Współczesne twarze histerii, czyli niektóre zaburzenia dysocjacyjne

Autor

  • Alena Stefańska Department of Clinical Psychology and Cardiology, Medical University, Lublin, Poland Autor
  • Ewelina Dziwota 2nd Department of Psychiatry and Psychiatric Rehabilitation Medical University of Lublin, Poland Autor
  • Marcin Stefański 2nd Department of Psychiatry and Psychiatric Rehabilitation Medical University of Lublin, Poland Autor
  • Alicja Nasiłowska-Barud Department of Clinical Psychology and Cardiology, Medical University, Lublin, Poland Autor
  • Marcin Olajossy 2nd Department of Psychiatry and Psychiatric Rehabilitation Medical University of Lublin, Poland Autor

DOI:

https://doi.org/10.1515/cpp-2016-0022

Słowa kluczowe:

histeria, zaburzenia dysocjacyjne, amnezja, fuga, trans, opętanie

Abstrakt

Pojęcie „histeria” pochodzi od greckiego słowa „hystera” (macica) oraz sięga co najmniej czasów Hipokratesa. Współczesne klasyfikacje różnią się między sobą co do obszaru pojęć dysocjacja i konwersja. Amerykańska klasyfikacja DSM-V wyodrębnia zaburzenia dysocjacyjne, natomiast zaburzenia konwersyjne zalicza do „zaburzeń pod postacią somatyczną”. Historia histerii jest długa jak losy naszej ludzkości i jak się okazuje, istota i mechanizmy powstawania zaburzeń dysocjacyjnych pozostały niezmienne mimo upływu lat. Zgodnie z badaniami Owczarka K. i wsp., u podłoża objawów dysocjacyjnych leżą wadliwe funkcjonowanie mechanizmów obronnych oraz lęk. Niniejszy artykuł stanowi przegląd dostępnego piśmiennictwa na temat etiologii i patogenezy zaburzeń dysocjacyjnych a także zaburzeń takich jak: amnezja dysocjacyjna, fuga, trans i opętanie.

Bibliografia

1. Araszkiewicz A. Zaburzenia dysocjacyjne. W: Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J.(red.). Psychiatria. Tom2. Wyd.2., Wrocław; Elsevier Urban & Partner: 2011, 453-466.

2. Maldonaldo J.R., Spiegel D. Zaburzenia dysocjacyjne. W: Hales R.E., Yudofsky S.C., Gabbard G.O. (red.) Psychiatria. Tom 3. Warszawa; MediPage: 2012, 1-45.

3. Spiegel D., Lewis-Fernandez R., Lanius R., Vermetten E., Simeon D., Friedman M. Dissociative disorders in DSM-5. Annu Rev Clin Psychol, 2013; 9: 299-326.

4. Dąbkowska M. Trudności diagnostyczne u dzieci z zaburzeniami konwersyjnymi. Pediatr Pol, 2008; 83(3): 281-285.

5. Aleksandrowicz J. W. Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (według ICD-10). Wyd.2. Kraków; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 1998, s. 79-87.

6. Załuska M., Żurko R., Kuroń M., Jakiel G., Dudel A. Psychiatr Pol, 2011; XLV (4): 599-609.

7. Mamarde A., Navkhare P., Singam A., Kanoje A. Recurrent dissociative fugue. Indian J Psychol Med, 2013; 35 (4): 400-401.

8. Ural C., Belli H., Akbudak M., Tabo A. Childhood Traumatic Experiences, Dissociative Symptoms, and Dissociative Disorder Comorbidity Among Patients With Panic Disorder: A Preliminary Study. J Trauma Dissociation, 2015; 16(4): 463-475.

9. Ishida M., Onishi H., Toyama H., Tsutsumi C., Endo C., Tanahashi I., Takahashi T., Uchitomi Y. Missing memories of death: Dissociative amnesia in the bereaved the day after a cancer death. Palliat Support Care, 2015, 13(6): 1787-1790.

10. Somer E., Ross C., Kirshberg R., Bakri R.S., Ismail S. Dissociative disorders and possession experiences in Israel: a comparison of opiate use disorder patients, Arab women subjected to domestic violence, and a nonclinical group. Transcult Psychiatry, 2015; 52(1): 58-73.

11. Sharma P., Guirguis M., Nelson J., McMahon T. A case of dissociative amnesia with dissociative fugue and treatment with psychotherapy. Prim Care Companion J Clin Psychiatry, 2015; 17(3): 1523-5998.

12. Raval C.M., Upadhyaya S., Panchal1 B.N. Dissociative fugue: Recurrent episodes in a young adult. Ind Psychiatry J., 2015; 24(1): 88-90.

13. Thomas-Antérion C., Dubas F., Decousus M., Jeanguillaume C. and Guedj E. Clinical characteristics and brain PET findings in 3 cases of dissociative amnesia: disproportionate retrograde deficit and posterior middle temporal gyrus hypometabolism. Neurophysiol Clin., 2014; 44(4): 355-362.

14. Jha M. i Sharma V. Dissociative Fugue Disorder: Identification and Psychological Intervention. Psychol Stud, 2015; 60 (1): 17 -24.

15. Igwe M.N. Dissociative fugue symptoms in a 28-year-old male Nigerian medical student: a case report. J Med Case Rep., 2013; 7: 143.

16. Tomalski R. Aleksytymia i dysocjacja. Psychoterapia, 2008, 2(145): 35-43.

17. Owczarek K, Rola wskaźników lęku w występowaniu psychogennych napadów rzekomopadaczkowych I innych zaburzeń dysocjacyjnych. Epileptologia, 2007; 15: 193-201.

18. MacPhee E. The Dissociative Disorders in Medical Settings. Curr Psych Rep., 2013; 15(10): 398.

19. Okano K. Clinical Handling of Patients with Dissociative Disorders. Seishin shinkeigaku zasshi, 2015; 117(6): 399-412.

20. DSM-5.

21. Kazimierz Franczak: Koncepcje interpretacyjne i badania doświadczenia religijnego we włoskiej psychologii religii. VERBINUM 2007.

22. Zeig J.K. 1985 The clinical use of amnesia: Ericksonian methods. In J.K. Zeig(Ed), Ericksonian psychotherapy, Volume I: Structures New York: Brunner/Mazel.

23. H.Welcz. Zjawiska transowe w tradycyjnej wiejskiej polskiej kulturze tanecznej. Current Problems of Psychiatry 2011; 12(3): 330-332.

24. Manie taneczne. Między kulturą a medycyną. Psychiatria Polska 2011, tom XLV, numer 2, str. 277-287.

25. Jacek Dębiec Opętanie. Próba psychopatologicznego ujęcia problemu. Wydawnictwo UJ, Wyd. I, Kraków 2000.

26. M.Z. Stepulak Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej. Wyższe seminarium duchowne Siedlce-Opole 2007.

27. Opętanie jako kategoria diagnostyczna w klasyfikacji ICD-10 i DSM-IV Aleksander Beszłej, Magdalena Grzesiak Katedra i Klinika Psychiatrii AM we Wrocławiu.

28. Wciórka J. red. Kryteria diagnostyczne według DSM-IV-TR. Warszawa: Elsevier; 2008.

29. List do redakcji. Wokół opętania. Psychiatria Polska 2016; 50(1) 289-292.

30. Stephenson C. The epistemological significance of possession entering the DSM. Hist. Psychiatry 2015; 26(3): 251–269.

31. Opętanie i egzorcyzm w świetle badań antropologicznych i neurologicznych. Studia Religiologica 47 (2) 2014, s. 105–123.

32. Elżbieta Trypka Opętanie czy psychoza? - opis przypadku. Katedra i Klinika Psychiatrii AM we Wrocławiu.

33. Pomiędzy wiarą a nauką: zniewolenie duszy czy zaburzenia dysocjacyjne? Prezentacja przypadku Psychiatria Polska 2012, tom XLVI, numer 2 str. 305-312.

34. Pokonać szatana. Egzorcysta czy psychiatra? Wydawnictwo JUT 2013 Szczebrzeszyn, tylna strona okładki.

35. Etienne Trillat Historia histerii. Wrocław Warszawa Kraków Zakład Narodowy imienia Ossolińskich Wydawnictwo 1993.

Pobrania

Opublikowane

2016-11-21

Numer

Tom 17 Nr 3 (2016): Current Problems of Psychiatry

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2016 Autorzy

Creative Commons License

Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.