Problemy zdrowotne i demograficzne społeczeństwa polskiego a rodzaje zadań w zakresie edukacji zdrowotnej
Słowa kluczowe:
edukacja zdrowotna, społeczeństwo, problemy zdrowotneAbstrakt
Rozpoznanie sytuacji demograficznej i problemów zdrowotnych w populacji polskiej jest podstawą do wszelkich działań zapobiegawczych, diagnostyczno-leczniczych, rehabilitacyjnych oraz edukacyjnych. W związku z tym, że zmieniają się trendy niektórych zjawisk zdrowotnych, demograficznych i społecznych, konieczne jest dostosowanie tych działań do aktualnych potrzeb.
Celem pracy jest określenie rodzajów zadań edukacyjnych dla personelu medycznego w oparciu o analizę epidemiologiczną trendów występowania problemów zdrowotnych i demograficznych w społeczeństwie Polskim.
Z przeprowadzonej analizy wyraźnie wynika, że wysokie odsetki w strukturze umieralności z powodu chorób układu krążenia (45,4%), zwiększający się odsetek zgonów z powodu chorób nowotworowych (24,6%) oraz zgony z powodu urazów wypadków i zatruć (6,6%) nadal stanowią ważny problem zdrowotny społeczeństwa. Wiążą się one z potrzebą stałej edukacji społeczeństwa w zakresie profilaktyki chorób nowotworowych, układu krążenia, urazów, wypadków i zatruć. Istnieje potrzeba dalszej edukacji kobiet w różnych okresach ich życia ze względu na spadek rodności kobiet oraz niski (a nawet w niektórych województwach ujemny) przyrost naturalny. Znaczącym problemem zdrowotno-demograficznym jest starzenie się populacji oraz wzrost liczby osób niepełnosprawnych. Wiążą się z tym duże potrzeby edukacji osób w starszym wieku i osób niepełnosprawnych zwłaszcza w zakresie samoopieki oraz społeczeństwa w zakresie przygotowania do opieki nieprofesjonalnej. Wyraźne nasilają się w społeczeństwie polskim problemy zaliczane do patologii społecznej (narkomania, alkoholizm), co wiąże się ze zwiększeniem nakładów na edukację zdrowotną w kierunku profilaktyki uzależnień.
Z rodzajów problemów zdrowotnych i demograficznych wynika, że w edukacji zdrowotnej powinno się kłaść nacisk na zapobieganie chorobom, przygotowanie osób niepełnosprawnych i chorych do samoopieki oraz ich opiekunów do opieki nieprofesjonalnej. Konieczne są epidemiologiczne analizy dotyczące rodzajów potrzeb edukacyjnych w każdej kategorii wieku ludności oraz kierunki i metody uzupełnienia deficytów wiedzy zdrowotnej społeczeństwa.
Bibliografia
1. Lenard B. Edukacja pacjenta to procedura medyczna. Magazyn Pielęgniarki i Położnej 2007;5:6-7.
2. Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2008 roku. Wyniki badań GUS. Warszawa: GUS;2009.
3. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2008. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych;2008.
4. Szamatowicz M. Niepłodność – czy można niewłaściwie diagnozować i nieskutecznie leczyć? W: Spaczyński M.(red.) Postępy w ginekologii i położnictwie. Poznań: Polskie Towarzystwo Ginekologiczne; 2006, s.343-50.
5. Sztander W. Interwencja wobec osoby uzależnionej. Warszawa: PARPA; 2000.
6. Worona P. Konsumpcja środków odurzających w województwie podlaskim w latach 2005-2006 w świetle wyników badań własnych. Problemy Narkomanii 2008;1:5-12.
7. Substancje psychoaktywne – postawy i zachowania. Centrum Informacji o Narkotykach i Narkomanii. Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. www.unic.un.org.pl/incb/Jablonski.ppt.
8. Zajączkowski K. Nikotyna, alkohol, narkotyki. Profilaktyka uzależnień. Kraków: Rubikon; 2001.
9. Dziewiecki M. Nowoczesna profilaktyka uzależnień. Kielce: Wyd. Jasność; 2000.
10. Supady J, Włodarczyk M. Ostre choroby zakaźne w Łodzi w latach 1945-1970. Zdr Publ. 2007;117(4):517-23.
11. Ball S. SARS i inne nowe epidemie. Warszawa: Wyd. Medyk; 2003.
12. Augustynowicz-Kopiec E, Wolska Z. Gruźlica w Europie i w Polsce – nowe rodziny molekularne i nowe wzory oporności. Przegl Epidem. 2008;62:113-21.