Dieta ketogenna jako element wspomagający leczenie zaburzeń nastroju i otyłości - opis przypadku
DOI:
https://doi.org/10.2478/cpp-2021-0002Słowa kluczowe:
dieta ketogenna, zaburzenia nastroju, depresja, nutripsychiatria, dietaAbstrakt
Wprowadzenie: W ostatnich latach zainteresowanie dietą ketogenną (DK) znacznie wzrosło, ze względu na jej sugerowany potencjał terapeutyczny we wspomaganiu terapii licznych chorób przewlekłych. DK charakteryzuje się wysokim udziałem tłuszczów oraz ograniczoną ilością spożywanych węglowodanów i białek. Podczas realizacji założeń dietetycznych dochodzi do powstawania ciał ketonowych, które stają się głównym źródłem energii dla organizmu. Podwyższone stężenie ciał ketonowych w surowicy krwi hamuje uczucie głodu, sprzyjając tym samym redukcji masy ciała. Sugeruje się, że DK może wpływać stabilizująco na nastrój, poprzez oddziaływanie na homeostazę neuroprzekaźników w centralnym układzie nerwowym.
Materiał i metody: W niniejszej pracy opisywano przypadek pacjentki hospitalizowanej z powodu nasilenia objawów depresyjnych oraz współwystępującej otyłości. U chorej, oprócz farmakoterapii i psychoterapii, zdecydowano się na zastosowanie interwencji żywieniowej (DK) ze względu na wysoki wskaźnik masy ciała i współwystępowanie zaburzeń metabolicznych. Do interpretacji efektów protokołu żywieniowego wykorzystano wyniki badań laboratoryjnych krwi oraz ustrukturyzowane skale i kwestionariusze.
Wyniki: Po 4 tygodniowej interwencji zaobserwowano znaczący spadek masy ciała chorej, poprawę niektórych parametrów laboratoryjnych krwi oraz stabilizację nastroju.
Wnioski: DK istotnie wpłynęła na poprawę parametrów antropometrycznych, metabolicznych. Jednoznaczna ocena poprawy nastroju nie jest możliwa z uwagi na różnorodność stosowanych jednocześnie metod terapii zaburzeń depresyjnych.
Bibliografia
1. Hruby A, Hu FB. The epidemiology of obesity: A big picture. Pharmacoeconomics. 2015;33:673-689.
2. Pi-Sunyer X. The medical risk of obesity. Postgraduate Medicine 2009;121:21-33.
3. Harvey KL, Holcomb LE, Kolwicz SCJr. Ketogenic Diets and Exercise Performance. Nutrients. 2019;11:2296.
4. Owen OE, Morgan AP, Kemp HG, Sullivan JM, Herrera MG, Cahill GFJr. Brain metabolism during fasting. J Clin Invest1967;46:1589-1595.
5. Longo R, Peri C, Cricri D, Coppi L, Caruso D, Mitro N, et al. Ketogenic Diet: A New Light Shining on Old but Gold Biochemistry. Nutrients. 2019; 11(10):2497.
6. Murray RK, Granner KD, Rodwell WV. Biochemia Harpera. Warszawa PZWL. 2015.
7. Gershuni VM, Yan SL, Medici V. Nutritional Ketosis for Weight Management and Reversal of Metabolic Syndrome. Curr Nutr Rep. 2018;7(3):97-106.
8. van der Louw E, van den Hurk D, Neal E, Leiendecker B, Fitzsimmon G, Dority L, et al. Ketogenic diet guidelines for infants with refractory epilepsy. Eur J Paediatr Neurol. 2016;20(6):798-809.
9. Wlodarek D. Role of Ketogenic Diets in Neurodegenerative Diseases (Alzheimer’s Disease and Parkinson’s Disease). Nutrients. 2019;11(1):169.
10. Dhatariya K. Blood Ketones: Measurement, Interpretation, Limitations, and Utility in the Management of Diabetic Ketoacidosis. Rev Diabet Stud. 2016;13(4):217-225.
11. Gibson AA, Seimon RV, Lee CMY, Ayre J, Franklin J, Markovic TP, et al. Do ketogenic diets really suppress appetite? A systematic review and meta - analysis. Obes Rev. 2015;16:64-76.
12. Masood W, Annamaraju P, Uppaluri KR. Ketogenic Diet. StarPearls Publishing [Internet]. 2020.
13. Brietzke E, Mansur, RB, Subramaniapillai M, Balanza-Martinez V, Vinberg M, Gonzalez-Pinto A, et al. Ketogenic diet as a metabolic therapy for mood disorders: evidence and developments. Neurosci Biobehav Rev. 2018;94:11-16.
14. Bueno NB, de Melo IS, de Oliveira SL, da Rocha Ataide T. Very-low-carbohydrate ketogenic diet v. Low-fat diet for long-term weight loss: A meta-analysis of randomised controlled trials. Br.J. Nutr. 2013;110:1178-1187.
15. Yancy WSJr, Almirall D, Maciejewski ML, Kolotkin RL, McDuffie JR, Westman EC. Effects of two weight-loss diets on health-related quality of life. Qual Life Res. 2009;18:281-289.
16. Luscher B, Shen Q, Sahir N. The GABAergic Deficit Hypothesis of Major Depressive Disorder. Mol Psychiatry. 2011;16(4): 383-406.
17. Brinkworth GD, Nokes M, Clifton PM, Buckley JD. Effects of a low carbohydrate weight loss diet on exercise capacity and tolerance in obese subjects. Obesity. 2009;17:1916-1923.
18. Lefevre F, Aronson N. Ketogenic diet for the treatment of refractory epilepsy in children: A systematic review of efficacy. Pediatrics. 2000;105:E46.
19. Grigolon RB, Gerchman F, Schoffel AC, Hawken ER, Gill H, Vasquez GH, et al. Mental, emotional, and behavioral effects of ketogenic diet for non-epileptic neuropsychiatric conditions. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2020;30:102:109947.
20. Carmen M, Safer DL, Saslow LR, Kalayjian T, Mason AE, Westman EC, et al. Treating binge eating and food addiction symptoms with low -carbohydrate Ketogenic diets: a case series. J Eat Disord. 2020;8:2.
21. Opie RS, O’Neil A, Itsiopoulos C, Jacka FN. The impact of whole-of-diet interventions on depression and anxiety: A systematic review of randomised controlled trials. Public Health Nutr. 2015;18(11):2074-2093.
22. Murphy P, Likhodii S, Nylen K, Burnham WM. The antidepressant properties of the ketogenic diet. Biol Psychiatry. 2004;15;56:981-983.
23. Jacka FN, O’Neil A, Opie R, Itsiopoulos C, Cotton S, Mohebbi M, et al. A randomised controlled trial of dietary improvement for adults with major depression (the ‘SMILES’ trial). BMC Med. 2017;15(1):23.
24. Dashti H, Matthew T, Hussein T, Asfar SK, Behbahani A, Khoursheed MA, et al. Long-term effects of a ketogenic diet in obese patients. Exp. Clin Cardiol. 2004;9:200-205.
