Pielęgniarki wobec problemu starości
Słowa kluczowe:
epidemiologia, zachowania zdrowotne, spółpraca pacjenta, ludzie starsiAbstrakt
Wprowadzenie. Postępujące starzenie się społeczeństw stawia wyzwania przed zdrowiem publicznym. Wg prognoz demograficznych w roku 2020 liczba osób w wieku 60 i więcej lat przekroczy 20% żyjących. Zjawisko to dotyczy też Polski. Coraz większa liczba osób wymaga wzmożonej opieki społecznej i medycznej. Istotne miejsce w opiece nad osobą starszą zajmować powinna kompetentna pielęgniarka, dostosowująca opiekę do indywidualnych potrzeb i aktualnej sytuacji.
Cel. Celem pracy jest określenie wiedzy pielęgniarek na temat starości, opieki nad pacjentem starszym oraz form wsparcia dla osób w wieku podeszłym.
Materiał i metody. Materiał empiryczny zebrano metodą sondażu diagnostycznego. Narzędziem był kwestionariusz ankiety anonimowej własnej konstrukcji, zawierającej 39 pytań.
Wyniki. Większość ankietowanych (68%) stwierdziła, że podstawową cechą starości jest postępujące ograniczenie samodzielności życiowej oraz spadek zdolności adaptacyjnych człowieka (63%). Prawie ¾ respondentów uważała, że cechą charakterystyczną wieku podeszłego jest wielochorobowość, a najczęstszymi problemami zdrowotnymi są choroby układu krążenia (78%) i choroby narządu ruchu (77%). Za najważniejsze problemy ludzi starych respondenci uważali samotność (90%) oraz poczucie nieprzydatności (80%). Według badanych (53%), świadczenia opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia NFZ nie zaspokajają potrzeb pacjentów w wieku podeszłym.
Wnioski. Zakres wiedzy pielęgniarek na temat starości i procesu pielęgnowania pacjentów w podeszłym wieku jest niewystarczający. Opieka nad tą populacją nie jest sprawowana w oparciu o ocenę stanu sprawności i o indywidualny plan opieki.
Bibliografia
1. Ciechomska G. Aktywna starość. Gaz Lek. 1999;6.
2. Kozierkiewicz A. Starzenie się społeczeństw: stan, skutki i przyczyny. Zdrowie i Zarządzanie. 2004, VI, 6:5-9.
3. Wstępny ramowy projekt Narodowego Programu Zdrowia na lata 2006-2015, Ministerstwo Zdrowia, Państwowy Zakład Higieny, http://www.mz.gov.pl
4. Strategia polityki społecznej na lata 2007-2013, Ministerstwo Polityki Społecznej, http://www.mpips.gov.pl
5. Szewczyk Z. Problemy gerontologii klinicznej. Służ Zdr. 2000: 78-9.
6. Parnowski T. Medyczne i psychologiczne problemy wieku podeszłego. Probl Rodz. 1996,5.
7. Szyszkowska M. Data urodzenia. Małżeństwo i Rodzina. 2004,4.
8. Kachaniuk H. Opieka nad zdrowiem osób starszych. In: Kulik TB, Latalski M, editors. Zdrowie Publiczne. Lublin: Wyd. Czelej; 2002. p. 295-7.
9. Schiefele J, Staudt I, Dach MM. Pielęgniarstwo geriatryczne. Wrocław: Wyd. Medyczne; 1998: 1-2; 102.
10. Twardowska-Rajewska J. Od juniora do seniora – edukacja dla zdrowej starości. Gerontol Pol. 2004;12(2).
11. Ślusarska B. Podstawowe działania pielęgniarki w edukacji pacjenta. In: Ślusarska B, Zarzycka D, Zahradniczek K, editors. Podstawy Pielęgniarstwa. Vol. II. Wybrane Działania pielęgniarskie. Lublin: Wyd. Czelej; 2004. p. 961, 964-5