziewczęta jak i rodziców, jest brak informacji w zakresie bezpieczeństwa, mechanizmu działania i skuteczności szczepienia. W procesie przekazywania niezbędnych informacji nie uczestniczą w stopniu zadowalającym ani lekarze rodzinni ani ginekolodzy.