Kompetencje pielęgniarek w zakresie edukacji zdrowotnej w polskim systemie opieki medycznej
Słowa kluczowe:
edukacja zdrowotna, przygotowanie pielęgniarek, świadczenia edukacyjneAbstrakt
Wstęp Zakłady opieki zdrowotnej są powołane do realizacji świadczeń medycznych głównie diagnostyczno–leczniczych, profilaktycznych, rehabilitacyjnych, pielęgnacyjnych a także edukacyjnych. Ustawowy obowiązek edukacji pacjenta przypisany jest zawodom lekarza, pielęgniarki i położnej.
Cel pracy. Celem pracy jest ukazanie poziomu i uwarunkowań kompetencji pielęgniarek w zakresie edukacji zdrowotnej pacjentów w polskim systemie opieki zdrowotnej.
Materiał i metodyka. Badania przeprowadzono w grupie 245 pielęgniarek pracujących zawodowo. Materiał badawczy zbierano przy użyciu ankiety własnego autorstwa, a uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej.
Wyniki. Większość badanych pielęgniarek wskazuje na częste podejmowanie działań edukacyjnych wobec pacjentów, a średni czas jej realizacji zazwyczaj trwa około 15–20 minut. W zdecydowanej większości pielęgniarki wskazują siebie jako osoby prowadzące edukację.
Wnioski. Pielęgniarki oceniają swoje przygotowanie do prowadzenia edukacji bardzo dobrze, i stosują głównie rozmowę jako metodę prowadzenia edukacji pacjenta. W trakcie edukacji zdrowotnej respondenci najczęściej wspomagają się dostępnymi ulotkami i broszurkami.
Bibliografia
1. Woynarowska B. Edukacja zdrowotna. Warszawa: PWN SA; 2007.
2. Ciechaniewicz W. Pedagogika. Warszawa: PZWL; 2000.
3. Rush K, Kee C, Rice M. Nurses as imperfect role models for health promotion. Western Journal of Nursing Research. 2005; 27(2): 166-183.
4. Owczarz M. Poradnik edukatora. Warszawa: CODN; 2005.
5. Andruszkiewicz A, Banaszkiewicz M. (red.) Promocja zdrowia. Teoretyczne podstawy promocji zdrowia. T. I.Lublin: Wyd. Czelej; 2008.
6. Tones K, Tilford S. Health Education: Effectiness and efficacy. Wyd. 2. London: Chapman & Hall; 1994. S. 158-170.
7. Huges M. Patient attitude to health education in general practice. Health Education Journal. 1988; 4: 130-2.
8. Musich SA, Adams L, Edington DW. Effectiveness of health promotion programs in moderating medical costs in the USA. Health Promotion International. 2000; 1: 5-15.
9. Rębala L. Edukacyjne zadania współczesnego lekarza. Problemy Medycyny Społecznej. 1997; 3: 546-549.
10. Kirschner H. Lekarz rodzinny a promocja zdrowia. Promocja zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna. 1997; 12-13; 7-21.
11. Cianciara D., Miller M. Postawy lekarzy wobec edukacji pacjenta. Przegląd Epidemiologiczny. 2003; 57: 531-540.
12. Meller G, St John W. Occupational Heath nurse’s perceptions of their current and future roles. JAN, 2007, 58(6), 585-593.
13. Whitehead D, Wang Y, Wang J, Zhang J, Sun Z, Xie C. Health promotion and health education practice: nurses’ perceptions. JAN. 2008; 61(2): 181-187.
14. Jankowiak B, Krajewska-Kułak E, Bartoszewicz A., Rolka H, Krajewska K, Lewko J. Przygotowanie pielęgniarek do wykonywania funkcji zawodowych. Pielegniarstwo XXI wieku. 2003; 5: 43-46.
15. Krymska B. Poziom świadomości kadry pielęgniarskiej POZ i szpitali klinicznych miasta Zabrze w zakresie promowania zdrowia i prowadzenia edukacji zdrowotnej. Pielęgniarstwo XXI wieku. 2005; 3 (12): 189-194.
16. Glińska J, Lewandowska M. Autonomiczność zawodu pielęgniarskiego w świadomości pielęgniarek z uwzględnieniem pełnionych funkcji zawodowych. Problemy Pielęgniarstwa. 2007; 15( 4): 249-253.
17. Mianowana V, Wąsik A, Fidecki W, Wysokiński M, Domżał-Drzewicka R. Edukacja zdrowotna pacjentów hospitalizowanych. Pielęgniarstwo XXI wieku. 2007; 1(18): 21-24.
18. Kosicka B, Wrońska I. Rola pielęgniarki w edukacji chorych na cukrzycę. Problemy Pielęgniarstwa. 2007; 15( 2-3): 187-191.
19. Dolińska C, Ziętkowski Z, Bodzenia-Łukaszyk A, Ziętkowska E. Edukacja pacjenta zasadniczy element we współczesnym podejściu do leczenia chorych na astmę. Pielęgniarstwo XXI wieku. 2005; 4 (13): 99-102.
20. Miastkowska K, Krajewska-Kułak E, Rolka H, Jankowiak B, Łukaszuk C. Problemy z zakresu edukacji zdrowotnej wśród pacjentów hospitalizowanych z rozpoznaną chorobą nadciśnieniową, 2006; 1/2(14/15): 91-98.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Autorzy
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
