Wendigo psychosis
DOI:
https://doi.org/10.2478/cpp-2019-0014Słowa kluczowe:
psychoza Wendigo, kanibalizm, zespoły uwarunkowane kulturowoAbstrakt
Wstęp. Psychoza Wendigo uznana jest za zaburzenie stanu psychicznego uwarunkowane kulturowo, występujące endemicznie. Powiązane jest z kompulsywnymi, silnymi atakami zachowań kanibalistycznych. Obserwowane jest głównie u Algonikan: plemion Cree oraz ludzi, zamieszkujących tereny Północnej Ojibwy.
Materiał i metoda. W naszym artykule zebraliśmy dostępne publikacje dotyczące psychozy Wendigo. Obszar ten obejmowały bazy internetowe: PubMed oraz Google Scholar, począwszy od pierwszych doniesień na temat schorzenia, aż do najnowszych informacji. Z racji uwarunkowania kulturowego oraz rzadkości występowania w czasach obecnych w pracy skupiliśmy się oprócz objawów, leczenia czy diagnostyki także na rysie historycznym oraz etnograficznym.
Dyskusja. Pierwsze doniesienia na temat tej choroby pochodzą ze słownika Powhatan, którego używało plemię Algonkian. W latach 60 XX wieku odnotowano 70 przypadków zachorowań, jednakże dostępne dane epidemiologiczne są dosyć ubogie. Na temat mitycznego stworzenia Wendigo powstało wiele legend, a jego wizerunek wykorzystywany jest niejednokrotnie w kulturze popularnej. Większość objawów które przejawiają osoby cierpiące na to schorzenie związane jest z doskwierającym głodem i przewlekłą samotnością np. apatia czy nerwica.
Wnioski. W przeszłości leczenie psychoz opierało się na ludowych przekonaniach, tudzież na morderstwie chorych. Dzisiaj medycyna oferuje szerokie spektrum leków przeciwpsychotycznych, przy stosowaniu których istotne jest niwelowanie działań niepożądanych. Farmakoterapia polega na podawaniu chorym leków z grupy benzodiazepin bądź środków przeciwpsychotycznych zarówno pierwszej jak i drugiej generacji.
Bibliografia
1. Horn, Kahntineta (March 14, 2013). "Boogie Men". mohawknationnews.com. Kahnawake: Mohawk Nation News. Retrieved August 24, 2018.
2. Brightman, Robert A. (1988). "The Windigo in the Material World" (PDF). Ethnohistory. 35 (4): 337-379. doi:10.2307/482140. JSTOR 482140.
3. Marano, L. (1982). Windigo psychosis: The anatomy of an emicetic confusion. Current Anthropology, 23(4), 385-412.
4. Rohrl, V. J. (1970). A nutritional factor in windigo psychosis. American Anthropologist, 72(1), 97-101.
5. Friedman, C.T.H. (1982). The so called hysteropsychoses: Latah, windigo and pibloktoq. In Extraordinary Disorders of Human Behavior
6. https://analepsis.files.wordpress.com/2015/02/windigo2.pdf
7. Lietz, M. (2016). Cannibalism in contact narratives and the evolution of the wendigo.
8. https://www.dictionary.com/browse/browser
9. Fiddler, Thomas; Stevens, James R. (1985). Killing the Shamen. Manotick, Ontario: Penumbra Press. ISBN 978-0920806814
10. Leighton AH, Hughes JM PhD. Cultures as a Causative of Mental Disorder. Milbank Q. 2005;83(4): 10.1111/j.1468-0009.2005.00424.x.
11. Peter J. Guarnaccia , Ph.D., and Lloyd H. Rogler , Ph.D. 1999. Research on Culture-Bound Syndromes: New Directions, The American Journal of Psychiatry
12. Miller, Shelby (2016) "Sudden and Entire": Investigating the Accusation of Cannibalism in the Early Chippewa Tribes. History 489: Research Seminar
13. D. Semple, R. Smyth, J. Burns, R. Darjee, A. McIntosh 2007. Oksfordzki podręcznik psychiatrii. Redaktor Naukowy wydania polskiego prof. dr hab. n. med. Anna Grzywa. Copyright Oxford University Press. Wydanie I Lublin 2007, s. 198. Wydawnictwo Czelej, ISBN 978-83-60608-12-8.
14. Hay, T. H. (1971). The Windigo Psychosis: Psychodynamic, Cultural, and Social Factors in Aberrant Behavior 1. American anthropologist, 73(1), 1-19.
15. Leahy, R. The Devils of Cultural Conflict in Louise Erdrich’s “Saint Marie”.
16. Murphy, B. P., & Brewer, W. J. (2011). Early intervention in psychosis: clinical aspects of treatment. Advances in psychiatric treatment, 17(6), 408-416.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Autorzy
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
