Nowe leki w psychiatrii – kariprazyna, lurazydon, esketamina
DOI:
https://doi.org/10.2478/cpp-2021-0010Słowa kluczowe:
kariprazyna, lurazydon, esketaminaAbstrakt
Wstęp: Niezmiennie, od lat trwają poszukiwania “idealnego leku” w psychiatrii, takiego, który będzie cechował się bezpieczeństwem, oraz skutecznością, zapobiegał nawrotom choroby oraz wykazywał jak najmniejsze działania niepożądane.
Materiał i metoda: Celem autorów niniejszej pracy jest zwrócenie uwagi na nowe leki stosowane w psychiatrii- kariprazynę, lurazdydon oraz eskestaminę, ich mechanizm działania, dawkowanie, najczęstsze działania niepożądane oraz metabolizm. W artykule dokonano przeglądu dostępnych w bazach Google Scholar i PubMed badań i prac naukowych dotyczących tych leków oraz charakterystyki produktów leczniczych na lata 2010-2021.
Wyniki: Kariprazyna jest lekiem zarejestrowanym w Polsce w leczeniu schizofrenii u dorosłych od 13 lipca 2017 roku. Na świecie stosuje się ją dodatkowo w leczeniu epizodów maniakalnych i mieszanych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, depresji w przebiegu ChAD oraz depresji jednobiegunowej. Lurazydon w Polsce wskazany jest do leczenia schizofrenii u dorosłych pacjentów oraz młodzieży w wieku od 13. roku życia. Na świecie stosowany jest również do leczenia depresji w chorobie afektywnej dwubiegunowej, w niektórych przypadkach w systemie “off label” w leczeniu manii w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym oraz drażliwości i złości w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. Esketaminę w sprayu donosowym w połączeniu z doustnym lekiem przeciwdepresyjnym zatwierdzono w USA do leczenia depresji u dorosłych u których inne leki przeciwdepresyjne nie przyniosły korzyści, w Polsce jest również stosowana w takim wskazaniu.
Wnioski: Profil działania kariprazyny, lurazydonu, esketaminy, dotychczasowe badania oraz wyniki leczenia tymi lekami są bardzo obiecujące. Leki te są bezpieczne i dobrze tolerowane. Jednak to praktyka kliniczna zweryfikuje przydatność i efektywność leczenia tymi lekami oraz pokaże skutki długoterminowych terapii z ich wykorzystaniem.
Bibliografia
1. Filip M., Gałecki P. Objawy psychotyczne w przebiegu depresji – zasady interwencji terapeutyczne. CNS. 2020;4: 49-59.
2. Citrome L. Cariprazine in Schizophrenia: Clinical Efficacy, Tolerability, and Place in Therapy. Adv Ther. 2013; 30:114-26.
3. Rybakowski J. Pół wieku obserwacji uczestniczącej w psychiatrii. Część III: psychofarmakologia. Psychiatr Pol. 2020;54: 845-864.
4. Stahl SM. Mechanism of action of cariprazine, CNS Spectr. 2016; 21: 123-127.
5. Pinto JV., Saraf G., Vigo D., Keramatian K., Chakrabart, T., Yatham LN. Cariprazine in the treatment of Bipolar Disorder: A systematic review and meta‐analysis. Bipolar Disord., 2020;22:360–371.
6. Garnock-Jones KP. Cariprazine: A Review in Schizophrenia. CNS Drugs. 2017; 31:513-525.
7. Misiak B., Bieńkowski P., Samochowiec J. Kariprazyna – nowy lek przeciwpsychotyczny i jego miejsce w leczeniu schizofrenii. Psychiatr Pol. 2018; 52: 971-981.
8. Citrome L. Cariprazine for bipolar depression: What is the number needed to treat, number needed to harm and likelihood to be helped or harmed? Int J Clin Pract. 2019;73:e13397.
9. Scarff JR. The prospects of cariprazine in the treatment of schizophrenia. Ther Adv Psychopharmacol. 2017;7:237-239.
10. https://www.ema.europa.eu/en/documents/productinformation/reagila-epar-product-information_pl.pdf on May 12, 2021
11. Szulc A., Dudek D., Samochowiec J., Wojnar M., Heitzman J., Gałecki P. Rekomendacje dotyczące leczenia schizofrenii z objawami negatywnymi. Standardy farmakoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, część 2. Psychiatr Pol. 2019;53:525-540.
12. McCormack PL. Cariprazine: First Global Approval. Drugs. 2015; 75: 2035-2043.
13. Scarff JR. Cariprazine for Schizophrenia and Bipolar Disorder. Innov Clin Neurosci. 2016; 13:49-52.
14. Bieńkowski P. Kariprazyna — lek przeciwpsychotyczny o profilu częściowego agonisty receptorów dopaminowych. Psychiatria. 2018; 15:77-81.
15. Németh G., Laszlovszky I., Czobor P., Szalai E., Szatmári B., Harsányi J., et al. Cariprazine versus risperidone monotherapy for treatment of predominant negative symptoms in patients with schizophrenia: a randomised, double-blind, controlled trial. Lancet. 2017; 389: 1103-1113.
16. Citrome L. Lurasidone for schizophrenia: a review of the efficacy and safety profile for this newly approved second-generation antipsychotic. Int J Clin Pract. 2011;65:189-210.
17. Yasui-Furukori N. Update on the development of lurasidone as a treatment for patients with acute schizophrenia. Drug Des Devel Ther. 2012;6:107-115.
18. Loebel A., Xu J., Hsu J., Cucchiaro J., Pikalov A. The development of lurasidone for bipolar depression. Ann N Y Acad Sci. 2015;1358:95-104.
19. McClellan L., Dominick KC., Pedapati EV., Wink LK., Erickson CA. Lurasidone for the treatment of irritability and anger in autism spectrum disorders. Expert Opin Investig Drugs. 2017;26:985-989.
20. http://bipold.aotm.gov.pl/assets/files/zlecenia_mz/2018/012/REK/RP_30_2018.pdf
21. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541057/
22. Nolan SF., Roman MW. Lurasidone (Latuda®): An Atypical Antipsychotic. Issues Ment Health Nurs.2012; 33: 342-343.
23. https://www.ema.europa.eu/en/document s/productinformation/latuda-epar-product-information_pl.pdf on May 12, 2021.
24. Cruz MP. Lurasidone HCl (Latuda), an Oral, Once-Daily Atypical Antipsychotic Agent for the Treatment of Patients with Schizophrenia. P T. 2011;36:489-92.
25. Bieńkowski P., Dudek D., Samochowiec J. W kierunku lepiej zaplanowanej nieselektywności : rola receptorów 5-HT7 w działaniu leku przeciwpsychotycznego II generacji - lurazydonu.
Psychiatr Pol. 2015; 49: 243-253.
26. Meltzer HY., Share DB., Jayathilake K., Salomon RM., Lee MA. Lurasidone Improves Psychopathology and Cognition in Treatment-Resistant Schizophrenia. J Clin Psychopharmacol.
2020 ; 40: 240-249.
27. https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-new-nasal-spray-medication-treatment-resistantdepression-available-only-certified on May 12, 2021.
28. Bozymski KM., Crouse EL., Titus-Lay EN., Ott CA., Nofziger JL., Kirkwood CK. Esketamine: A Novel Option for Treatment-Resistant Depression. Ann Pharmacother. 2019;0: 1-10.
29. Kaur U., Pathak BK., Singh A., Chakrabarti SS. Esketamine: a glimmer of hope in treatment-resistant depression. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci. 2021;271:417-429. doi: 10.1007/
s00406-019-01084-z.
30. Gałecki P., Bliźniewska-Kowalska K. Depresja oporna na leczenie – zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie psychiatrii, Psychiatr Pol. 2021; 55: 7-21.
31. Kim J., Farchione T., Potter A., Chen Q., Temple R. Esketamine for Treatment-Resistant Depression - First FDA-Approved Antidepressant in a New Class. N Engl J Med. 2019; 381:1-4.
32. Kryst J., Kawalec P., Pilc A. Efficacy and safety of intranasal esketamine for the treatment of major depressive disorder. Expert Opin Pharmacother. 2020 ;21:9-20.
33. Popova V., Daly E.J., Trivedi M., Cooper K., Lane R., Lim P., et al. Efficacy and Safety of Flexibly Dosed Esketamine Nasal Spray Combined With a Newly Initiated Oral Antidepressant in
Treatment-Resistant Depression: A Randomized Double-Blind Active-Controlled Study. Am J Psychiatry. 2019;176:428-438.
34. Bahr R., Lopez A., Rey JA. Intranasal Esketamine (SpravatoTM) for Use in Treatment-Resistant Depression In Conjunction With an Oral Antidepressant. P T. 2019;44:340-375.
35. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2019/211243lbl.pdf
36. Canuso .M., Singh JB., Fedgchin M., Alphs L., Lane R., Lim P., et al. Efficacy and Safety of Intranasal Esketamine for the Rapid Reduction of Symptoms of Depression and Suicidality
in Patients at Imminent Risk for Suicide: Results of a Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Study. Am J Psychiatry. 2018;175:620-630.
37. Daly EJ., Trivedi MH., Janik A., Li H., Zhang Y., Li X., et al.Efficacy of Esketamine Nasal Spray Plus Oral Antidepressant Treatment for Relapse Prevention in Patients With Treatment-Resistant
Depression A Randomized Clinical Trial. JAMA Psychiatry. 2019;76:893-903.
38. Swainson J., Thomas RK., Archer S., Chrenek C., MacKay MA., Baker G., et al. Esketamine for treatment resistant depression. Expert Rev Neurother. 2019;19:899-911.
39. Bahji A., Vazquez GH., Zarate CA. Comparative efficacy of racemic ketamine and esketamine for depression: a systematic review and meta-analysis. J Affect Disord. 2021,278:542-555.
40. Singh JB., Fedgchin M., Daly E., Xi L., Melman C., De Bruecker G., et al. Intravenous Esketamine in Adult Treatment-Resistant Depression: A Double-Blind, Double-Randomization, Placebo-Controlled Study. Biol Psychiatry. 2016;80:424-431.
41. https://www.drugs.com/history/vraylar.html?fbclid=IwAR3kgW4zbFXTdWHQkYonx0P8M-pVoWQeehDB5bxH6lGqbYixYw_NydU_Fgk on September 27, 2021.
42. Gałecki P., Bliźniewska-Kowalska K. Depresja oporna na leczenie – zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie psychiatrii, Psychiatr Pol. 2019; 158: 1-15.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Autorzy

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.