Measurement of the dimensions of personality traits in patients addictedto psychoactive substances in context of relapses
DOI:
https://doi.org/10.2478/cpp-2020-0019Słowa kluczowe:
nawroty uzależnienia, kwestionariusz NEO-FFI, kwestionariusz STAIAbstrakt
Wprowadzenie: Powtarzające się używanie substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu, dotyka większość pacjentów. Jest wyrazem przewlekłości procesu chorobowego. Zrozumienie przyczyn tego zjawiska jest kluczem do poszukiwania skutecznych strategii terapeutycznych dla tej choroby.
Cel: Analiza poszczególnych wymiarów cech osobowości pacjentów w kontekście nawrotów.
Materiał i metody: Badania przeprowadzono na grupie 301 osób uzależnionych od środków psychoaktywnych przebywających w ośrodku terapii uzależnień w województwach lubuskim i zachodniopomorskim w Polsce. Pacjentów podzielono na dwie grupy. Pierwsza grupa składała się z osób uzależnionych, dla których przeprowadzono jednorazową terapię. Druga grupa składała się z osób uzależnionych, które otrzymały co najmniej dwa zabiegi w ośrodku terapii uzależnień. Wymiar osobowości mierzono za pomocą kwestionariusza NEO-FFI oraz kwestionariusza STAI.
Wyniki: Wśród osób uzależnionych od środków psychoaktywnych z jednorazowym pobytem w ośrodku lecznictwa stacjonarnego zaobserwowano następujące odsetki neurotyzmu (NF NEUR): 8,55% o niskiej intensywności, 40,13% o umiarkowanej intensywności i 51,32% o dużej intensywności. Z kolei u osób uzależnionych od środków psychoaktywnych z kilkoma pobytami w szpitalnym ośrodku leczniczym stwierdzono cechy neurotyzmu niskiego stopnia 6,85%, 25,34% umiarkowanego i 67,81% wysokiego (χ2 = 8,643, p. = 0,013).
Wnioski: Wyższy wynik w Skali Nerwowości inwentarza Neo FFI ma istotny wpływ na przebieg uzależnienia i występowanie nawrotów.
Bibliografia
• Conroy D., Brower K.J., Marshall J., Crawford M. Psychological treatments of alcohol use disorders. W: P. Tyrer i K. R. Silk (red.), Effective treatments in psychiatry. Cambridge, UK: CambridgeUniversity Press,2008:265-287.
• McLellan A.T., Lewis D.C., O’Brien C.P. Kleber, H.D. Drug dependence, a chronic medical illness: implications for treatment, insurance, and outcomes evaluation. Journal of American Medical Association – JAMA, 2000: 284, 1689-1695.
• Litman, G., Eiser, J., Rawson, N. Oppenheim, A. Towards a typology of relapse: A preliminary report. Drug and Alcohol Dependence,1977: 2, 157-162.
• Dimeff L.A., Marlatt G.A. Relapse prevention. W: Hester RK (red.) Handbook of alcoholism treatment approaches. Boston: Allyn and Bacon,1995: 176-194.
• Saunders B., Allsop S. Relapse; a critique. Gossop M (red) Relapse and Addictive Behavior, London: Routledge,1989: 249-277.
• Saunders, B,. Allsop, S. Nawroty – polemika. W: M. Gossop (red.), Nawroty w uzależnieniach. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemow Alkoholowych, 1997: 205-225.
• Wojnar M., Ślusarska A. Jakubczyk A. Nawroty w uzależnieniu od alkoholu. Część 1: Definicje i modele. Alkoholizm i Narkomania, 2006: 19 (4), 379-395.
• Marlat G.A., Gordon J.R. Determinants of relapse: implications of maintenance of behavior change, w: Davidson PO, Davidson SM (red) Behavioral medicine: Changing health lifestyle, New York: Brunner/Mazel, 1980, 410-452.
• Litman G.K. Alkoholism survival: the prevention of relapse. W; Miller WR, Heather N (red)Treating Addictive Behaviors, New York: Plenum Press, 1986: 391-405.
• Marlatt, A. G., Gordon R.J. Zapobieganie nawrotom – kierunki rozwoju. W: M. Gossop (red.), Nawroty w uzależnieniach. Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 1997: 226-237.
• Romaniuk R. Nawroty objawów choroby. Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia, 2009: 5, 16-20.
• Sanchez-Craig M. Cognitive and behavioral coping strategies in the reappraisal of stressfull social situations. Journal of Counseling Psychology,1976: 23, 7-12.
• Rollnick S., Heather N. The application of Bandura’s self-efficacy theory to abstinence-oriented alcoholism treatment. Addictive Behaviors,1982: 7 (3), 243-250.
• Ludwig A.M., Winkler A. “Craving” and relapse to drink. Qarterly Journal of Studies on Akohol,1974: 35 (1 pt A), 108-130.
• Polich J.M., Armor D.J., Braiker H.B. Patterns of alcoholism over four years. Journal of Studies odf Alcohol, 1980: 41 (5), 397-416.
• Wojnar M., Brower K.J. Neurobiologiczne mechanizmy uzależnienia. W: P Jabłoński, B Bukowska, C. Czabała (red.) Uzależnienie od narkotyków Podręcznik dla terapeutów, KBPiN 2012.
• Kostkowski W. Dopamina a mechanizm nagrody i rozwój uzależnień; fakty i hipotezy, Alkoholizm i Narkomania , 2000: 13, 2, (55), 189-212.
• Schneider K.M., Kviz F.J., Isola M.L., Filstead W.J. Evaluating multiple outcomes and gender differences in alcoholism treatment. Addictive Behaviors, 1995: 20, 1-21.
• Moos R.H., Moos B.S. Long-term influence of duration and intensity of treatment on previously untreated individuals with alcohol use disorders. Addiction,2003: 98, 325-337.
• McKay J.R., Lynch K.G., Pettinati H.M., Shepard D.S. An examination of potential sex and race effects in a study of continuing care for alcohol- and cocaine-dependent patients. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 2003: 27, 1321¬1323.
• Rubin A., Stout R.L., Longabaugh R. Gender differences in relapse situations. Addiction, Supplement,1996: S111-120.
• Walton M.A., Blow F.C., Bingham C.R., Chermack S.T. Individual and social/environmental predictors of alcohol and drug use 2 years following substance abuse treatment. Addictive Behaviors, 2003: 28, 627-642.
• Bottlender M., Soyka M. Impact of different personality dimensions (NEO Five-Factor Inventory) on the outcome of alcohol-dependent patients 6 and 12 months after treatment. Psychiatry Research, 2005: 136, 61-67.
• Jarvis T.J. Implications of gender for alcohol treatment research: a quantitative and qualitative review. British Journal of Addiction, 1992: 87, 1249-1261.
• Janowsky D.S., Boone A., Morter S., Howe L. Personality and alcohol/substance-use disorder patient relapse and attendance at self-help group meetings. Alcohol and Alcoholism,1999: 34, 359-369.
• Janowsky D.S., Fawcett J., Meszaros K., Verheul R. Core heritable personality characteristics and relapse in alcoholics. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 2001: 25, 94S-98S.
• Tarnai J., Young F.A. Alcoholics. personalities: extravert or introvert? Psychological Reports,1983: 53, 123-127.
• Fisher L.A., Elias J.W, Ritz K. Predicting relapse to substance abuse as a function of personality dimensions. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 1998: 22, 1041-1047.
• Saunders B., Allsop S. Relapse: a psychological perspective. British Journal of Addiction, 1987: 82, 417-429
• Willinger U., Lenzinger E., Hornik K., Fischer G., Schonbeck G., Aschauer H.N., Meszaros K. Anxiety as a predictor of relapse in detoxified alcohol-dependent patients. Alcohol and Alcoholism, 2002: 37, 609-612.
• Kravitz H.M., Fawcett J., McGuire M., Kravitz G.S., Whitney M. Treatment attrition among alcohol-dependent men: is it related to novelty seeking personality traits? Journal of Clinical Psychopharmacology, 1999: 19, 51-56.
• Moeller F.G., Barratt E.S., Dougherty D.M., Schmitz J.M., Swann A.C. Psychiatric aspects of impulsivity. American Journal of Psychiatry, 2001: 158, 1783-1793.
• Miller W.R., Westerberg V.S., Harris R.J., Tonigan J.S. What predicts relapse? Prospective testing of antecedent models. Addiction, 1996: 91 Supplement, S 155-172.
• Cox W.M., Hogan L.M., Kristian M.R., Race J.H. Alcohol attentional bias as a predictor of alcohol abusers. treatment outcome. Drug and Alcohol Dependence,2 002: 68, 237-243.
• Tapert SF, Ozyurt SS, Myers MG, Brown SA. Neurocognitive ability in adults coping with alcohol and drug relapse temptations. American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 2004: 30, 445-460.
• Wehr A., Bauer L.O. Verbal ability predicts abstinence from drugs and alcohol in a residential treatment population. Psychological Reports, 1999: 84, 1354-1360.
• Bottlender M., Soyka M. Impact of different personality dimensions (NEO Five-Factor Inventory) on the outcome of alcohol-dependent patients 6 and 12 months after treatment. Psychiatry Research, 2005: 136, 61-67.
• Lesch K.P., Merschdorf U. Impulsivity, aggression, and serotonin: a molecular psychobiological perspective. Behavioral Sciences and the Law, 2000: 18, 581-604.
• Heinz A., Mann K., Weinberger D.R., Goldman D. Serotonergic dysfunction, negative mood states, and response to alcohol. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 2001: 25, 487-495.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
