Moralne zagadnienia pediatrycznej opieki paliatywnej
Słowa kluczowe:
pediatryczna opieka paliatywna, etyczne aspekty autonomii dziecka, prawo pacjenta do infor-macji prawdziwej, pacjent jako osobaAbstrakt
Pytania o właściwą postawę wobec umierającego człowieka wprowadzają w obszar zagadnień związanych z etyką komunikacji międzyosobowej. Problematyka ta odkrywa swoją szczególną specyfikę w sytuacji pediatrycznej opieki paliatywnej. Zagadnienie uczestniczenia dziecka w procesie podejmowania decyzji związanych z terapią, a także udostępnianie mu informacji dotyczących niekorzystnej diagnozy medycznej, rodzi szereg specyficznych pytań natury moralnej. W dużej mierze są one związane z pytaniem o to, na ile dziecko potrafi wziąć świadomy udział w dyskusji dotyczącej jego stanu zdrowia, podejmowanej terapii, czy konsekwencji leczenia. Inną kwestią jest to, czy dziecko posiada emocjonalną stabilność pozwalającą zasymilować informacje w sposób, który nie będzie dla niego szkodliwy? Zagadnienia te są osadzone w kontekście relacji rodzinnych, w których rodzice są prawnymi opiekunami dziecka i w dużej mierze określają granice tego, na ile dziecko w sposób świadomy i wolny przeżywa swoją chorobę i umieranie. Rozważania natury teoretycznej zawarte w tym artykule będą konfrontowane z wynikami badań empirycznych. Badania te zostały przeprowadzone w oparciu o ankietę zawierającą 12 pytań. Pytania dotyczyły postaw personelu medycznego wobec dzieci ciężko chorych i umierających oraz ich rodzin. Grupę badaną stanowili lekarze różnych specjalizacji, czynni zawodowo, pracujący w warszawskich szpitalach i przychodniach. Są oni katolikami praktykującymi swoją wiarę i należącymi do różnych grup duszpasterskich.
Bibliografia
1. Wróbel J. Człowiek i medycyna. Teologiczno-moralne podstawy ingerencji medycznych. Kraków: 1999.
2. Papieska Rada Cor Unum. Niektóre kwestie etyczne dotyczące ciężko chorych i umierających (27.07.1981). W: Szczygieł K. red., W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej; Tarnów: 1998, s. 440.
3. Hilden J.M., Watterson J., Chrastek J. Tell the children. J. Clin. Oncol., 2000 18(17): 3193-3195.
4. McCallum D.E., Byrne P., Bruera E. How children die in hospital. J. Pain Symptom Manage., 2000; 20(6): 417-423.
5. Wendler D.S. Assent in paediatric research: theoretical and practical considerations. J. Med. Ethics, 2006; 32:229- 234.
6. Fujii Y. i wsp. Analysis of the circumstances at the end of life in children with cancer: A single institution’s experience in Japan. Pediatr. Int., 2003; 45(1): 54-59.
7. Kreicbergs U., Valdimarsdottir U., Onelov E., Henter J., Steineck G. Talking about death with children who have severe malignant disease. N. Engl. J. Med., 2004; 351(12): 1175-1186.
8. Wolfe L. Discussing death with a dying child. Canc. J. Clin., 2005; 55(1): 2-3.
9. Jan Paweł II. Przemówienie do personelu medycznego w rzymskim szpitalu Bambino Gesu (8 stycznia 1982 r.).
10. Potts S. Everylife: death, bereavement and life through the eyes of children, parents and practitioners. Wiltshire: 2005.
11. Hartman J. Bioetyka dla lekarzy. Warszawa: 2009.
