Techniki wspomaganego rozrodu a naprotechnologia
Słowa kluczowe:
niepłodność, leczenie, in vitro, naprotechnologiaAbstrakt
Niepłodność to znaczący i ciągle nasilający się problem jednostkowy i socjalny. Szacuje się, iż obecnie dotyczy około 15-20% par. Niemożność poczęcia dziecka powoduje szereg niekorzystnych implikacji w zakresie przeżyć wewnętrznych, w relacji partnerskiej i w szerszej perspektywie społecznej. Podjęcie decyzji o poddaniu się diagnostyce i leczeniu niepłodności dla wielu par jest momentem trudnym, często odsuwanym w czasie. Jest to wyraz ucieczkowego modelu radzenia sobie z sytuacją grożącą spadkowi samooceny. Kiedy jednak para reaguje zadaniowo i przystępuje do procedury diagnostyczno-terapeutycznej, pojawiają się kolejne wątpliwości dotyczące sfer medycznej, psychicznej, społecznej oraz etycznej. Leczenie niepłodności budzi niekiedy lęk związany z odarciem z intymności, utratą kontroli nad własnym ciałem, ewentualnymi powikłaniami i niepowodzeniem terapii. Niniejszy artykuł stanowi analizę medycznych i innych aspektów walki z niepłodnością w nawiązaniu do dwóch skrajnie odmiennych metod rozwiązywania tego problemu: NaProTechnologii jako procesu wspierania naturalnej rozrodczości oraz technik wspomaganego rozrodu ze szczególnym uwzględnieniem in vitro.
Bibliografia
1. Bielawska–Batorowicz E. Psychologiczne aspekty prokreacji. Katowice: Wyd. Naukowe Śląsk; 2005.
2. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące technik wspomaganego rozrodu w leczeniu niepłodności; 1995. http://www. libramed.com.pl/wpg/NumeryArchiwalne/05/03.html, 24.09.2010.
3. Smyczyński T. (red) Wspomagana prokreacja ludzka. Zagadnienia legislacyjne. Poznań: Wyd. Nakom; 1996.
4. Bidzan M. Psychologiczne aspekty niepłodności. Kraków: Wyd. Impuls; 2006.
5. Radwan J. Niepłodność i rozród wspomagany. Poznań: Wyd. Termedia; 2003.
6. Cybulska N., Tomala M., Niemczyk W., Głąb G. Współczesna diagnostyka i leczenie niepłodności. W: E. Lichtenberg–Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski J (red) Niepłodność. Zagadnienie interdyscyplinarne. Kraków: Wyd. Impuls; 2009.
7. Portal Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu. http://rozrodczosc. pl/ptmr/index.php?page=inseminacja-domaciczna-id, 25.09.2010.
8. Krasnodębski J, Ćwiklicki J. Zapłodnienie pozaustrojowe – temat nadal aktualny. Ginekol Prakt. 2009;1:36-39.
9. Wdowiak A. Zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro). W: M. Makara– Studzińska, G. Iwanowicz-Palus. (red) Psychologia w położnictwie i ginekologii. Warszawa: PZWL; 2009. s. 142-4.
10. Portal Centrum Leczenia Niepłodności Małżeńskiej Kriobank. http://www.kriobank.pl/index-1b.html, 26.09.2010.
11. Lipiec W. Ideologia zygoty. Menadżer Zdrowia. 2007;2:48-52.
12. Kuczyński W. Kontrolowana hiperstymulacja jajników – ciągle otwarty problem kliniczny. Ginekol Prakt. 2005;84(4):73–7.
13. Guzikowski W. Wybrane zagadnienia i aspekty niepłodności męskiej. W: E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red) Niepłodność. Zagadnienie interdyscyplinarne. Kraków: Wyd. Impuls; 2009. s. 35-41.
14. Radwan M., Radwan J. Niepłodność spowodowana azoospermią. W: S. Wołczyński. Techniki rozrodu wspomaganego medycznie w leczeniu niepłodności. W: Ginekologia po Dyplomie. Warszawa: Wyd. Medical Tribune Polska; 2006.
15. Milewski R, Milewska AJ, Domitrz J, Wołczyński S. Zapłodnienie pozaustrojowe IVF ICSI/ET u kobiet po 40. roku życia. Przegl Menopauzalny. 2008;2:85–90.
16. Szamatowicz M. Rola i miejsce technik rozrodu wspomaganego medycznie (ART) w leczeniu niepłodności. Ginekol Pol. 2007;78:175-9.
17. Radwan J. Wpływ palenia tytoniu na płodność. Ginekol Prakt. 2000;1(44):34-6.
18. Sygut M. In vitro pod lupą. Menadżer Zdrowia. 2008;9:46-52.
19. Pilewska A, Kozak Ł. Naprotechnologia – nowa jakość w problemach z uzyskaniem ciąży. W: R. Domżał – Drzewiecka, E. Gałęziowska (red). Nowoczesne metody rozpoznawania płodności. Wybrane zagadnienia. Lublin: Wyd. Makmed; 2007. s. 87-90.
20. Barczak A. Naprotechnologia – technologia naturalnej prokreacji. Życie i Płodność. 2008;1:109-13.
21. Wojaczek M. Naprotechnologia wyrazem troski o zdrowie. W: E. Lichtenberg – Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red). Niepłodność. Zagadnienie interdyscyplinarne. Kraków: Wyd. Impuls; 2009. s. 43-9.
22. Portal Fundacji i Instytutu Leczenia Niepłodności Małżeńskiej im. Jana Pawła II. http://www.leczenie-nieplodnosci.pl/pl/dzial/leczenie/, 25.09.2010.
23. Ostrowska A. Model Creightona – żyj w zgodzie ze swoim rytmem. W: E. Wiater (red) NaPro. Naprotechnology. Ekologia płodności. Kraków: Wyd. eSPe; 2009. s. 68-9.
24. Kuczyński W. Techniki wspomaganego rozrodu – problemy prawne i ich konsekwencje. Ginekol Prakt. 2005;86(5):7-10.
25. Kongregacja Nauki Wiary. Instr. Donum vitaeo szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania. 1987. Portal Czytelni Opoka. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/ kdwiary/zbior/t_2_19.html, 24.09.2010.
26. Glombik K. Naprotechnologia – godziwa metoda leczenia niepłodności w małżeństwie. W: E. Lichtenberg-Kokoszka, E. Janiuk, J. Dzierżanowski (red). Niepłodność. Zagadnienie interdyscyplinarne. Kraków: Wyd. Impuls; 2009. s. 91-9.
27. Kongregacja Nauki Wiary. Instr. Dignitaspersonae dotycząca niektórych problemów bioetycznych. 2008. Portal Czytelni Opoka. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/dignitas_ personae_12122008.html, 24.09.2010.
28. Szulc A. Pięć cudów i naprotechnologia. Portal czasopisma Przekrój 25/2009.http://www.przekroj.pl/wydarzenia_kraj_artykul,4943. html?print=1, 28.09.2010.
29. Portal www.nieplodnosc.pl. http://www.nieplodnosc.pl/artyku-y-i-wywiady/ naprotechnologia-to-nieuczciwy-chwyt-marketingowy-wywiad, 23.09.2010.
30. Zagórski S. Błogosławiona metoda. Portal Gazety Wyborczej. http:// www.wysokieobcasy.pl/wysokieobcasy/1,53581,6532699,Blogoslawio na_metoda.html, 27.09.2010.
31. Łepecka-Klusek C. Postawy małżeństw bezdzietnych wobec niektórych technik rozrodu wspomaganego. Ginekol Pol. 1997;68(5b):200-3.
32. Studzińska-Niedoborek A, Tkaczuk-Włach J, Jakiel G. Współczesne poglądy bezdzietnych kobiet na adopcję oraz wybrane metody rozrodu wspomaganego. Univ Mariae Curie Skłodowska. 2004;59(14):281-5.
33. Bielawska–Batorowicz E. Troje rodziców. O sztucznym zapłodnieniu heterologicznym. Przegl Psychol. 1992;3:339-49.