Workaholism – psychological and social determinants of work addiction

Autor

DOI:

https://doi.org/10.2478/cpp-2020-0001

Słowa kluczowe:

pracoholizm,, uzależnienie od pracy, osobowość pracoholiczna, motywacja

Abstrakt

Wstęp. Pracoholizm jako zjawisko psychologiczne i społeczne jest obiektem niewielu badań empirycznych. Pomimo, iż nie zostało ono wyszczególnione ani w klasyfikacji ICD-10, ani DSM-5, autorzy pracy uznali, że warto przyjrzeć się jego uwarunkowaniom.

Materiał i metoda. Na podstawie przeglądu dostępnego piśmiennictwa przybliżono tematykę uzależnienia od pracy i opisano główne determinanty kształtujące pracoholizm i tzw. osobowość pracoholiczną.

Wyniki. W pracy przedstawiono autorską propozycję teoretyczną pracoholizmu, która postuluje istnienie formy uzależnienia od pracy, mającej swoje źródło w osobowości i motywacji.

Konkluzje. Niewątpliwie pracoholizm ma charakter uzależnienia, lecz same komponenty obsesyjno-kompulsyjne mogą okazać się niewystarczające do określenia jego natury. Zjawisko to przyjmuje strukturę trójwymiarową obejmującą aspekty behawioralne, poznawcze i afektywne. Niezbędne są dalsze badania nad zagadnieniem.

Bibliografia

1. Lipka A., Pracoholizm w ujęciu ekonomii behawioralnej i tradycyjnej. Studia Ekonomiczne, 2013; (148), 9-28.

2. Robinson B.E., A typology of workaholics with impilcations for counselors. J. Addict. Offender.Couns. 2000; 21 (1):34-48.

3. Golińska L., Skala do badania zaabsorbowania pracą (SZAP). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychol., 2005; 9:17-29.

4. Dudek B., Pracoholizm – szkodliwy skutek nadmiernego zzangażowania w pracę. Medycyna pracy, 2008; 59 (3): 247-254.

5. Andreassen C.S., Griffiths M.D., Hetland J., Pallesen S. Development of a work addiction scale. Scandinavian journal of psychology, 2012; 53(3), 265-272.

6. Spence J.T., Robbins A.S., Workaholism; definition, measurement and preliminary results. J. Pers. Assess., 1992; 58 (1):160-178.

7. Ersoy-Kart M., Reliability and validity oft he Workaholism Battery (Work-Bat). Turkish form. Soc. Behav. Pers., 2005; 33 (6):609-618.

8. Paluchowski W.J., Hornowska E., Pracoholizm a system wartości i uwarunkowania temperamentalne. W: Witkowski S. [red]. Psychologiczne wyznaczniki sukcesu w zarządzaniu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 2003, s. 297-321.

9. Ostrowska M., Michcik A., Pracoholizm-przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie. Bezpieczeństwo Pracy: nauka i praktyka, 2014; 10-13.

10. Szostek D., Badania sondażowe opinii w procesie identyfikowania pracoholizmu w organizacji. Handel Wewnętrzny, 2016; 361(2), 396-409.

11. Woronowicz B.T., Uzależnienia: geneza, terapia, powrót do zdrowia. Media Rodzina. Poznań, 2009.

12. Malinowska D.,Staszczyk S., Tokarz A., Pracoholizm - wskazania dotyczące diagnozy oraz przegląd działan interwencyjnych. Medycyna Pracy, 2015; 66 (1):71-83.

13. Atroszko P., Atroszko B., Uzależnienie od uczenia się - rozpowszechnienie zjawiska oraz potencjalne oddziaływania terapeutyczne i profilaktyczne, 2015.

14. Płaczkiewicz B., Psychologiczne aspekty funkcjonowania człowieka w sytuacji pracy. Artykuły i rozprawy. 2016; 65-75.

15. Pluta A., Wydłużający się czas pracy-zjawisko czy trend?. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, 2011; 6: 41-50.

16. Ciccarelli S.K., White J.N., Domachowski W., Bukowski A., Środa J.,. Psychologia. Dom Wydawniczy Rebis, 2015; 342-375.

17. Szpitalak M., Przywiązani… do pracy. Zaangażowanie w pracę jako odzwierciedlenie stylu przywiązania, Psychologia Rozwojowa, 2010; 15(2).

18. Wojdyło K. Osobowość pracoholiczna: właściwości i mechanizmy regulacyjne. Nowiny Psychologiczne, 2006; 2: 23-36.

19. Wojdyło K. Funkcjonowanie pracoholików w sytuacji zadaniowej. Przegląd psychologiczny, 2010; 53(1): 75-98.

20. Golińska L., Pracoholizm – istota, konsekwencje i uwarunkowania. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica. 2010; (14): 97-107.

21. Wojdyło K., Lewandowska-Walter A., Kontrola działania u osób uzależnionych od pracy. Przegląd Psychologiczny, 2009; 52(4).

22. Malinowska D., Tokarz A., Gad N., Wstępne badania nad adaptacją skali Workaholism Battery (WorkBAT) Spence i Robbins. Studia Psychologiczne, 2010; 48(3).

23. Malinowska D., Tokarz A. The structure of workaholism and types of workaholic. Polish Psychological Bulletin, 2014.

Opublikowane

2020-05-07

Jak cytować

Soroka, E. ., Iwanicka, A. ., & Olajossy, M. . (2020). Workaholism – psychological and social determinants of work addiction. Current Problems of Psychiatry, 21(1), 7-14. https://doi.org/10.2478/cpp-2020-0001