Wpływ poziomu wykształcenia i pracy zarobkowej na stężenie HbA1c u chorych na cukrzycę typu 1 – doniesienie wstępne
Słowa kluczowe:
cukrzyca typu 1, poziom wykształcenia, zatrudnienie, hemoglobina glikowana HbA1CAbstrakt
Wykształcenie pacjentów oraz wykonywanie pracy zarobkowej mogą wpływać na uzyskiwany przez nich poziom wyrównania metabolicznego cukrzycy. Celem pracy było ustalenie, w oparciu o badania własne, wpływu poziomu wykształcenia oraz wykonywania pracy zarobkowej na mierzony stężeniem HbA1c poziom wyrównania gospodarki węglowodanowej u chorych na cukrzycę typu 1. Materiał stanowiło 44 chorych (26K;18M) w wieku od 20 do 59 (śr. 37,4±12,2) lat. Czas trwania cukrzycy wynosił 0,5–29 (śr.13,7±9,2) lat. Tylko 4 osoby (2K i 2M) miały wykształcenie podstawowe, 26 [59%] (16K; 10M) – średnie, 14 [32%] (8K; 6M) – wyższe. 15 (34%) osób pracowało zarobkowo, w tym 9 (64%) osób z wykształceniem wyższym i 6 (23%) z wykształceniem średnim. Dane dotyczące wykształcenia i zatrudnienia uzyskano w oparciu o opracowaną przez autorów ankietę. U każdego chorego uwzględniono wiek i czas trwania cukrzycy. Badanych podzielono zależnie od poziomu wykształcenia (grupa 1 – wyższe; grupa 2 – średnie) oraz zatrudnienia (grupa 3 – pracujący; 4 – niepracujący). Średnia HbA1C dla całej grupy wynosiła 7,7±1,9% (M–7,02±1,9%; K–8,2±1,8). Grupy chorych z wykształceniem wyższym i średnim nie różniły się istotnie wiekiem, czasem trwania cukrzycy i BMI. Średnie HbA1C dla grupy 1 i 2 wynosiły odpowiednio 7,3±2% i 7,8±1,9% (NS). Całą grupę osób pracujących charakteryzowały niższe średnie wieku, czasu trwania cukrzycy oraz BMI. HbA1c dla grupy 3 i 4 wynosiły odpowiednio 7,8±2,2% i 7,5±1,8% (NS). Najniższą i najwyższą średnią HbA1c stwierdzono w podgrupach chorych z wyższym wykształceniem: 5,7±1,3% u osób niepracujących i 8,2±1,9% u osób pracujących (p<0,05). W grupie chorych z wykształceniem średnim niepracujący mieli HbA1c – 7,9±1,6%, a pracujący 7,3±2,6% (NS). U chorych na cukrzycę typu 1 wyższe wykształcenie wiązało się z lepszym wyrównaniem cukrzycy, które w istotnym stopniu wpływało na wykonywanie pracy zarobkowej.
Bibliografia
1. Biderman A., Noff E., Harris S.B. et al. : Treatment satisfaction of diabetic patients: what are the contributing factors? Fam. Pract., 26, 102, 2009.
2. Brown A.F., Ettner S.L., Piette J. et al.: Socioeconomic position and health among persons with diabetes mellitus: A Conceptual Framework and Review of the Literature. Epidemiol. Rev., 26, 63, 2004.
3. Chaturvedi N.: Commentary: Socioeconomic status and diabetes outcomes; what might we expect and why don’t we find it? Int. J. Epidemiol., 33, 871, 2004.
4. Gnavi R., Petrelli A., Demaria M. et al.: Mortality and educational level among diabetic and non-diabetic population in the Turin Longitudinal Study: a 9-year follow-up. Int. J. Epidemiol., 33, 864, 2004.
5. Kroenke C.H., Spiegelman D., Manson J. et al.: Work Characteristics and Incidence of Type 2 Diabetes in Women. Am. J. Epidemiol., 165, 175, 2007.
6. Kawakami N., Akachi K., Shimizu H. et al.: Job strain, social support in the workplace, and haemoglobin A1c in Japanese men. Occup. Environ. Med., 57, 805, 2000.
7. Milton B., Holland P., Whitehead M.: The social and economic consequences of childhood-onset Type 1 diabetes mellitus across the life course: a systematic review. Diabet. Med., 23, 821, 2006.
8. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Diabetologia Praktyczna, 11, suppl. A, 2010.
9. Schillinger D., Barton L.R, Karter A.J. et al.: Does literacy mediate the relationship between education and health outcomes? A study of a low-income population with diabetes. Public Health Rep., 121, 245, 2006.
10. Swift E.E., Chen R., Hershberger A. et al.: Demographic risk factors, mediators, and moderators in youths' diabetes metabolic control. Ann. Behav. Med., 32, 39, 2006.
11. Tunceli K., Bradley C.J, Nerenz D. et al.: The impact of diabetes on employment and work productivity. Diabetes Care, 28, 2662, 2005.
12. Trief P.M., Aquilino C., Paradies K. et al.: Impact of the work environment on glycemic control and adaptation to diabetes. Diabetes Care, 22, 569, 1999.
13. Von Korff M., Katon W., Lin E.H. et al.: Work disability among individuals with diabetes. Diabetes Care, 28, 1326, 2005.
14. Venkat Narayan K.M., Boyle J.P., Thompson T.J. et al.: Lifetime risk for diabetes mellitus in the United States. JAMA, 290, 1884, 2003.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Autorzy
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
