Ocena realizacji potrzeb edukacyjnych i informacyjnych u pacjentek rozpoczynających leczenie z powodu raka gruczołu piersiowego
Słowa kluczowe:
rak gruczołu piersiowego, rozpoczęcie leczenia, potrzeby edukacyjne, edukatorzyAbstrakt
Wprowadzenie. Rak gruczołu piersiowego jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Diagnoza – rak sutka nagle zmienia optykę życia kobiety, stwarza wiele dylematów i powoduje pojawienie się wielu istotnych pytań. Pytania bez odpowiedzi skutkować mogą podjęciem przez chorą niewłaściwej decyzji – odmowa leczenia, przerwanie leczenia lub poszukiwanie alternatywnych metod terapii.
Cel. Celem pracy była ocena realizacji potrzeb edukacyjnych i informacyjnych związanych z rozpoznaniem raka gruczołu piersiowego.
Materiał i metoda. Badana grupa składała się z 116 kobiet – członkiń Lubelskiego Stowarzyszenia Amazonek będących w wieku 35-82, z rakiem piersi rozpoznanym w okresie: 1992-2008. Badanie miało charakter retrospektywny. Zastosowano autorski kwestionariusz wywiadu.
Wyniki. Zdecydowana większość ankietowanych kobiet, w chwili ustalenia rozpoznania nowotworu, posiadała mierną lub zupełnie niesatysfakcjonującą wiedzę na temat choroby. Ponad 50% ankietowanych wyraziło przekonanie, że ich potrzeba wiedzy z zakresu istoty choroby, jak i szczegółów dotyczących leczenia nie zostały zaspokojone. Ponad 1/3 ankietowanych kobiet wyraziła niezadowolenie z powodu dostępu do materiałów informacyjnych (broszury dla chorych z rakiem gruczołu piersiowego), ponad połowa – z zakresu informacji przekazanych im przez onkologów. Ponad 40% ankietowanych było nieusatysfakcjonowanych z zakresu informacji uzyskanych od rehabilitantów, dietetyków i psychologów. Spośród wymienianych, najlepiej oceniana jest opieka duszpasterska (zaledwie 23% negatywnych opinii).
Wnioski. Kobiety z rakiem gruczołu piersiowego stanowią dużą grupę osób, które charakteryzują się wieloma specyficznymi, często niezaspokojonymi, potrzebami edukacyjnymi i informacyjnymi. Część z tych potrzeb może być zrealizowana poprzez zastosowanie lepszych procedur edukacyjnych i informacyjnych. Celowym wydaje się powołanie do życia nowej specjalności medycznej: opiekuna-edukatora zajmującego się pacjentami z chorobami nowotworowymi.
Bibliografia
1. Classen C, Butler LD, Koopman C, Miller E, DiMiceli S, Giese-Davis J, Fobair P, Carlson RW, Kraemer HC, Spiegel D.Supportive-Expressive Group Therapy and Distress in Patients With Metastatic Breast Cancer: A Randomized Clinical Intervention Trial. Arch Gen Psychiatry 2001;58:494-501.
2. Muszalik M, Kędziora-Kornatowska K, Ciosek A. Problemy związane z adaptacją oraz oczekiwania hospitalizowanych osób w starszym wieku. Gerontologia Polska 2008;16 (1):41-6.
3. Bilodeau BA, Degner LF. Information needs, sources of information, and decisional roles in women with breast cancer. Oncol Nurs Forum1996;23:691-6.
4. Ben-Zur H, Gilbar O, Lev S. Coping With Breast Cancer Patient, Spouse, and Dyad Models. Psychosom Med. 2001;63:32-9.
5. Galloway S, Graydon J, Harrison D, Evans-Boyden B, Palmer-Wickham S, Burlein-Hall S, Rich-van der Bij L, West P, Blair A. Informational needs of women with a recent diagnosis of breast cancer: Development and initial testing of a tool. J Adv Nurs. 1997;25:1175 -83.
6. Helgeson VS, Cohen S, Schulz R, Yasko J. Education and Peer Discussion Group Interventions and Adjustment to Breast Cancer. Arch Gen Psychiatry 1999;56:340-7.
7. Raupach JC, Hiller JE. Information and support for women following the primary treatment of breast cancer. Health Expect. 2002;5:289-301.
8. Brown RF, Hill C, Burant CJ, Siminoff LA. Satisfaction of early breast cancer patients with discussions during initial oncology consultations with a medical oncologist. Psychooncology 2009;18(1):42-9.
9. Siminoff LA, Fetting JH, Abeloff MD. Doctor-patient communication about breast cancer adjuvant therapy. J Clin Oncol. 1989;7:1192-200.
10. Budin WC, Hoskins CN, Haber J, Sherman DW, Maislin G, Cater JR, Cartwright-Alcarese F, Kowalski MO, McSherry CB, Fuerbach R, Shukla S. Breast cancer: education, counseling, and adjustment among patients and partners: a randomized clinical trial. Nurs Res. 2008;57(3):199-213.
