Lifestyle, sleep quality, and overall mental health of nursing students
DOI:
https://doi.org/10.2478/cpp-2022-0002Słowa kluczowe:
styl życia, jakość snu, GHQ-30, studenci pielęgniarstwa, sposób żywieniaAbstrakt
Wstęp. Styl życia jest często decydującym czynnikiem wpływającym na zdrowie, zarówno somatyczne jak i psychiczne. Celem badania była ocena jakości stylu życia, jakości snu oraz ogólnego stanu zdrowia psychicznego studentów pielęgniarstwa.
Materiał i metody. W badaniu zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Badanie miało charakter przekrojowy. Wykorzystano ankietę, która została udostępniona osobom badanym za pośrednictwem Internetu. Ankieta zawierała kwestionariusz demograficzny, Kwestionariusz Stylu Życia (Fantastic Life Inventory), Kwestionariusz Jakości Snu Pittsburgh (PSQI) i Kwestionariusz Ogólnego Stanu Zdrowia (GHQ-30). W badaniu udział wzięło 165 studentów pielęgniarstwa (151 kobiet i 14 mężczyzn), w wieku od 19 do 53 lat. Wszystkie obliczenia zostały wykonane przy użyciu pakietu statystycznego SPSS w wersji 24.
Wyniki. Ogólny stan zdrowia psychicznego studentów, mierzony skalą GHQ-30, był dosyć dobry-średnia punktacja w skali GHQ30 - M=9,21 (SD=7,80). Średni wskaźnik jakości stylu życia w Skali Fantastic Life Inventory (M=34,99; SD=6,19) wskazywał na wysoką jakość stylu życia. 81% (N=134) ankietowanych stosowało się do zasad racjonalnego żywienia i spożywało zbilansowaną dietę, 92% (N=152) nie nadużywało alkoholu, 86% (N=142) nie paliło papierosów, 93% (N=154) nigdy nie stosowało innych substancji psychoaktywnych. Jednak 57% (N=94) badanych nie podejmowało aktywności fizycznej lub podejmowało ją na niewystarczającym poziomie. U większości badanych występowały zaburzenia snu, a najczęstszymi były trudności w zasypianiu-78,8%(N=130), oraz budzenie się w trakcie nocy lub przedwcześnie nad ranem 70,3% (N=116).
Wyniki. Jakość stylu życia i ogólny stan zdrowia psychicznego badanych był dobry. Wykazano istotny wpływ jakości stylu życia na występowanie zaburzeń zdrowia psychicznego.
Bibliografia
1. Palczewska A., Bodys-Cupak I., Chmiel, I.: Styl życia studentów I roku pielęgniarstwa. n.d., 2013.
2. Zarzeczna-Baran M., Haasa-Wojdak E.: Wiedza studentów akademii medycznej w Gdańsku o niektórych elementach stylu życia. Probl. Hig. Epidemiol., 2007, T. 88, nr 1, s. 55-59.
3. Ponczek D., Olszowy I.: Styl życia młodzieży i jego wpływ na zdrowie. „Probl Hig Epidemiol”, 2012, T. 93, nr 2, s. 260-268.
4. Walentukiewicz A., Łysak A., Wilk B.: Styl życia studentek kierunków medycznych, Probl. Hig. Epidemiol., 2013, T. 94, nr 2, s. 247-252.
5. Ciećka N., Sochocka L.: Zdrowy styl życia w rozumieniu studentów uczelni o profilu medycznym. „Puls Uczelni”, T. 9, nr 3. s. 13-17. https://doi.org/10.5604/2081-2021.1170713
6. Romanowska-Tołłoczko A.: Styl życia studentów oceniany w kontekście zachowań zdrowotnych. Hygeia Public Health, 2011, T. 46, nr 1, s. 89-93.
7. Mędrela-Kuder E.: Ocena stylu życia studentów fizjoterapii i edukacji techniczno-informatycznej na podstawie żywienia i aktywności fizycznej. ROCZN. PZH 2011, T.62, nr 3, s. 315-318.
8. Kluczyńska U.: Stylżycia. Główne podejścia i perspektywy badawcze. W: Cylkowska-Nowak M, red. Edukacja zdrowotna. Możliwości, problemy, ograniczenia, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2008, s.46-58.
9. Kulik T.: Definiowanie zdrowia i choroby a pielęgniarstwo. Pod red. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa., Lublin, 2008, T.I, wyd. II, s. 80-95.
10. Woynarowska B.: Styl życia i zachowania zdrowotne, Woynarowska B., Edukacja zdrowotna, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017, s. 57-69.
11. Mrozkowiak M. i M.: Co to jest Zdrowy Styl Życia? Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra, 2011.
12. Bukłaho K., Cybulski M., Ustymowicz-Farbiszewska J., Krajewska-Kułak E.: Styl życia a występowanie dolegliwości bólowych kręgosłupa wśród studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Piel. Zdr. Publ., 2017, T. 26, nr 1, s. 19-25. https://doi.org/10.17219/pzp/64703
13. Kuński, H.: Trening zdrowotny osób dorosłych. Poradnik lekarza i trenera. Warszawa, 2002, s. 28-29.
14. Rasińska R.: Nawyki żywieniowe studentów w zależności od płci, Nowiny Lekarskie, 2012, T. 81, nr 4, s. 354-359.
15. Bilikiewicz A. red. Psychiatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999, 153-157.
16. Zięba M., Dębska G., Ławska W., Jabłońska P.: Jakość snu studiującej młodzieży na przykładzie studentów pielęgniarstwa Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu, Problemy pielęgniarstwa, 2008, T. 16, nr 4, s. 374-368.
17. Lazarus RS, Folkman S. Stress, appraisal and coping. New York: Springer; 1984.
18. Griffin, R., Jankowiak, A., 2017. Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 488-493.
19. Mroczkowska D., Białkowska J.: Style radzenia sobie ze stresem jako zmienne determinujące jakość życia młodych dorosłych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, T. 20, nr 3, s. 265-269. https://doi.org/10.5604/20834543.1124655
20. Żuralska R., Majkowicz M., Gaworska-Krzemińska A.: Psychologiczna ocena stylów radzenia sobie ze stresem a cechy osobowości studentów pielęgniarstwa i położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Problemy pielęgniarstwa, 2012, T. 20, nr 2, s. 1-7.
21. Zimbardo P., Gerrig R.: Psychologia i życie. Wyd 4. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN. 2012. Psychika, świadomość i odmienne stany świadomości, s. 186-223.
22. Buysse DJ., Reynolds 3rd CF., Monk TH., Berman SR., Kupfer DJ. The PittsburghSleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatr Res, 1989, T. 28, nr 2, s. 193-213. 10.1016/0165-1781(89)90047-4
23. Hajduk A.: Subiektywna jakość snu u chorych na toczeń rumieniowaty układowy. Gdańsk, 2015.
24. Szatewicz A., Daniel M., Marek K., Szcześniak P., Kamińska B.: Zaburzenia snu u dzieci chorych na nieswoiste zapalenia jelit. Przegląd pediatryczny, 2010, T. 40, nr 2, s. 95-100.
25. Szymczak R.: Wpływ przewlekłej hipoksji wysokogórskiej na wybrane parametry życiowe organizmu człowieka. Gdańsk, 2009.
26. Deluga A, Kosicka B, Dobrowolska B, et al. Lifestyle of the elderly living in rural and urban areas measured by the FANTASTIC Life Inventory. Ann Agric Environ Med. 2018;25(3):562-567. https://doi.org/10.26444/aaem/8645930260173
27. Cybulska A., Wieder-Huszla S., Jurczak A., Grochans E.: Wpływ cech osobowości i stanu zdrowia psychicznego personelu pielęgniarskiego na wybór stylu radzenia sobie ze stresem w kontakcie z umierającym człowiekiem. Pielęgniarstwo polskie, nr 3, T. 65, 2017, s. 427-436. 10.20883/pielpol.2017.57
28. Małyszczak K., Pawłowski T.: Właściwości dyskryminacyjne polskiej wersji Kwestionariusza Ogólnego Zdrowia (GHQ−30) dla różnych metod zliczania punktów. Adv. Clin. Exp. Med. 2003, T. 12, nr 5, s. 621-624.
29. Frydecka D., Małyszczak K., Chachaj A., Kiejna A.: Struktura czynnikowa Kwestionariusza Ogólnego Zdrowia (GHQ-30). Psychiatria Polska, 2010, T. 44, nr 3, s. 341-359.
30. Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.). Statystyczny drogowskaz, Warszawa: Academica, wyd. 1, 2007.
31. Bedyńska, S., Książek, M.: Praktyczny przewodnik wykorzystania modeli regresji oraz równań strukturalnych, Warszawa: Akademickie Sedno, wyd. 1, 2012.
32. Field, A.: Discovering statistics using IBM SPSS statistics. Sage, 2009.
33. Walentukiewicz A., Łysak A., Wilk B.: Zachowania zdrowotne studentek pielęgniarstwa. Problemy Pielęgniarstwa, 2013, T. 21, nr 4, s. 484-488.
34. Radosz Z., Tomaszewska-Kumela P., Paplaczyk M., Gruszczyńska M.: Zachowania zdrowotne studentów kierunków medycznych. Rozprawy Społeczne, 2020, T. 14, nr 2, s. 151-164. 10.29316/rs/122023
35. WHO Global recommendations on physical activity for health (2010). [on-line, http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/44399/1/9789241599979_eng.pdf, data dostępu 08.02.2021].
36. Sadłowska S., Zera A., Krupienicz A.: Poziom aktywności fizycznej studentów pielęgniarstwa warszawskiego uniwersytetu medycznego. Pielęgniarstwo Polskie, 2017, T. 65, nr 3, s. 404-408. https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.53
37. Misiarz M., Malczyk E., Zołoteńka-Synowiec M., Rydelek J., Sobota O.: Ocena zachowań żywieniowych studentów kierunków medycznych i niemedycznych z województwa świętokrzyskiego. Piel. Zdr. Publ., 2013, T. 3, nr 3, s. 265-272.
38. Zalewska-Puchała J., Majda A., Korzonek R.: Zachowania zdrowotne i poczucie własnej skuteczności studentów w utrzymaniu zdrowia. Problemy pielęgniarstwa, 2013, T. 21, nr 4, s. 504-511.
39. Bielska D., Kurpas D., Ołtarzewska A., Piotrowska-Depta M., Gomółka E., Wojtal M., Florek E: Wzorce picia alkoholu i palenie tytoniu wśród studentów VI roku Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Przegląd Lekarski, 2014, T. 71, nr 2, s. 597-600.
40. Kurpas D., Mroczek B., Bielska D., Wojtal M., Seń M., Steciwko A.: Spożycie alkoholu i palenie tytoniu wśród studentów wyższych uczelni medycznych. Przegląd Lekarski, 2012, T. 69, nr 10, s. 893-895.
41. Sokołowska B., Wachulak N., Piaszczyk D., Borzęcki A.: Problem uzależnień wśród studentów wybranych uczelni województwa lubelskiego. Forum Medycyny Rodzinnej, 2015, T. 9, nr 3, s. 197-199.
42. Kurpas D., Mroczek B., Bielska D., Wojtal M., Grata-Borkowska U., Hans-Wytrychowska A., Grad I., Kowacki M., Szpakow A.: Poziom spożycia alkoholu i palenia tytoniu wśród studentów Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Probl Hig Epidemiol, 2013, T. 94, nr 4, s. 757-761.
43. Binkowska-Bury M., Sałacińska I., Więch P., Januszewicz P.: Palenie tytoniu wśród studentów pierwszego roku rzeszowskich uczelni. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015, T. 21, nr 1,s. 101-106. https://doi.org/10.5604/20834543.1142368
44. Kołpa M., Grochowska A., Kubik B., Schlegel-Zawadzka M.: Palenie tytoniu wśród studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie kierunek pielęgniarstwo i informatyka. Probl. Hig. Epidemiol., 2007, T. 88, supl. 3, s. 75-80.
45. Siemińska A., Jassem J., Uherek M., Wilanowski T., Nowak R., Jassem E.: Postawy wobec palenia tytoniu wśród studentów pierwszego roku medycyny. Pneumonol. Alergol. Pol., 2006, T. 74, s. 377-382.
46. Łaszek M., Nowacka E., Szatko F.: Negatywne wzorce zachowań studentów. Część I. Konsumpcja alkoholu i stosowanie substancji psychoaktywnych. Probl Hig Epidemiol, 2011, T. 92, nr 1, s.114-119. 10.1606/1044-3894.4077311575321686064
47. Romero-Blanco C, Rodríguez-Almagro J, Onieva-Zafra MD, Parra-Fernández ML, Prado-Laguna MDC, Hernández-Martínez A.: Sleep Pattern Changes in Nursking Students Turing the COVID-19 Lockdown. Int J Environ Res Public Health, 2020, T. 17, nr 14,5222. https://doi.org/10.3390/ijerph17145222740050232698343
48. Maheshwari G, Shaukat F.: Impact of Poor Sleep Quality on the Academic Performance of Medical Students. Cureus, 2019, T. 11, nr 4, e4357. https://doi.org/10.7759/cureus.4357655051531192062
49. Alotaibi AD, Alosaimi FM, Alajlan AA, Bin Abdulrahman KA.: The relationship between sleep quality, stress, and academic performance among medical students. J Family Community Med., 2020, T. 27, nr 1, s. 23-28.
50. Leduc C, Tee J, Weakley J, Ramirez C, Jones B.:The Quality, Quantity, and Intraindividual Variability od Sleep Among Students and Students-Athletes. Sports Health, 2020, T. 12, nr 1, s. 43-50. https://doi.org/10.1177/1941738119887966693118231730421
51. Fukushima K, Fukushima N, Sato H, Yokota J, Uchida K.: Association between nutritional level, menstrual-related symptoms, and mental health in female medical students. PLoS One, 2020, T. 15, nr 7, e0235909. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0235909735775332658906
52. Mohebbi Z, Setoodeh G, Torabizadeh C, Rambod M.: State of Mental Health and Associated Factors in Nursing Students from Southeastern Iran. Invest Educ Enferm, 2019, T. 37, nr 3,e04. https://doi.org/10.17533/udea.iee.v37n3e04787149531830402
53. Göl İ, Erkin Ö.: Mental status of nursing students assessed using the general health questionnaire during the COVID-19 pandemic in Turkey. Perspect Psychiatr Care, 2021,10.1111/ppc.12740. https://doi.org/10.1111/ppc.12740801321433616202
54. Wu CS, Rong JR, Huang MZ.: Factors associated with perceived stress of clinical practice among associate degree nursing students in Taiwan. BMC Nurs, 2021, T. 20, nr 1, 89. https://doi.org/10.1186/s12912-021-00602-6818616134098953
55. Ghafari R, Mirghafourvand M, Rouhi M, Osouli Tabrizi S.: Mental health and its relationship with social support in Iranian students during the COVID-19 pandemic. BMC Psychol, 2021, T. 9, nr 1, 81. https://doi.org/10.1186/s40359-021-00589-4812750034001232
