Rehabilitacja psychiatryczna osób z rozpoznaniem schizofrenii – przegląd wybranych metod
Słowa kluczowe:
rehabilitacja psychiatryczna, schizofreniaAbstrakt
Celem pracy było przedstawienie różnych rodzajów oddziaływań rehabilitacyjnych przeznaczonych dla pacjentów z rozpo-znaniem schizofrenii. Osoby chorujące psychicznie doświadczają licznych trudności w funkcjonowaniu indywidualnym i społecznym. Próbą przeciwdziałania ich społecznemu wykluczeniu są środowiskowe programy wsparcia społecznego. Do specyficznych form pomocy przedstawionych w artykule należą Oddziały Psychiatryczne Dzienne i Oddziały Rehabilitacji Psychiatrycznej. Podstawowymi formami rehabilitacji są: treningi umiejętności, psychoedukacja, psychoterapia, muzykoterapia, rehabilitacja ruchowa, obozy terapeutyczne. W artykule zwrócono uwagę na znaczenie pracy, która umożliwia jednostce pełne uczestnictwo w życiu społecznym oraz jest skutecznym narzędziem w walce z chorobą. Odpowiedzią na potrzebę rehabilitacji zawodowej są opisane w artykule Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ) oraz Zakłady Aktywności Zawodowej (ZAZ).Na poprawę obrazu osób chorych psychicznie w społeczeństwie ma wpływ realizowana w Polsce kampania społeczna pod nazwą ,,Schizofrenia – Otwórzcie Drzwi”.
Bibliografia
1. Pełka-Wysiecka J., Wroński M., Korwin-Piotrowska K., Wysiecki P. Schizofrenia deficytowa – diagnostyka, terapia, rehabilitacja. Psychiatria, 2009, 11-12: 21-24
2. Liberman R. P., Fuller T.R. Generalizacja treningów umiejętności społecznych w schizofrenii. W: Meder J., red. Rehabilitacja przewlekle chorych psychicznie. Biblioteka Psychiatrii Polskiej, Kraków 2000.
3. Meder J. Schizofrenia – leczenie i rehabilitacja. Przew. Lek. 2004, 5: 52-59.
4. Ekdawi M., Conning A. Rehabilitacja psychiatryczna. Praktyczny przewodnik. PZWL, Warszawa, 1995.
5. Bronowski P., Sawicka M., Kluczyńska S. Funkcjonowanie społeczne osób przewlekle chorych psychicznie uczestniczących w środowiskowych programach wsparcia społecznego. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2009: 18(1):43-50.
6. Cechnicki A. W stronę psychoterapeutycznie zorientowanej psychiatrii środowiskowej – 30 lat doświadczeń krakowskich. Psychoterapia 3 (150) 2009: 43-55.
7. Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
8. Kasperek B., Spiridonow K., Chądzyńska M., Meder J. Jakość życia chorych na schizofrenię a umiejętność rozwiązywania problemów związanych z chorobą – porównanie grup pacjentów uczestniczących w treningu behawioralnym i psychoedukacji. Psychiatria Polska, 2002, t. XXXVI, n. 5: 717-730.
9. Sawicka M., Meder J. Kompleksowa rehabilitacja pacjentów przewlekle chorych na schizofrenię jako źródło zmian w zachowaniu i życiu emocjonalnym – wyniki wstępne. Postępy Psychiatrii Neurologii, 1996, 5: 393-399.
10. Spirydonow K., Kasperek B., Chądzyńska M., Meder J. Nabywanie wiadomości na temat rozwiązywania problemów związanych z chorobą – porównanie metody treningu behawioralnego i psychoedukacji w grupie osób chorych na schizofrenię. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 2002, 11: 371-381.
11. Morowiec. M., Orzechowska Z., Wachowiak O. Trening rozwiązywania problemów w trudnych sytuacjach międzyludzkich. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
12. Sawicka M. Trening podstawowych umiejętności prowadzenia rozmowy. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
13. Bednarek A., Kołaczek A. Trening w zakresie wyglądu zewnętrznego i higieny osobistej. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
14. Bednarek A., Kołaczek A. Trening kulinarny. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
15. Bednarek A., Kołaczek A. Trening budżetowy. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
16. Meder J., Stępień K. Trening techniczny. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
17. Stępień K., Trojanowska E. Trening umiejętności praktycznych. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
18. Chwedorzewska-Kowalska B., Krawczyk M. Trening umiejętności społecznych. Przygotowanie do podjęcia pracy zawodowej. W: Meder J. (red.) Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1996.
19. Meder J. Aktywny udział pacjentów w leczeniu farmakologicznym. Fundacja IpiN, Warszawa 1995.
20. Nieznański M. Trening Umiejętności poznawczych – możliwości i ograniczenia nowej formy rehabilitacji w schizofrenii. Psychiatria Polska 2000, t. XXXIV, n. 2:267-274.
21. Nieznański M., Czerwińska M., Chojnowska A., Walczak S., Duński W. Ocena efektywności treningu umiejętności poznawczych w schizofrenii. Psychiatria Polska 2002, t. XXXVI, n 5: 745-757.
22. Nieznański M., Walczak S. Chojnowska A. Rehabilitacja umiejętności poznawczych w schizofrenii – doniesienia wstępne. Wiadomości psychiatryczne 2000, t. 3, n 2: 79-84.
23. Hintze B., Gołębiewska M., Krzyzanowska-Zbucka J. Zapobieganie nawrotom schizofrenii – program i wstępne doświadczenia. Wiadomości Psychiatryczne 1999, II, 2: 149-155.
24. Górna R. Geneza, założenia oraz modele programów psycho-edukacyjnych. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1997, 6, suplement 2 (5): 61-70.
25. Waluk A., Falkowska-Śleczyńska M., Czernikiewicz A. STOPP – propozycja terapii poznawczo- behawioralnej u pacjentów po pierwszym epizodzie psychozy – program australijski. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2007: 16 (4): 357-360.
26. Galińska E. Muzykoterapia w kompleksowym leczeniu schizofrenii w warunkach oddziału dziennego. Psychoterapii 3(78), 1997 R.
27. Żarów W. Postawa chorych psychicznie wobec rehabilitacji ruchowej. Wiadomości Psychiatryczne, 2000, t. 3, n 1.
28. Bielańska A. Cechnicki A. Obozy terapeutyczne w środowiskowym programie leczenia chorych na schizofrenię. Bilans 20 lat. Psychoterapia 4 (99) 1996: 69-80.
29. Podbielsi Z. Obozy terapeutyczne i turnusy rehabilitacyjne. Psychoterapia 4 (115) 2000: 49-54.
30. Bogacz J., Spigel V. Terapeutyczno-rehabilitacyjne walory górskich obozów wędrownych. Psychoterapia 4 (119) 2001: 49-57.
31. Cechnicki A., Kaszyński H. Programy rehabilitacji zawodowej i pracy dla osób chorych na schizofrenię – rozwiązania krakowskie. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2000, 9: 427-434.
32. Cechnicki A. W stronę psychoterapeutycznie zorientowanej psychiatrii środowiskowej – 30 lat doświadczeń krakowskich. Psychoterapia 3(150), 2009: 43-55.
33. Załuska M., Suchecka D., Traczewska Z., Paszko J. Znaczenie środowiskowych placówek wsparcia społecznego dla kosztów leczenia osób przewlekle chorych. Psychiatria Polska 2004, t. XXXVIII, n.5: 911-922.
34. Cechnicki A., Bielańska A. Schizofrenia – Otwórzcie Drzwi- program przeciwko piętnu i dyskryminacji osób chorych na schizofrenię. W: Bomba J., de Barbaro B. (red.) Schizofrenia. Różne konteksty, różne terapie. Biblioteka Psychiatrii Polskiej 2002.