Czy osoby pracujące w ochronie zdrowia dbają o swoje zdrowie? Badanie porównawcze lekarzy i osób z niemedycznym wyższym wykształceniem
Słowa kluczowe:
medycyna pracy, rak szyjki macicy, rak piersi, profilaktyka, pracownicy, ochrony zdrowiaAbstrakt
Wprowadzenie. W ogólnej opinii społeczeństwa lekarze uważani są za wzory prawidłowego, zdrowego stylu życia. Celem badania jest stwierdzenie, czy rzeczywiście styl życia lekarzy jest zgodny z tym wyobrażeniem.
Materiał i metoda. Do przeprowadzenia badania zostały zastosowane anonimowe kwestionariusze, rozprowadzone pośród grupy 56 lekarzy (42 kobiety i 14 mężczyzn) i grupy kontrolnej 62 osób z niemedycznym wykształceniem wyższym (33 kobiety i 29 mężczyzn). Kwestionariusz zawierał 37 pytań testowych i otwartych, dotyczących spożycia alkoholu, palenia tytoniu, nawyków żywieniowych, aktywności fizycznej oraz profilaktyki raka szyjki macicy i piersi (wiedzy oraz stosowania się do niej). Badanie zostało przeprowadzone w styczniu i lutym 2008 r.
Wyniki. Nie stwierdzono istotnych statystycznych różnic pomiędzy grupą badaną a kontrolną w zakresie: średnich wartości BMI, świadomości swej nadwagi, jakości spożywanych posiłków, rozkładu posiłków w ciągu dnia, spożywania alkoholu, aktywności fizycznej oraz liczby byłych i aktywnych palaczy.
Lekarze częściej deklarują uprawianie sportu „regularnie” i „od czasu do czasu” w porównaniu z grupą kontrolną (Test Chi2, p=0,032), więcej też lekarzy spożywa owoce lub warzywa ponad 3 razy dziennie (Test Chi2, p=0,002). Nie stwierdzono różnic zarówno w wiedzy, jak i w jej stosowaniu w zakresie profilaktyki raka piersi i raka szyjki macicy pomiędzy grupami kobiet lekarzy i nie-lekarzy, stwierdzono również słaby udział w programach profilaktycznych.
Wnioski. Przeprowadzony sondaż potwierdził, że styl życia lekarzy nie jest zdrowszy niż ludzi z wyższym niemedycznym wykształceniem. Odsetek kobiet-lekarzy, jak również kobiet z grupy kontrolnej, poddających się regularnym badaniom cytologicznym oraz przeprowadzających kontrolne badanie piersi jest ciągle zbyt niski. Ponieważ lekarze powinni służyć dobrym przykładem zdrowych zachowań, programy nauczania powinny być ukierunkowane na te zagadnienia wśród tej grupy profesjonalistów.
Bibliografia
1. Shadar D, et al. A controlled intervention study of changing health-providers’attitudes toward personal lifestyle habits and health-promotion skills. Nutrition. 2009;25(5):532-9.
2. Kowalska A, Przeznicki A, Drygas W. Attitudes and behaviour concerning cigarette smoking among the students of the fi rst year at the Health Department. Przeg Lek. 2005;63(10):1041-4.
3. Abuisa H, Lavie C, Spertus J, O’Keefe J Jr. Personal health habits of American cardiologists. Am J Cardiol. 2006;97(7):1093-6.
4. Health for All database (HFA-DB)[Internet]. Copenhagen: WHO Regional Offi ce for Europe. Avalilable from: http://www.euro.who.int/hfadb
5. Cofta S, Staszewski R. Hospital staff and smoking habits: Do we need modifi cation of smoking behaviour in Polish hospitals? J Physiol Pharmacol. 2008;59(6 Suppl):S191-9.
6. Ibrahim N, Odusanya O. Knowledge of risk factors, beliefs and practices of female health care professionals towards breast cancer in a tertiary institution in Lagos, Nigeria. BMC Cancer. 2009;9:76.
7. Franek G, Nowak-Kapusta Z, Cabaj M. Breast cancer prophylaxis among nurses. Wiad Lek. 2009;57(1 Suppl):S82-4.
8. Lepecka-Klusek C, Jakiel G, Krasuska M, Stanislawek A. Breast selfexamination among Polish women of procreative age and the attached signifi cance. Cancer Nurs. 2007;30(1):64-8.
9. Binkowska M, Debski R. Prophylactics of cervical cancer in Polish female population aged 45-54. Ginekol Pol. 2005;76(11):871-8.
10. Nowicki A, Borowa I, Matuszak M. Women health behaviors regarding prevention and early detection of precancerous lesions and cervical carcinoma. Ginekol Pol. 2008;79(12):840-9.
11. Schenk U, Von Karsal L. Cervical cancer screening in Germany. Eur J Cancer. 2000;36(18):2221-6.
12. Patnick J. Cervical cancer screening in England. Eur J Cancer. 2000; 36(18):2205-28.
13. Segnan N, Ronco G, Ciatto S. Cervical cancer screening in Italy. Eur J Cancer. 2000;36(18):2235-9.