The sense of coherence, the acceptance of illness and functioning in chronic illness in patients with chronic kidney disease and patients with diabetes, treated with hemodialysis - a preliminary study

Authors

  • Alicja Marzec Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Społecznego, UMK Toruń, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Wydział Nauk o Zdrowiu Author
  • Anna Andruszkiewicz Katedra i Zakład Promocji Zdrowia, UMK Toruń, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Wydział Nauk o Zdrowiu Author
  • Mariola Banaszkiewicz Zakład Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, UMK Toruń Collegium Medicum w Bydgoszczy, Wydział Nauk o Zdrowiu Author

Keywords:

chronic disease, renal failure, diabetes, hemodialysis, sense of coherence, acceptance of illness, functioning in illness

Abstract

Introduction. In the contemporary holistic health care it is important to learn the subjective side of the illness and patient’s internal capabilities. When working with chronically ill patients it is important to identify the main guidelines on which this work can be constructed, to promote their own activities oriented at maintaining the quality of life.

Material and methods. The following research tools have bee employed for data collection: - Sense of Coherence questionnaire SOC-29 by Antonovsky, - Acceptation Illness Scale AIS by Felton end al., – functioning in a disease questionnaire (self devised). The research has been carried out in two groups of patients: in patients with chronic end stage kidney disease, treated by hemodialysis (PChN-HD), and in patients with diabetes and diabetic kidney disease in the end stage, under complex diabetes treatment and hemodialysis (C-DH).

The results. The global sense of coherence SOC is in PChN-HD patients lower (M=130.54). The level of acceptance of illness AIS in the surveyed groups was estimated at M=22.10. It is an average value for this method, and shows the lack of full AIS among the surveyed. In the analysis of patients’ functioning differences were found in the spheres of: physical/everyday activity, social/family relationships. No differences were found in the spheres of professional and personal life.

Conclusion. Chronic patients, with diabetes in various phases, including those patients subjected to complex hemodialysis and diabetic therapy, exhibit varying SOC in general and in its constituents. They show various levels of acceptance of illness. The negative impact the disease has on patients’ lives appears in the following fields: everyday/physical activity and social relations. The above are particularly evident in patients diagnosed with diabetes and treated by hemodialysis.

References

1. Antonovsky A. Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować? Wyd. IPN, Warszawa 1995, s. 34.

2. Sęk H. Wprowadzenie do psychologii klinicznej. W: Sęk H.: Psychologia zdrowia i choroby. Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005, s. 232 – 233.

3. Pasikowski T. [red.]. Zdrowie – Stres – Zasoby. Wyd. Fund. Humaniora, Poznań 2001, s.191-202.

4. Motyka M. Koncepcja salutogenetyczna A Antonovsky`ego z perspektywy psychologii zdrowia. Pielęg XXI wieku 2005, 3(12),s. 39 – 42.

5. Niedzielski A., Humeniuk E., Tarkowski Z. Poziom akceptacji choroby w wybranych jednostkach chorobowych. Fam Med Prim Care Rev 2005, 7, 3: 823.

6. Delgado Ch.: Sence of coherence, spirituality, stress and quality of life in chronic illness. J Nurs Schol 2007; 39/ 3: 229- 234.

7. Zawadzka B., Kuźniewski M., Sułowicz Wł. Charakterystyka chorych leczonych przewlekłymi dializami w ramach koncepcji adaptacji. Cz. I: Charakter adaptacji psychofizjologicznej pacjentów leczonych przewlekłymi dializami. Nef. Dial. Pol. 2005, (9): 32-35.

8. Marcos Q., Cantero T., Escobar R., Acosta P. Illness perception in eating disorders and psychosocial adaptation. Eur Eat Disord Rev 2007 Sep; 15(5): 373-384.

9. Dolińska-Zygmunt G.: Orientacja salutogenetyczna w problematyce zdrowotnej. Model Antonovsky`ego. [w:] Dolińska-Zygmunt G. red: Podstawy psychologii zdrowia. Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001, s. 19-31.

10. Jaracz K., Wołowicka L., Bączyk G. Analiza walidacyjna polskiej wersji Indeksu Jakości Życia Ferrans i Powers. Postępy Rehabil 2001, t. XV: 66- 74.

11. Król E., Czarniak P., Szcześniak R., Magdoń R., Rutkowski B. Co wiemy o progresji przewlekłej choroby nerek? Wyniki programu PolNef 2007. Nef. Dial. Pol. 2009, 13: 53-57.

12. Rutkowski B., Lichodziejewska - Niemierko M., Grenda R. i wsp. Raport o stanie leczenia nerkozastępczego w Polsce – 2005. Drukonsul Gdańsk 2007.

13. Arenas MD., Alvarez-Ude F., Angoso M. et al. Functional dependency evaluation of hemodialysis patients: a multicentric study. Nef 2006; 26(5): 600-8.

14. Stangierska J., Marcinkowska M., Horst-Sikorska W. Problemy psychologiczne pacjentów z cukrzycą typu 1. Now Lek 2002, 71, 4-5: 212-216.

15. Tatoń J. Holistyczne ujęcie opieki medyczno-społecznej dla osób z cukrzycą: zintegrowane, kliniczne i psychospołeczne jako warunek intensyfikacji leczenia i poprawy jakości życia. Med Metab 2005, tom IX (2): 4-13.

16. Kirenko J., Byra St-a. Zasoby osobiste w chorobach psychosomatycznych. Wyd. UMCS, Lublin 2008: 94-105, 156-157.

17. Wilczek–Rużyczka E. Adaptacja psychospołeczna osób starszych do sytuacji choroby. Ann. UMCS, vol. LV, Supl.VII, 50, Sectio D, Lublin 2000: 258– 265.

18. Painter P. Physical functioning in end-stage renal disase patiens: Update 2005. Hemodial Int 2005, 9: 218-235.

19. Delamater A. Zwiększenie świadomego udziału pacjenta w procesie leczenia. Diabetologia po Dyplomie 2006, 3: 35-40.

20. Kokoszka A., Santorski J. Psychodiabetologia dla lekarzy: postępowanie psychoterapeutyczne w cukrzycy. Narodowy Program Wsparcia Osób z Cukrzycą. Novo Nordisk. Warszawa 2004, s. 12.

Downloads

Published

2011-11-28