Dysonans pomiędzy samooceną pozycji zawodowej i społecznej pielęgniarki, położnej a oceną pacjentów i przedstawicieli zawodów medycznych
Słowa kluczowe:
pozycja zawodowa, pielęgniarka, położna, wizerunek zawodu, prestiżAbstrakt
DYSONANS POMIĘDZY SAMOOCENĄ POZYCJI ZAWODOWEJ I SPOŁECZNEJ PIELĘGNIARKI, POŁOŻNEJ A OCENĄ PACJENTÓW I PRZEDSTAWICIELI ZAWODÓW MEDYCZNYCH
Cel pracy. Zidentyfikowanie współczesnej pozycji społecznej i zawodowej pielęgniarek, położnych w opinii przedstawicieli zawodów medycznych, pacjentów oraz samych pielęgniarek i położnych.
Próba badanych. Badania przeprowadzono od 2009 do 2011 roku. W badaniu wzięło udział łącznie 11 149 osób w tym największą grupę stanowili pacjenci 6858 osób, w następnej kolejności pielęgniarki i położne 2890 ankietowanych oraz reprezentanci innych zawodów medycznych w liczbie 1401.
Metodyka. Zastosowaną metodą badawczą był sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety. Liczba pytań w zastosowanym narzędziu wahała się od 8 do 17.
Wyniki. Pozycja społeczna i zawodowa obu zawodów została oceniona przez wszystkie grupy badanych na poziomie średnim. Pielęgniarki i położne oceniły pozycje społeczną i zawodową na niższym poziomie niż przedstawiciele innych zawodów medycznych oraz pacjenci. Średnio około 40% osób badanych (bez pielęgniarek i położnych) zauważa bardzo wysoki i wysoki status badanych zawodów, natomiast tylko nieco ponad 20% pielęgniarek i położnych oceniło swoją pozycję na najwyższym poziomie.
Wnioski. Typowanie pozycji społecznej, zawodowej pielęgniarki i położnej na poziomie bardzo wysokim oraz wysokim jest charakterystyczne dla mężczyzn, badanych w wieku powyżej 60 roku życia i poniżej 40 roku, jak też wykonujących zawód lekarza. Czynnikiem wzmacniającym pozycję zawodową jest profesjonalizm, natomiast na pozycję społeczną najbardziej wpływa uczciwość i rzetelność zawodowa. Przekaz mediów wpływa negatywnie na kreowanie pozycji społecznej i zawodowej pielęgniarek i położnych.
Bibliografia
1. Sadurska A, Ślusarska B, Fidecki W, Wrońska I. Prestiż zawodu pielęgniarki w Polsce. Piel. XXI wieku. 2006; 4(17):53-5.
2. Żebrowski J. Społeczne aspekty zawodu i pozycji społecznej – droga do tożsamości wychowawców profesjonalnych. Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość. 2008; t.V: 24-43.
3. Wdowiak L, Walkowska K, Szpak A. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych. Zdr. Pub. 2005; 115(1):105-7.
4. Podstawowe dane z zakresu ochrony zdrowia w 2009 r. Warszawa: GUS; 2011.
5. Skarżyńska K. Encyklopedia organizacji i zarządzania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne; 1981.
6. http://www.cbos.pl/PL/home_pl/cbos_pl.php dostęp z dnia 05.09.2013
7. Ksykiewicz – Dorota A. Determinanty wizerunku pielęgniarki i położnej w krajowym systemie zdrowotnym a nowe wyzwania w pielęgniarstwie polskim i europejskim. [w:] Rogala-Pawelczyk G, Kubajka-Piotrowska J. red. Wizerunek pielęgniarki i położnej na tle nowych wyzwań w pielęgniarstwie polskim i europejskim. Konferencja międzynarodowa. Warszawa: Wyd. NRPiP; 2009, s. 9-18.
8. Sobol E. [red.] Podręczny słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2000.
9. Domański H.: Prestiż, Wydawnictwo Funna, Wrocław 1999.
10. Eysenck H, Eysenck M: Podpatrywanie umysłu. Dlaczego ludzie zachowują się tak jak się zachowują. Gdańsk: GWP; 2000.
11. Żychowska R. Wizerunek polskiej pielęgniarki i położnej w mediach publicznych i prywatnych oraz w prasie zawodowej. [w:] Rogala-Pawelczyk G, Kubajka-Piotrowska J. red. Wizerunek pielęgniarki i położnej na tle nowych wyzwań w pielęgniarstwie polskim i europejskim. Konferencja międzynarodowa. Warszawa: Wyd. NRPiP; 2009, s. 37-48.
12. Mikulska J. Kultura jako wyznacznik pozycji zawodowej kobiet. Kobieta i Biznes. 1999; 31-7.
13. Williams JE, Best DL. Sex and psyche: gender and self-viewed cross culturally. Newbury Park: Ca. Sage;1990.
14. Sawada A. The nurse shortage problem in Japan. Nur. Ethics. 1997; 4(3): 245-252.
15. Włodarczyk D, Tobolska B. Wizerunek zawodowy pielęgniarki z perspektywy lekarzy, pacjentów i pielęgniarek. Med. Pracy. 2011; 62(3): 269-279.
16. Aronson E, Wilson TD, Akert R. Psychologia społeczna. Serce i umysł. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1997.
17. Takase M, Kershaw E, Burt L. Nurse-environment misfit and nursing practice. J Adv. Nurs. 2001; 35(6):819-826.
18. Andruszkiewicz A. Typy zachowań i przeżyć w pracy w grupie pielęgniarek. Prob. Piel. 2007, 15(2-3): 157-161.
19. Januszewicz P, Zarzycka D, Bińkowska- Bury M, Marć M, Zalewska K. Pielęgniarki i lekarze – życie codzienne i prognozy na przyszłość. Przeg. Lek. 2009; 66(7): 469-470.
20. Rezaei-Adaryani M, Salsali M, Mohammadi E. Nursing image: an evolutionary concept analysis. Contem. Nur. J. 2012; 43(1): 81-9.
21. Kearns S. Why the public image of nursing is important.
http://blogs.hcpro.com/nursemanagers/2009/09/why-the-public-image-of-nursing-is-important/; dostęp z dnia 05.09.2013.
22. Albert NM, Wocial L, Meyer KH, Na J, Trochelman K. Impact of nurses' uniforms on patient and family perceptions of nurse professionalism. Appl. Nur. Res. 2008; 21: 181-190.
23. Loveday H, Wilson JA, Herman PN, Pratt RJ. Public perception and the social and microbiological significance of uniforms in the prevention and control of healthcare-associated infections: An evidence review. Br. J. Inf. Con. 2007; 8(4): 10-21.
24. Ward C, Styles I, Bosco A. Perceived status of nurses compared to other health care professionals. Contem. Nur. 2003;15(1-2):20-8.
25. Stanley DJ. Celluloid angels: A research study of nurses in feature films 1900-2007. JAN 2008; 64(1): 84-95.
26. Grochans E, Trzaszczka M, Jurczak A, Stanisławska M, Szkup M, Wichlińska –Pakirska J, Karakiewicz B. Wizerunek pielęgniarki w opinii pacjentów hospitalizowanych. Fam. Med. Primary Care Rev. 2010; 12(3): 659-661.
27. Nowicki G. Wizerunek polskiej pielęgniarki i położnej w mediach publicznych i prywatnych. [w:] Rogala-Pawelczyk G, Kubajka-Piotrowska J. red. Wizerunek pielęgniarki i położnej na tle nowych wyzwań w pielęgniarstwie polskim i europejskim. Konferencja międzynarodowa. Warszawa: Wyd. NRPiP; 2009, s. 25-28.
28. Thupayagale-Tshweneagae G, Dithole K. Unity among nurses: An evasive concept. Nur. Forum. 2007; 42(3): 143-6.
29. Ślusarska B, Zarzycka D, Dobrowolska B. Postrzeganie tożsamości zawodowej przez pielęgniarki. Prob. Piel. 2007; 15(2-3):147-156.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Barbara Kot-Doniec, Danuta Zarzycka, Ewa Kiryłowicz, Irena Wrońska (Autor)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
