Analiza strategiczna w zarządzaniu opieką pielęgniarską i położniczą
Słowa kluczowe:
analiza strategiczna, analiza SWOT, sektor opieki pielęgniarskiej i położniczejAbstrakt
Wprowadzenie. Pielęgniarki naczelne są odpowiedzialne za monitorowanie i analizowanie zmian, jakie dokonują się w opiece pielęgniarskiej/położniczej. Zarządzająca kadra powinna analizować, a następnie adaptować i wprowadzać do praktyki standardy, procedury i narzędzia, które pozwolą usługom pielęgniarskim/położniczym być jakościowo konkurencyjnymi. Ważne jest, aby podstawą sukcesu opieki pielęgniarskiej i położniczej była właściwa strategia, poprzedzona zastosowaniem analizy strategicznej.
Cel badań. Celem badań było przedstawienie mocnych i słabych stron sektora świadczeń pielęgniarskich/położniczych oraz szans i zagrożeń w otoczeniu w szpitalach trzech poziomów referencyjnych.
Materiał i metody. Metodą analizy strategicznej była analiza SWOT. SWOT jest wystandaryzowanym narzędziem opracowania danych z przeszłości i teraźniejszości oraz prognoz na przyszłość w celu identyfikacji wewnętrznych silnych i słabych stron organizacji oraz szans i zagrożeń w środowisku zewnętrznym. Badania przeprowadzono techniką ankiety, zaś narzędziem był arkusz dla potrzeb analizy SWOT. Badania przeprowadzono w 13 szpitalach I poziomu referencyjnego, 8 szpitalach II poziomu referencyjnego oraz 3 szpitalach III poziomu referencyjnego. Grupę badawczą stanowiło 289 osób z kierowniczej kadry pielęgniarskiej. Badane cechy poddano analizie statystycznej: testowi jednorodności χ2 oraz testowi niezależności χ2, przyjmując 5% błąd wnioskowania i związany z nim poziom istotności p≤0,05.
Wyniki. W badaniach wykazano, że mocną stroną sektora opieki pielęgniarskiej/położniczej było decydowanie o szerokim zakresie usług tych grup zawodowych, słabą – brak środków finansowych na dodatki motywacyjne, szansą – dobra współpraca z dyrekcją szpitala, zaś zagrożeniem – powiększające się różnice w dochodach ludności.
Wnioski. Kierownicza kadra pielęgniarska nie stosuje systematycznie analiz strategicznych, a spośród badanych, które korzystają z tych metod, najczęściej wybierano analizę SWOT
Bibliografia
1. Klich J, Kautsch M, Canpbell P. Zarządzanie w opiece zdrowotnej. Planowanie. Krakow: Uniwersyteckie Wyd. Medyczne „Vesalius”; 1998.
2. Pettinger R. Introduction to Management. London: Mc Milan; 1994.
3. Ansoff HI. Corporate strategy. New York: Mc Graw–Hill; 1965.
4. Korzeniewska AE. Zastosowanie analizy SWOT do określenia celow marketingowych i formułowania strategii organizacji na przykładzie SPZOZ Przychodni Zdrowia nr 1 w Łodzi. Zdrowie i Zarządzanie. 2002;4(1):45-51.
5. Gieraszewska G, Romanowska M. Analiza strategiczna przedsiębiorstwa. Warszawa: PWE; 2002.
6. Edwards R, Brown JS, Hodgson P, Kyle D, Reeds D, Wallace B. An action plan for tobacco control at regional level. Public Health. 1999; 113(4):165-70.
7. Filkins J. Nurse Directors’ jobs – a European perspective. J Nurs Manag, 2003;11:44-7.
8. Dobies B. Analiza SWOT. Antidotum. 1996;5:36-48.
9. Andruszkiewicz A, Tyloch F. Model analizy strategicznej SWOT dla Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego. Pielęg Pol. 2001; 1(11):50-5.
10. Hajdukiewicz DR. Strategia marketingowa samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w Makowie Mazowieckim. Zdrowie i Zarządzanie. 2001;3(6):68-75.
11. Hajdukiewicz DR. Mazowiecki Sojusz Partnerski – alianse strategiczne zakładow opieki zdrowotnej. Menedżer Zdrowia. 2004;4:14-8.
12. Stabryła A. Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy. Warszawa, Krakow: PWN; 2000.
13. Proctor T. Strategic marketing management for health management: cross impact TOWS (treats, opportunities, weaknesses, strengths). J Manag Med. 2000;14(1):47-56.
14. Lundy O, Cowling A. Strategiczne zarządzanie zasobami ludzkimi. Krakow: Wyd. Ofi cyna Wydawnicza; 2000. p. 111.
15. Mosakowski E. Strategy Making under Causal Ambiguity: Conceptual Issues and Empirical Evidence. Organization Science. 1973;7-8: 44-53.
16. Baum R, Wielicki W. Metoda SWOT jako narzędzie analizy strategicznej przedsiębiorstw agrobiznesu. Poznań: Wyd. Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego; 2004.
17. Marciniak R. Organizacja procesu zarządzania strategicznego w Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej. Studium Przypadku. Antidotum. 2002;12:3-21.
