Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej a jakość życia kobiet w wieku około- i pomenopauzalnym
Słowa kluczowe:
jakość życia, hormonalna terapia zastępczaAbstrakt
Cel. Celem pracy było ustalenie, czy przyjmowanie przez kobiety w wieku około- i pomenopauzalnym hormonalnej terapii zastępczej aktualnie lub w przeszłości ma wpływ na obecną jakość ich życia.
Materiał i metody. Badanie zrealizowano metodą sondażu diagnostycznego, techniką ankiety pocztowej. Narzędzie badawcze stanowiły trzy standaryzowane kwestionariusze: Women’s Health Questionnaire (WHQ), WHOQOL-BREF i SF-36. W badaniu wykorzystano również ankietę własnego autorstwa. W roku 2007 wysłano ankietę pocztową do 7875 kobiet w wieku 45-65 lat, mieszkających na terenie województwa lubelskiego. Adresy reprezentatywnej próby mieszkanek województwa lubelskiego w tym wieku otrzymano z Terenowego Banku Danych Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie. Otrzymano 2143 listy zwrotne (zwrotność 27,2%). Uzyskane dane poddano analizie statystycznej. Domeny jakości życia ustalone kwestionariuszami WHOQOL-BREF, WHQ i SF-36 przyjęto jako zmienne zależne, natomiast dane na temat stosowania HTZ przez kobiety jako zmienne niezależne.
Wyniki. Nie dowiedziono jednoznacznie pozytywnego wpływu hormonalnej terapii zastępczej na jakość życia kobiet. Nieco lepszą jakość życia wykazano u kobiet przyjmujących HTZ w postaci tabletek doustnych niż u kobiet stosujących HTZ w innych formach. Nie dowiedziono różnic w jakości życia kobiet w zależności od czasu stosowania HTZ. Stwierdzono gorszą jakość życia u kobiet, które podały wystąpienie objawów ubocznych HTZ i u tych, które nie były zadowolone z efektów tego leczenia. Analiza regresji logistycznej wykazała, że stosowanie HTZ miało niezależny wpływ na jakość życia kobiet tylko w jednej domenie jakości życia – w domenie problemy ze snem kwestionariusza WHQ
Bibliografia
1. Travers C, O’Neill SM, King R, Battistutta D, Khoo SK. Greene Climacteric Scale: norms in an Australia population in relation to age and menopausal status. Climacteric 2005;8 (1):56-62
2. Skrzypulec V, Drosdzol A, Ferensowicz J. Ocena jakości życia kobiet w okresie klimakterium. Gin Pol 2004;75:373-81.
3. Skrzypulec W, Naworska B, Drosdzol A. Analiza wpływu objawów klimakterycznych na funkcjonowanie i jakość życia kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Prz Menopauz 2007;11(2):96-101.
4. Genazzani AR, Nicolucci A, Campagnoli C, Crosignani P, Nappi C, Serra GB, Bottiglioni E, Cianci A, De Aloysio D, Donati Sarti C, Gambacciani M, Monteleone P, Genazzani AD, Guaschino S, Palumbo G, Petraglia F, Schonauer S, Volpe A, Di Paolantonio T, Nagni M, Tempesta A, Coronel GA. Assessment of the QoL in Italian menopausal women: comparison between HRT users and non-users. Maturitas 2002;42 (4):267-80.
5. Chiu Y-W, Moore RW, Hsu CE, Huang CT, Liu HW. Chuang HY.: Factors infl uencing women’s quality of life in the later half of life. Climacteric 2008;11(3):201-11.
6. Pitkin J, Smetnik VP, Vadász P, Mustonen M, Salminen K, Ylikangas S. Continuous combined hormone replacement therapy relieves climacteric symptoms and improves health-related quality of life In early postmenopausal women. Menopause Int. 2007;13(3):116-23.
7. Welton AJ, Vickers MR, Kim J, Ford D, Lawton BA, MacLennan AH, Meredith SK, Martin J, Meade TW. Health related quality of life after combined hormone replacement therapy: randomized controlled trial. BMJ 2008;337:1190
8. Nielsen TF, Ravn P, Pitkin J, Christiansen C. Pulsed estrogen therapy improves postmenopausal quality of life: A 2-year placebo-controlled study. Maturitas 2006;53(2):184-90. 9.
9. Żołnierczuk-Kieliszek D, Kulik TB, Pacian A, Stefanowicz A, Oberda D. Infl uence of living conditions, state of health and hormone replacement therapy on quality of life of perimenopausal women. Monografi a Katedry i Zakładu Higieny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Lublin: 2007. 674-7.
10. Hess R, Colvin A, Avis NE, Bromberger JT, Schocken M, Johnston JM, Matthews KA. The impact of hormone therapy on health-related quality of life: longitudinal results from the Study of Women’s Health Across the Nation. Menopause 2008;15(3):422-8.
11. Yaffe K, Vittinghoff E, Ensrud KE, Johnson KC, Diem S, Hanes V, Grady D. Effects of ultra-low-dose transdermal estradiol on cognition and health-related quality of life. Arch Neurol. 2006;63(7):945-50.
