Choroba neurologiczna czy zaburzenie konwersyjne? Ważne aspekty diagnozy różnicowej -perspektywa psychiatryczna i psychoterapeutyczna. Opis przypadku

Autor

  • Sara Tomczak Ist Department of Psychiatry in Bydgoszcz, Collegium Medicum, Nicolaus Copernicus University in Toruń Autor
  • Hanna Gorejko Ist Department of Psychiatry in Bydgoszcz, Collegium Medicum, Nicolaus Copernicus University in Toruń Autor
  • Wiktor Dróżdż IInd Department of Psychiatry in Toruń, Collegium Medicum, Nicolaus Copernicus University in Toruń Autor

DOI:

https://doi.org/10.2478/cpp-2019-0001

Słowa kluczowe:

zaburzenia konwersyjne, stwardnienie zanikowe boczne, diagnoza różnicowa

Abstrakt

Wstęp: Stwardnienie zanikowe boczne to postępująca choroba neurodegeneracyjna o nieustalonej etiologii. Z uwagi  na różnorodną symptomatologię wymaga ona wnikliwej diagnostyki różnicowej, w tym uwzględnienia zaburzeń konwersyjnych. W przedstawianej pracy opisano przypadek młodego mężczyzny hospitalizowanego w Klinice Psychiatrii w celu weryfikacji możliwego podłoża psychogennego objawów, które wcześniej zostały uznane za manifestację choroby neurologicznej o niepomyślnym rokowaniu.

Cel: Celem pracy jest poruszenie kwestii multidyscyplinarnego podejścia do procesu diagnostycznego w medycynie, w tym zwrócenie uwagi na zasadność włączania do zespołów diagnostycznych psychiatrów, psychologów i psychoterapeutów. 

Opis przypadku: Prezentujemy opis przypadku mężczyzny, który od kilku lat doświadczał postępujących problemów z czuciem i chodzeniem, co pierwotnie sugerowało chorobę o podłożu neurologicznym lub reumatologicznym. Wcześniejsze obserwacje i badania doprowadziły do postawienia diagnozy stwardnienia zanikowego bocznego. Po kilku latach rozpoznanie to zostało wykluczone, a pacjent został skierowany do Kliniki Psychiatrii, by określić ewentualne psychogenne podłoże objawów. Zastosowane podczas hospitalizacji metody diagnostyczne potwierdziły konwersyjny charakter symptomów, a leczenie farmakologiczne oraz psychoterapeutyczne spowodowało zmniejszenie nasilenia objawów oraz pozwoliło na stopniowy powrót pacjenta do samodzielnego funkcjonowania.

Wnioski: Analiza zgromadzonych danych, w tym historii życia i przebiegu leczenia pacjenta, wskazują na zasadność holistycznego podejścia do problemów medycznych, co implikuje włączanie do zespołów diagnostycznych specjalistów w dziedzinie psychiatrii, psychologii, jak i psychoterapeutów. Takie wielowymiarowe spojrzenie na pacjenta i źródła jego objawów może pozwolić na szybsze postawienie rozpoznania oraz przyczynić się do zmniejszenia ryzyka popełnienia pomyłek, polegających na niewłaściwej ocenie czynników wyzwalających proces chorobowy.

Bibliografia

1. Rubinowicz-Zasada M Orczyk A Orczyk M Pasek J. Stwardnienie boczne zanikowe – choroba neuronu ruchowego. Prezentacja przypadku. Pediatria i Medyc yna Rodzinna 2015;11(1): 112–118.

2. Nguyen H.P Van Broeckhoven C Van der Zee J. ALS genes in the genomic era and their implications for FTD. Trends Genet. 2018; 34(6): 404-423.

3. Hübner I Hübner J Witek I Kroczka S. Stwardnienie zanikowe boczne z objawami piramidowo – pozapiramidowymi oraz jako zespół paranowotworowy – opis dwóch przypadków. Polski Przegląd Neurologiczny 2017;13(3):137-143.

4. Wijesekera LC Leigh PN. A myotrophic lateral sclerosis. Orphanet J Rare Dis. 2009;4:3.

5. Kędra E Jaz AL. Jakość życia pacjentki wentylowanej mechanicznie w warunkach domowych z powodu stwardnienia bocznego zanikowego. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne 2013;3 (2): 155-165.

6. Kubiszewska J Kwieciński H. Stwardnienie boczne zanikowe. Sclerosis lateralis amyotrophica. Borgis – Postępy Nauk Medycznych 2010;6: 440-448.

7. Adamek D Tomik B. Stwardnienie Boczne Zanikowe. Wydanie I. Kraków; Wydawnictwo ZOZ Ośrodek UMEA Shinoda-Kuracejo: 2005.

8. Seligman M Walker E Rosenhan D. Psychopatologia. Poznań; Wydawnictwo Zysk i S-ka: 2003.

9. Pużyński S Wciórka J. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowaniaw ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków – Warszawa; Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius: 2000.

10. Stefańska A Dziwota E Stefański M Nasiłowska-Barud A Olajossy M. Modern faces of hysteria or some of the dissociative disorders. Current Problems of Psychiatry 2016; 17(3): 214-225.

11. Gałecki P Święcicki Ł. Kryteria diagnostyczne z DSM-5. Desk Reference. Wrocław; Edra Urban & Partner: 2015.

12. Hłodzik K Dziwota E Karakuła-Juchnowicz H Olajossy M. Historia histerii i co dalej... Current Problems of Psychiatry 2016; 17(1): 31-37.

13. Dudzic-Koc A Szałkowska A. Rodzinne i osobowościowe uwarunkowania zaburzeń konwersyjnych – studium przypadku. Pielęgniarstwo Polskie 2015; 55: 99-104.

14. Araszkiewicz A. Zaburzenia dysocjacyjne. W: Pużyński S Rybakowski J Wciórka J red. Psychiatria. Tom 2: Psychiatria kliniczna. Wyd. II. Elsevier Urban & Partner: Wrocław 2011: 453-466.

15. Pawełczyk T Pawełczyk A Rabe-Jabłońska J. Zanim rozpoznasz u pacjenta zaburzenie konwersyjne zbadaj dokładnie jego stan somatyczny i neurologiczny. Opis przypadku. Psychiatria Polska 2012; 46 (3): 483-492.

16. Koziorowska-Gawron E Koszewicz M Budrewicz S Podemski R. Psychogenne zaburzenia chodu – opis trzech przypadków. Polski Przegląd Neurologiczny 2014;10(4): 169-173.

17. Kubiak K. Zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) u młodego mężczyzny z cechami osobowości histrionicznej: opis przypadku. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2000; 9 suplement 3 (11) : 103-107.

18. Stone J Carson A. Neurologiczne objawy czynnościowe: diagnostyka i postępowanie. Neurologia po Dyplomie 2012; 7(2): 35-47.

19. Voon V Lang AE. Antidepressant treatment outcomes of psychogenic movement disorder. J Clin Psychiatry 2005; 66 (12): 1529-1534.

20. LaFrance WC Jr Baird GL Barry JJ Blum AS Frank Webb A Keitner GI Machan JT Miller I Szaflarski JP. NES Treatment Trial (NEST-T) Consortium. Multicenter pilot treatment trial for psychogenic nonepileptic seizures: a randomized clinical trial. JAMA Psychiatry 2014; 71(9): 997-1005.

21. Bravo TP Hoffman-Snyder CR Wellik KE Martin KA Hoerth MT Demaerschalk BM Wingerchuk DM. The effect of selective serotonin reuptake inhibitors on the frequency of psychogenic nonepileptic seizures: a critically appraised topic. Neurologist. 2013; 19 (1): 30-33.

Opublikowane

2019-07-01

Jak cytować

Tomczak, S., Gorejko, H., & Dróżdż, W. (2019). Choroba neurologiczna czy zaburzenie konwersyjne? Ważne aspekty diagnozy różnicowej -perspektywa psychiatryczna i psychoterapeutyczna. Opis przypadku. Current Problems of Psychiatry, 20(1), 9-20. https://doi.org/10.2478/cpp-2019-0001