Abstrakt
WYBRANE SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNE I ZAWODOWE UWARUNKOWANIA KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH PIELĘGNIAREK AKTYWNYCH ZAWODOWO
Wprowadzenie. Kompetencje społeczne są umiejętnościami miękkimi, które pozwalają między innymi na lepszą komunikację z pacjentem, nawiązywanie i utrzymywanie relacji terapeutycznej oraz motywowanie pacjenta. Są gwarantem jakości opieki na wysokim poziomie oraz satysfakcji pacjenta i jego rodziny ze sprawowanej opieki. Umiejętności społeczne mają również pozytywny wpływa na pielęgniarkę, ponieważ stanowią czynniki ochronny przed wypaleniem zawodowym i ułatwiają współprace w zespole terapeutycznym.
Cel. Celem pracy była ocena poziomu kompetencji społecznych pielęgniarek aktywnych zawodowo oraz określenie ich związku z wybranymi czynnikami społeczno-demograficznymi i zawodowymi.
Materiał i metoda. Badaniem objęto 291 pielęgniarek aktywnych zawodowo w przedziale wiekowym 23-63 lata. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem Kwestionariusza Kompetencji Społecznych według Anny Matczak (KKS).
Wyniki. Poziom kompetencji ujawnianych w sytuacjach intymnych kształtował się na poziomie stena wysokiego (7-10 sten) wśród 37,8% pielęgniarek, a w okolicznościach ekspozycji społecznej kształtował się na poziomie wyników przeciętnych (5-6 sten) wśród 40,5% pielęgniarek. Kompetencje społeczne w sytuacjach wymagających asertywności kształtowały się głównie na poziomie przeciętnym (5-6 sten) wśród 39,9% pielęgniarek. Ogólny wynik kompetencji społecznych pielęgniarek mieścił się w przedziale wyników niskich (36,1%) i przeciętnych (34,4%). W grupie determinantów społeczno-demograficznych czynniki w sposób istotny warunkujące wyższy poziom kompetencji społecznych wśród pielęgniarek to miejsce zamieszkania oraz kształcenie podyplomowe.
Wnioski. Pielęgniarki reprezentują niski i przeciętny poziom kompetencji społecznych. Istnieje potrzeba dalszych badań nad kompetencjami społecznymi wśród pielęgniarek oraz wdrożenie programów szkoleniowych, które pomogą rozwijać kompetencje społeczne pielęgniarek na wyższym poziomie.
Bibliografia
1. Tomorowicz A. Struktura kompetencji społecznych w ujęciu interakcyjnym. Via Medica Psychiatria. 2011; 8(3):91-96.
2. Knopp K. Kompetencje społeczne – pomiar i aplikacja praktyczna. Ośrodek Rozwoju Edukacji. 2013. http://docplayer.pl/30188248-Kompetencje-spoleczne-pomiar-iaplikacja-praktyczna.html [data dostępu: 1.11.2018].
3. Matczak A. Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Podręcznik. Warszawa: Wyd. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2007, s. 5-52.
4. Bandach M. Trening umiejętności społecznych jako forma podnoszenia kompetencji społecznych. Economics and Management. 2013; 4: 82-95.
5. Sternal E. Kompetencje społeczne w obliczu przemian społeczno-gospodarczych. Przegl Pedag. 2014; 2: 86-96.
6. Rutkowska K. Kompetencje społeczne – bufor wypalenia zawodowego pielęgniarek. Med. Og. Nauki Zdr. 2012; 18(4): 319-323.
7. Pereira-Lima K., Loureiro SR.: Burnout, anxiety, depression, and social skills in medical residents. Psychol Health Med. 2015; 20(3): 353-62.
8. Martowska K. Istota i uwarunkowania kompetencji społecznych. Psychologiczne uwarunkowania kompetencji społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri; 2012, s. 33-70.
9. Gadecka W, Piskorz-Ogórek K, Regin K, Kowalski I. Social competence of mental health nurses. Pol. Ann. Med. 2015; 22: 105-109.
10. Zaborniak-Sobczak M, Walicka-Cupryś K, Ćwirlej-Sozańska A. i wsp.: Kompetencje społeczne fizjoterapeutów – wyniki badań pilotażowych. Post. Rehabil. 2014; 2:5-12.
11. Tyszkiewicz-Bandur M, Walkiewicz M, Tartas M, Bankiewicz-Nakielska J. Kompetencje społeczne i emocjonalne wśród studentów kierunków medycznym. Med. Rodz. 2017; 20(1): 25-30.
12. Gotlib J, Cieślak I, Zarzeka A. i wsp. Assessment of level of social skills among Public Health students of Warsaw Medical University. Eur J Public Health. 2017; 27: 380-85.
13. Mroczek B, Wolińska W, Kotwas A, i wsp. The risk of job burnout among medical workers on the basis of their work-related behaviors. Fam. Med. Prim. Care Rev. 2018; 20 (1): 29-35.
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie (c) 2019 Autorzy