Zastosowanie głębokiej stymulacji mózgu w zespole obsesyjno-kompulsyjnym
DOI:
https://doi.org/10.2478/cpp-2018-0022Słowa kluczowe:
głęboka stymulacja mózgu (DBS), zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD), jądro półleżące (NAcc), torebka wewnętrzna (VC), brzuszna część prażkowia (VS)Abstrakt
Wstęp: Autorzy przedstawiają przegląd współczesnych poglądów na leczenie zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego opornego na leczenie farmakologiczne i psychologiczne.
Cel: Przegląd mechanizmów działania stymulacji struktur głębokich mózgu oraz ocena skuteczności terapii w zaburzeniu obsesyjnokompulsyjnym.
Metoda: Przegląd i analiza polskich i zagranicznych artykułów naukowych w latach 1999-2016.
Wnioski: Według branej pod uwagę literatury u połowy zbadanych chorych zanotowano poprawę wynoszącą ponad 35% w skali Y-BOCS, u pewnego odsetka zanotowano redukcję objawów nawet do 81-83%. Ocenie poddawano mało liczne grupy chorych. Od 2009 roku metoda inwazyjnego leczenia głęboką stymulacją mózgu zespołu obsesyjno-kompulsyjnego jest zarejestrowana w UE. Mimo powyższego konieczne są dodatkowe badania z udziałem większej grupy pacjentów, celem precyzyjnego oszacowania skuteczności zabiegu oraz opracowania kryteriów kwalifikacji chorych do włączania do procedury.
Bibliografia
1. Antosik-Wójcińska A, Święcicki Ł, Bieńkowski P, Mandat T, Sołtan E. Objawy zespołu Otella po wszczepieniu stymulatora jądra niskowzgórzowego – psychiatryczne działania niepożądane DBS i metody postępowania w ich przypadku. Psychiatr. Pol. 2016; 50(2):323-327.
2. Del Casale A, Kotzalidis GD, Rapinesi C, Serata D, Ambrosi E, Simonetti A et al. Functional neuroimaging in obsessive-compulsive disorder. Neuropsychobiology. 2011; 64:61-85.
3. Antosik-Wójcińska A, Święcicki Ł. Zastosowanie stymulacji DBS w zaburzeniach psychicznych – szanse i zagrożenia. Psychiatr. Pol. 2015; 49(4):791-800.
4. Jarema M. Standardy leczenia farmakologicznego niektórych zaburzeń psychicznych. Gdańsk; Via Medica: 2015.
5. Wojtanowska-Bogacka M, Rybakowski J. Znaczenie układu glutaminergicznego w patogenezie i leczeniu zespołu obsesyjnokompulsyjnego. Neuropsychiat. Neuropsychol. 2011; 6(2):71-78.
6. Hammond C, Bergman H, Brown P. Pathological synchronizationin Parkinson’s disease: Networks, models and treatments. Trends Neurosci. 2007; 30:357-364.
7. Rybakowski J, Jaracz J. Leksykon manii i depresji. Poznań; Termedia: 2010.
8. Sobstyl M, Dzierzęcki S, Ząbek M. Głęboka stymulacja mózgu w leczeniu depresji i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Neurol. Neurochir. Pol. 2009; 43:6.
9. Denys D, Mantione M, Figee M, van den Munckhof P, Koerselman F, Westenberg H, et al. Deep brain stimulation of the nucleus accumbens for treatment-refractory obsessive-compulsive disorder. Arch Gen Psychiatry. 2010; 67:1061-1068.
10. De Hemptinne C, Swann NC, Ostrem JL, Ryapolova-Webb ES, San Luciano M, Galifianakis NB, Starr PA. Therapeutic deep brainstimulation reduces cortical phase-amplitude coupling in Parkinson’s disease. Nat Neurosci. 2015; 18:779-786.
11. Deep Brain Stimulation Diminishes Cross-Frequency Coupling in Obsessive-Compulsive Disorder, Biological Psychiatry. 2016; 80:e57-e58.
12. Figee M, Luigjes J, Smolders R, Valencia-Alfonso CE, van Wingen G, de Kwaasteniet B, et al. Deep brain stimulation restoresfrontostriatal network activity in obsessive-compulsive disorder. Nat Neurosci. 2013; 16:386-387.
13. Smolders R, Mazaheri A, van Wingen G, Figee M, de Koning PP, Denys D. Deep brain stimulation targeted at the nucleusaccumbens decreases the potential for pathologic network communication. Biol Psychiatry. 2013; 74:e27-e28.
14. Fries P. A mechanism for cognitive dynamics: Neuronal communication through neuronal coherence. Trends Cogn Sci. 2005; 9:474-480.
15. Figee, M, de Koning, P, Klaassen S, Vulink N, Mantione M, v an den Munckhof P, Denys D. Deep brain stimulation induces striatal dopamine release in obsessive-compulsive disorder. Biological psychiatry. 2014; 75(8):647-652.
16. Zyss T. Inne nowe metody biologiczne. W: Rymaszewska J. red., Psychiatria – co nowego? Wrocław; Cornetis: 2011.
17. Bejjani B, Damier P, Arnulf I, Thivard L, Bonnet AM, Dormont D, et al. Transcient acute depression induced by high frequency deepbrain stimulation. N. Engl. J. Med. 1999; 340:1476-1480.
18. Ulla M, Thobois S, Llorca PM, Derost P, Lemaire JJ, Chereau-Boudet I, et al. Contact dependent reproductible hipomania induced by deep brain stimulation in Parkinson’s disease: clinical, anatomical and functional imaging study. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry. 2011; 82:607-614.
19. Mandat T, Hurwitz T, Honey C. Hypomania as an adverse effect of subthalamic nucleus stimulation: report of two cases. Acta Neurochir. 2006; 148:895-898.
20. Herzog J, Reiff J, Krack P, Witt K, Schrader B, Müller D, et al. Manic episode with psychotic symptoms induced by subthalamus nucleus stimulation in a patient with Parkinson’s disease. Mov. Disord. 2003; 11:1382-1384.
21. Kulisevsky J, Berthier ML, Gironell A, Pascual-Sedano B, Molet J, Parés P. Mania following deep brain stimulation for Parkinson’s disease. Neurology. 2002; 10:1421-1424.
22. Haq I, Foote K, Goodman W, Ricciuti N, Ward H, Sudhyadhom A, et al. A case of mania following deep brain stimulation for obsessive compulsive disorder. Stereotact. Funct. Neurosurg. 2010; 88:322-328.
23. Funkiewiez A, Ardouin C, Caputo E, Krack P, Fraix V, Klinger H, et al. Long term effectsof bilateral subthalamic nucleus stimulation on cognitive function, mood, and behaviour in Parkinson’s disease. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry. 2004; 75:834-839.
24. Haberler C, Alesch F, Mazal PR et al. No tissue damage by chronic deep brain stimulation in Parkinson’s disease. Ann Neuro. 2000; 48:372-376.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Autorzy
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
