Zwyczaje żywieniowe dzieci ze środowiska wiejskiego
Słowa kluczowe:
zwyczaje żywieniowe, dziecko, środowisko wiejskie, zachowania zdrowotneAbstrakt
Cel. Celem badań reprezentatywnych było zdiagnozowanie zachowań żywieniowych dzieci wiejskich oraz określenie zależności tych zachowań od szeregu zmiennych opisowych.
Metody. Badania dotyczyły dzieci wiejskich i ich rodziców z wylosowanych do badań 7 powiatów województwa zachodniopomorskiego. Ostatecznie objęto analizowaną grupę 1351 dzieci do 14. roku życia wraz z ich rodzicami (1351).
Wyniki. Jak wynika z analizy materiału badawczego, przed wyjściem do szkoły śniadanie jada 83,12% badanych dzieci, a 16,88% nie spożyło w ogóle śniadania. Drugie śniadanie do szkoły dostaje od rodziców 73,53% badanych. Okazuje się, że jeden do dwóch posiłków dziennie spożywa aż 118 dzieci (tj. 2,46%), natomiast najliczniejszą grupę (42,97%) stanowią dzieci zjadające 4 posiłki dziennie. Codziennie słodycze spożywa 34,94% dzieci, a nigdy – 2,08%. Codziennie mleko spożywa tylko 32,19% (tj. 1547) osób; warzywa i owoce – tylko 56,35% badanych; okazyjnie i nigdy – 3,47%. Według 23,99% rodziców, dzieci odżywiają się bardzo dobrze, natomiast według 57,99% – dobrze. Stwierdzono również, iż zwyczaje żywieniowe dzieci zależą od takich zmiennych opisowych, jak: płeć, wykształcenie rodziców, rodzaj gospodarstwa domowego, sytuacja mieszkaniowa rodziny.
Wnioski. Istnieje znaczna przewaga zachowań antyzdrowotnych nad zachowaniami prozdrowotnymi. Stwierdzono również istotne zależności zachowań żywieniowych badanych dzieci od ich płci, wykształcenia rodziców i sytuacji bytowej panującej w rodzinie badanych.
Bibliografia
1. Chalcarz W. Zadania i cele żywienia w promocji zdrowia w szkole. Lider. 1997;12,18.
2. Curry SJ, Kristal AR, Bowen DJ. An application of the stage of change model of behaviour change to dietary fat reduction. Health Educ Res. 1992;7:97-105.
3. Dooris M. Rethinking health promotion. A global approach. Health Promot Int. 1999;14(2):189-91.
4. Friedrich M. Prozdrowotna edukacja żywieniowa jako czynnik wpły- wający na zmiany nawyków żywieniowych. Żyw Czł Metab. 1997;24(3): 179-92.
5. Hurrelman K, Leppin A, Nordlohne E. Promoting health in schools: the German example. Health Promot Int. 1995;10(2):121-31.
6. Boutilier M, Mason R, Rootman J. Community action and reflective practice in health. Health Promot Int. 1997;12,69-78.
7. Demel M. O własne drogi w wychowaniu zdrowotnym. Kult Fiz. 1990; 44:7-8,22-5.
8. Oblacińska A, Wrocławska M, Woynarowska B. Częstość występowa- nia nadwagi i otyłości w populacji w wieku szkolnym w Polsce oraz opieka zdrowotna nad uczniami z tymi zaburzeniami. Pediatr Pol. 1997;3,241-5.
9. Rasmussen V, Rivett D. The European Network of Health Promoting Schools – an alliance of health, education and democracy. Health Education and Democracy. Health Educ. 2000;2, 61-7.
10. Kowalska J, Czechowski M. Zdrowie w świadomości uczniów wybra- nych szkół podstawowych a wykształcenie ich rodziców. In: Kropiń- ska I, editor. Zdrowie człowieka w jego egzystencji. Elbląg: Wydaw. Uczelni Elbląskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej; 2000. p. 389-97.
11. Sygit M. Wychowanie zdrowotne i postawy wobec własnego zdrowia. In: Kulik TB, Wrońska I, editor. Zdrowie w medycynie i naukach społecznych. Stalowa Wola: Oficyna Wydaw. Fundacji Uniwersyteckiej w Stalowej Woli; 2000. p. 67-76.
12. Sygit M, Sygit K. Wychowanie zdrowotne. Wyd. US; 2008.
13. Przysławski J, Duda G. Spośród żywienia młodzieży szkolnej – badania porównawcze – lata 80-te vs. 90-te. Probl Hig. 2000;69,42-48.
14. Woynarowska B. Zdrowie młodzieży szkolnej w Polsce i innych kra- jach. Warszawa: Inst. Matki i Dziecka; 1996.
15. Witkowski J. Zachowania zdrowotne dzieci i ich rodziców [disserta- tion]. Bydgoszcz; 1994.
16. Grzybowski A, Trafalska E, Paradowska-Stankiewicz I. Zachowania żywieniowe młodzieży. Probl Hig. 2000;69,13-21.
17. Szponar L, Stoś K. Poziom wiadomości dzieci ze szkół podstawowych zamieszkałych na wsi i w mieście o zasadach prawidłowego żywienia. Med Ogól. 1995;1:152-4.
18. Szponar L, Pachocka L, Turlejka H. Problematyka żywienia i żywności w programach szkoły podstawowej. Lider. 1991;9:13-4.
