Stosowanie suplementów diety wśród młodzieży akademickiej
Słowa kluczowe:
suplementy diety, płeć, kierunek studiówAbstrakt
Wstęp. Sposób odżywiania człowieka ma istotne znaczenie zarówno dla zdrowia, jak i dobrego samopoczucia. Skład diety musi być zróżnicowany w zależności od wieku, aktywności fizycznej, wykonywanej pracy i stanu zdrowia. Powinien uwzględniać właściwą podaż białka, węglowodanów, tłuszczów składników mineralnych i witamin. W obliczu dynamicznie rozwijającego się rynku substytucyjnych i komplementarnych artykułów przeznaczenia żywieniowego, należy zwrócić szczególną uwagę na rozpowszechnienie stosowania suplementów diet wśród młodzieży akademickiej. Systematyczne monitorowanie skali stosowania suplementów diety wśród studentów pozwoli ocenić częstość występowania zachowań nieprawidłowych w tej kategorii, a także wpłynąć na stosowanie suplementów diet w sposób racjonalny i bezpieczny.
Cel. Ocena rozpowszechnienia stosowania suplementów diety w środowisku młodzieży akademickiej miasta Rzeszowa z uwzględnieniem podziału na płeć i kierunek studiów.
Materiał i metoda. Badaniami objęto ogółem 208 studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego, studiujących na kierunkach takich jak: filologia polska, angielska, rosyjska, germańska, oraz wychowanie fizyczne. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankiety. W opracowaniu statystycznym wykorzystano test niezależności chikwadrat.
Wyniki. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że większość badanej młodzieży akademickiej (55,2%) nie spożywa i nie spożywało żadnych suplementów diety. Wśród studentów, którzy nie uzupełniali diety suplementami dominują mężczyźni (70,5%) i studenci wychowania fizycznego (61,1%). W populacji studentów spożywających suplementy najczęściej kupowanymi preparatami były: zawierające witaminy i składniki mineralne (56,1%) oraz ekstrakty roślinne (15,7%. Płeć (p=0,026) i kierunek studiów (p=0,023) wpływają na rodzaj najczęściej kupowanego suplementu: kobiety preferują suplementy wpływające w kolejności: na stan skóry lub paznokci, wspomagające układ odpornościowy, procesy myślenia i koncentrację; mężczyźni wspomagające układ odpornościowy i suplementy specjalnego przeznaczenia dla sportowców. Studenci kierunków filologicznych kupują najczęściej: preparaty poprawiające stan skóry lub paznokci oraz procesy myślenia i koncentrację i także wspomagające układ odpornościowy; studenci wychowania fizycznego - preparaty poprawiające stan skóry lub paznokci, wspomagające układ odpornościowy i przeznaczone dla sportowców. Badani studenci przyjmują suplementy diety zgodnie z zaleceniami zawartymi w ulotce informacyjnej (88,0%) i w wysokim odsetku (41,1%) nie odczuwają potrzeby konsultacji z lekarzem samego faktu przyjmowania suplementów.
Wnioski. Niniejsza praca potwierdza fakt stosunkowo częstego przyjmowania suplementów diety przez młodzież akademicką, która spożywa je zgodnie z zaleceniami producenta, ale bez zasięgnięcia opinii lekarza rodzinnego.
Bibliografia
1. Szponar L, Stoś K, Ołtarzewski MG. Suplementy diety w żywieniu dzieci i młodzieży. Pediatria Współczesna. Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka. 2007;1(9):41-4.
2. Matelska J. Przemiany na rynku leków w Polsce. Piel Pol. 2005;2(20):494-506.
3. Wdowiak L, Lang B, Bojar I, Kwiatosz-Muc M, Owoc A. Samoleczenie – kto kupuje leki OTC w Polsce. Zdr Publ. 2006;116(4):578-82.
4. Skrzypczak J, Zawadzka D. Promocja zdrowia w medialnym zwierciadle. Piel Pol. 2005;2(20):209-13.
5. Wdowiak L, Kapka L, Szymańska J. Zdrowie publiczne a samoleczenie. Med Ogólna 2009;44(1):93-104.
6. Rudawska I. Rola mass mediów w promocji zachowań sprzyjających zdrowiu. Piel Pol. 2005;2(20):239-44.
7. Jarosz M. Suplementy diety a zdrowie. Warszawa: PZWL; 2008.
8. Rudnicka A. Normy żywienia i wyżywienia. Dietetyka. W: Ciborowska H, Rudnicka A (editor). Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2000:181-200.
9. Krzyszycha R, Bielak J, Szponar B. Qualitative assessment of dietary habits among female students of the Medical University of Lublin in the academic year 2006/2007, Annales UMCS, Medicina. 2008: 63(1):107-11.
10. Bińkowska-Bury M. (editor) Zachowania zdrowotne młodzieży akademickiej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego; 2009.
11. Sakamaki R, Toyama K, Amamoto R, Liu CJ, Shinfuku N. Nutritional knowledge, food habits and health attitude of Chinese university students – a cross sectional study. Nutr J. 2005;4:4.
12. Driskell J, Kim Y-N, Goebel K. Few Differences Found in the Typical Eating and Physical Activity Habits of Lower-Level and Upper-Level University Students. J Am Diet Assoc. 2005;105:798-801.
13. Perkin JE, Wilson WJ, Schuster K, Rodriguez J, Allen-Chabot A. Prevalence of non-vitamin, non-mineral supplements usage among university students. J Am Diet Assoc. 2002;102(3):412-14.
14. Ayranci U, Son N, Son O. Prevalence of non-vitamin, non-mineral supplement usage among students in a Turkish university. BMC Public
Health. 2005;5:47.
15. Tian HH, Ong WS, Tan CL. Nutritional supplement use among university athletes in Singapore. Singapore Med J. 2009;50(2):165-72.
