Keywords
psychologist’s competences
research methods
Abstract
The aim of the article is to point out to the specificity and difficulties an expert psychologist faces while producing a court expertise in family and guardianship cases. Such a diagnosis is prepared at the request of a family court. The questions asked by the court in family and guardianship cases determine the range and aim of diagnosis including the type of examined case. Having considered the court’s questions, a psychologist formulates hypotheses and operationalizes variables.
This article will present the main areas of problems which arise while developing opinions in family and guardianship cases. The two main issues will be discussed: the range of an expert psychologist’s competences in the light of the court’s expectations frequently exceeding an expert’s capabilities and the impact of the choice of research methods on the quality of an opinion issued to obtain the final ruling in the court case.
References
1. Pozniak W. Psychologia sądowa – wybrane zagadnienia. W: Sęk H. red. Psychologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2005. s. 287.
2. Budzyńska A. Psycholog w roli biegłego sądowego. Dziecko Krzywdzone, 2007; 4(21): 1-7.
3. Włodarczyk-Madejska J. Opinia biegłego w sprawach cywilnych w świetle badania aktowego. Prawo w działaniu. Sprawy cywilne, 2017; 30: 155-176.
4. Turek J. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. W: Turka J. red. Rola biegłego we współczesnym procesie. Warszawa: Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich; 2002. s. 7. Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 z późniejszymi zmianami.
5. Postanowienie SN z dnia 27.04.2017 r., syg. akt: III CSK 341/16, LEX nr 2311191.
6. Demendecki T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-729, pod. red. A. Jakubeckiego, LEX/ el.2018.
7. Klich A. Dowód z opinii biegłego w postępowaniu cywilnym biegły lekarz. Warszawa: C.H. Beck, 2016.
8. Toeplitz - Winiewska M. Opieka nad dziećmi - standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rozwodowych. Psychologia Wychowawcza. 2014; (5): 180.
9. Kasprzyk P. Udział biegłego w sprawach rodzinnych. W: Turka J. red. Rola biegłego we współczesnym procesie. Warszawa: Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich; 2002. s. 80. Dz. U. 1964 nr 9 poz. 59 z późniejszymi zmianami.
10. Czeredecka A. Kompetencje biegłego psychologa w odniesieniu do spraw rodzinnych i opiekuńczych. W: Czeredecka A. red. Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych; 2016. s. 33 - 48.
11. Czeredecka A. Propozycja standardów opiniowania w sprawach rodzinnych i opiekuńczych; 2016 http://www.wotptp.waw.pl/wp-content/uploads/2016/03/2016-Standardy-opiniowania-psychologicznego_sprawy_rodzinne-iopieku%C5%84cze_26-lutego.pdf (dostęp: 28.07.2018).
12. Strózik I. Podstawowe zasady sporządzania przez biegłych opinii w sprawach rodzinnych W: Czeredecka A. red. Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych; 2016. s. 14.
13. Tolepiz-Wiśniewska M. Standardy doboru metod diagnostycznych do problemu i osób badanych. W: Czeredecka A. red. Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych; 2016. s. 193-211.
14. Czeredecka A. Kryteria oceny dowodu z opinii psychologicznej w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. W: Paluchowski J, Filipiak M, Zalewski B, Tarnowska M. red. Standardy diagnozy psychologicznej. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP; 2015. s.200- 223.
15. Bodanko A. Czynności biegłego sądowego z zakresu psychologii jako przykład praktycznego zastosowania metody studium przypadku. Nauczyciel i Szkoła, 2012: 2(52): 185-191.
16. Oleszewska A, Zawadzka A. Rozwodowe trzęsienie ziemi. Jak zadbać o dziecko?. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2008; 7(4): 120-128.
17. Budzyńska A. Wysłuchanie dziecka w postępowaniu cywilnym – perspektywa psychologiczna. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2015; 14(4): 32-54.
18. Paluchowski WJ, Stęplewska-Żakowicz K. Wiarygodność technik projekcyjnych jako narzędzi diagnozy psychologicznej. Część 1: Czemu niektóre techniki niesłusznie nazywa się projekcyjnymi?. Psychologia kliniczna, 2013; (94): 421-520.
19. Lilienfeld OS, Wood MJ, Garb NH. Status Naukowy technik projekcyjnych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2002.
20. Hornowska E. Testy psychologiczne – teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2001.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Copyright (c) 2018 Authors