Badanie stężenia osteokalcyny w ślinie i krwi pacjentek w okresie pomenopauzalnym

Autor

  • Mansur Rahnama Department of Oral and Maxillofacial Surgery, The Institute of Dental Surgery, Medical University of Lublin, Poland Autor https://orcid.org/0000-0002-5622-7330
  • Izabela Jastrzębska Department of Oral and Maxillofacial Surgery, The Institute of Dental Surgery, Medical University of Lublin, Poland Autor
  • Rafał Jamrogiewicz Department of Oral and Maxillofacial Surgery, The Institute of Dental Surgery, Medical University of Lublin, Poland Autor
  • Michał Łobacz Department of Oral and Maxillofacial Surgery, The Institute of Dental Surgery, Medical University of Lublin, Poland Autor https://orcid.org/0000-0001-9897-3174
  • Maciej Kuczyński Department of Oral and Maxillofacial Surgery, The Institute of Dental Surgery, Medical University of Lublin, Poland Autor
  • Marcin Rudzki Department of Oral and Maxillofacial Surgery, The Institute of Dental Surgery, Medical University of Lublin, Poland Autor

Słowa kluczowe:

osteokalcyna, BMD, osteoporoza, menopauza

Abstrakt

Celem pracy było ukazanie różnicy w stężeniu osteokalcyny – markera biologicznego kościotworzenia – w surowicy oraz ślinie pacjentek w okresie menopauzalnym oraz wykazanie korelacji między stężeniem tego biomarkera a gęstością kości. Badania kliniczne przeprowadzono w grupie 60 kobiet w okresie pomenopauzalnym, z czego 30 pacjentek przeszło zabieg owariektomii. Połowa z kobiet była leczona hormonoterapią zastępczą (HTZ). Od pacjentek pobierano na czczo ślinę niestymulowaną oraz krew żylną. Krew i ślinę poddano badaniu laboratoryjnemu metodą ELISA. Przeprowadzono również badania BMD kręgosłupa lędźwiowego. Badania densytometryczne wykazały, iż różnica w BMD między pacjentkami niepoddanymi hormonoterapii oraz przyjmującymi HTZ była statystycznie istotna. Istotne statystycznie wahania poziomu osteokalcyny w surowicy dotyczą kobiet z grupy po owariektomii. Badania śliny wykazały różnice w stężeniu markera, które w istotnie statystyczny sposób dotyczyły kobiet w wieku menopauzalnym oraz kobiet leczonych HTZ. Wystąpiła negatywna korelacja pomiędzy BMD oraz poziomem osteokalcyny w surowicy krwi w grupie kobiet w wieku menopauzalnym i grupie kobiet w wieku menopauzalnym poddanych HTZ. Wykazano, iż stężenie osteokalcyny w ślinie jest nieznacznie niższe niż w surowicy. Pomiary poziomu osteokalcyny przedstawione w niniejszej pracy różniły się w małym stopniu, co utrudniało postawienie jednoznacznej tezy. Zakłada się, że badania przeprowadzone w przyszłości na większej grupie badawczej pozwoliłyby na uzyskanie bardziej wiarygodnych wyników.

Bibliografia

1. Bauer D., Sklarin P., Stone K. et al.: Biochemical markers of bone turnover and prediction of hip bone loss in older women: the study of osteoporotic fractures. J. Bone Miner. Res., 14, 1404, 1999.

2. Becker A., Handick K., Roberts W., Garetto L.: Osteoporosis risk factors in female dental patients. A preliminary report. J. Indiana Dent. Assoc., 76, 15, 1997.

3. Bullon P., Goberna B., Guerrero J. et al.: Serum, saliva, and gingival crevicular fluid osteocalcin: their relation to periodontal status and bone mineral density in postmenopausal women. J. Periodontol., 76:513, 2005.

4. Bullon P., Chandler L., Segura Egea J. et al.: Osteocalcin in serum, saliva and gingival crevicular fluid: their relation with periodontal treatment outcome in postmenopausal women. Med. Oral Patol. Oral Cir. Bucal., 12, E193, 2007.

5. Davidson B. et al.: Total and free estrogens and androgens in postmenopausal women with hip fractures. J. Clin. Endocrinol. Metab., 54, 115, 1982.

6. Delmas P., Stenner D., Wahner H. et al.: Increase in serum bone gamma carboxyglutamic acid protein with ageing in women. J. Clin. Invest., 71, 1316, 1983.

7. Frumar A et al.: Relationship of fasting urinary calcium to circulating estrogen and body weight in postmenopusal women. J. Clin. Endocrinol. Metab., 50, 70, 1980.

8. Garnero P., Grimaux M., Demiaux B. et al.: Measurement of serum osteocalcin with a human- specific two-site immunoradiometric assay. J. Bone Miner. Res. 12, 1389, 1992.

9. Gurban C., Tanasie G., Gotia S. et al.: Osteocalcin and estradiol markers of bone calls in postmenopausal osteoporosis. Physiology, 17, 4, 2007.

10. Hassager C., Christiansen C.: Influence of soft-tissue body composition on bone mass and metabolism. Bone, 10, 415, 1989.

11. Hinoi E., Gao N., Jung D. et al.: The sympathetic tone mediates leptin's inhibition of insulin secretion by modulating osteocalcin bioactivity. J. Cell Biol., 183, 1235, 2008.

12. Holvik K., Meyer H.E., Søgaard A.J. et al.: Biochemical markers of bone turnover and their relation to forearm bone mineral density in persons of Pakistani and Norwegian background living in Oslo, Norway: The Oslo Health Study. Eur. J. Endocrinol., 155, 5, 693.

13. Jędrzejuk D., Milewicz A.: Otyłość, a osteoporoza. Katedra i Klinika Endokrynologii i Diabetologii AM we Wrocławiu Osteoforum, Terapia 2001, magazyn internetowy.

14. Kim Y., Paik I., Rhie Y., Suh S.: Integrative Physiology: Defined Novel Metabolic Roles of Osteocalcin. J. Korean Med. Sci., 25, 985, 2010.

15. Klein J. et al.: Clearence of BGP in adults with end-stage renal disease undergoing CAPD in Advances in Peritoneal Dialysis, eds. Khanna R., Nolph K.D. et al., 7, 225, 1991.

16. Lee E., Kang B., Seo J. et al.: Biochemical Bone Markers in Postmenopausal Women. Korean J. Obstet. Gynecol., 40, 1450, 1997.

17. Lee N., Sowa H., Hinoi E. et al.: Endocrine regulation of energy metabolism by the skeleton. Cell, 130, 456, 2007.

18. Lewandowski B., Kita K., Kita J. et al.: Ocena przydatności biochemicznych markerów przebudowy kości oraz perspektywy diagnostyczne w procesie rozpoznawania osteoporozy. Nowa Medycyna, Osteoporoza 3/2004

19. McGehee J., Johnson R.: Biomarkers of Bone Turnover Can Be Assayed From Human Saliva. The Journals of Gerontology: Series A : Biological sciences and medical sciences. Oxford, 59A, 3, 196, 2004.

20. Mechanovic-Nikolic J., Lalos-Miljus J.: Tartare-resistant acid phosphatate and osteocalcin in patients with osteoporosis and osteopenia. Jugoslov. Med. Biohem., 25, 411, 2006.

21. Minisola S., Rosso R., Romagnoli E. et al.: Serum osteocalcin and bone mineral density at various skeletal sites: A study performed with three different assays, Osteoporosis Int., 6, 1, 0937, 1996.

22. Paganini-Hill A. et al.: Menopusal estrogen therapy and hip fractures. Ann. Intern. Med., 95, 28, 1981.

23. Shiraki M., Itabashi A.: Short-term menatetrenone therapy increases gamma-carboxylation of osteocalcin with a moderate increase of bone turnover in postmenopausal osteoporosis: a randomized prospective study, The Japanese Society for Bone and Mineral Research and Springer 2009.

24. Steiniche T., Hasling C., Charles P. et al.: The effect of etidronate on trabecular bone remodeling in postmenopausal spinal osteoporosis – a randomized study comparing intermittment treatment and a ADFR regime. Bone, 12, 155, 1991.

25. Topic E., Primorac D., Jankovic S.: Medyczno-biochemiczna diagnostyka w praktyce klinicznej. Medicinska Naklada, Zagrzeb (Chorwacja), 2004.

Opublikowane

2010-12-30