Zjawisko chemobrain u pacjentów chorych na nowotwór na przykładzie szpiczaka mnogiego

Abstrakt

Wstęp: Częstość występowania nowotworów powoduje konieczność zwrócenia uwagi nie tylko na somatyczne dolegliwości chorych, ale również na ich funkcjonowanie psychospołecze, a zatem i na potrzebę podnoszenia standardów jakości opieki nad pacjentami cierpiącymi na raka. Poprawa jakości życia chorych to jedno z głównych zadań psychoonkologii, nauki która wykształciła się na styku dwóch dziedzin: psychologii i medycyny.
Ważnym aspektem działalności psychoonkologów jest minimalizowanie negatywnych skutków ubocznych związanych z leczeniem, takich jak występowanie zmian w funkcjonowaniu poznawczym pacjentów na skutek leczenia przeciwnowotworowego.

Cel: Celem niniejszej pracy jest przybliżenie czytelnikowi wiedzy na temat fenomenu chemobrain u bardzo specyficznej grupy pacjentów z nowotworem hematoonkologicznym. Nieliczne badania w tym zakresie potwierdzają występowanie deficytów kognitywnych na skutek procesu nowotworowego, przyjmowanych cytostatyków, innych form terapii przeciwnowotworowej oraz działalności związków biochemicznych u pacjentów ze szpiczakiem mnogim.

Metody: Autor dokonał przeglądu literatury dotyczącej poruszanego tematu korzystając z baz: Google Scholar oraz EBSCO. Główny trzon pracy stanowią odwołania do literatury polskiej i anglojęzycznej powstałej po roku 2000, pojawiają się też pozycje klasyczne z lat 90 i 80 XX wieku.

Wyniki: Niniejsza praca została podzielona na kilka podrozdziałów. Część poświęcona zarysowi pojęcia chemobrain opisuje kształtowanie się tej definicji na przestrzeni lat. Drugi podrozdział –Niejednorodność zjawiska – przyczyny– podkreśla wpływ biochemicznych czynników etiologicznych, takich jak działalność cytokin prozapalnych, na stan poznawczy pacjentów cierpiących na nowotwór. Kolejna część –Chemobrain a szpiczak mnogi–poświęcona jest klinicznej charakterystyce tego typu nowotworu oraz opisowi wybranych metod chemioterapeutycznych. Przedstawiono również opis badań w zakresie obniżonego funkcjonowania poznawczego chorych ze szpiczakiem mnogim w powiązaniu z jego prawdopodobnymi przyczynami.

Wnioski: Przegląd polskiej i zagranicznej literatury na temat funkcjonowania pamięci i procesów uwagi u chorych na szpiczaka mnogiego prowokuje poszukiwanie obiektywnych wskaźników biochemicznych warunkujących obniżanie się procesów poznawczych pacjentów poddawanych terapii przeciwnowotworowej.