Znaczenie terapeutyczne tańców tradycyjnych

Abstrakt

Tańce tradycyjne i ich aspekty terapeutyczne nie były dotychczas w obszarze zainteresowań psychologów i psychiatrów. Zajmowali się nimi etnomuzykolodzy, etnochoreolodzy i antropolodzy kultury. W profilaktyce zdrowia psychicznego rzadko mówi się o tańcu tradycyjnym. Zachowania taneczne należą do jednej z form ekspresji ruchowej, a jednocześnie taniec należy do podstawowych potrzeb człowieka w społeczności, w której istnieją tradycje zachowań, obrzędów i religii. Tancerz wykorzystuje w zachowaniach ruchowych wyłącznie własne ciało, co stwarza unikalną sposobność wypowiadania się przez to w każdym momencie życia. Każdy człowiek zależnie od swoich cech psychofizycznych, wrodzonych bądź wykształconych zdolności oraz wpływu danej kultury, dobiera najbardziej mu odpowiadające zestawy ruchów. W tradycyjnej kulturze tanecznej zdecydowanie przeważały zachowania taneczne regulowane przez wykształcone wzorce kulturowe tańca grup i par. Wchodziło w to: jednolity sposób ujęcia w parze, jasno określone sposoby przemieszczania się wirowo po obwodzie koła, utrzymywanie stałego zsynchronizowania ruchów ciała partnera i partnerki, wykorzystywanie jednolitego dla wszystkich par, stale powtarzanego motywu tanecznego

Celem pracy był przegląd piśmiennictwa i próba zarysu metodologii przyszłych badań grupy rehabilitacyjnej pacjentów schizofrenicznych i afektywnych, w których programie terapeutycznym można wykorzystać elementy europejskich tańców tradycyjnych, zarówno wirowych, jak i korowodowych. Przeprowadzona zostałby ocena stanu psychicznego za pomocą standartowych skal klinicznych na początku i na końcu programu terapeutycznego.

Korzystne działanie na zdrowie psychiczne tańca tradycyjnego jest znane od dawna, chociaż trudno znaleźć obiektywne badania tej problematyki. Zachodzące nieuchronnie przemiany kulturowe spowodowały zmniejszenie roli tańca tradycyjnego w społecznościach, w których narodził się i zakorzenił. Obserwowane w ostatnich latach zainteresowanie tańcem w miastach wielu krajów europejskich i Polski pozwala przypuszczać, że ma to związek z jego korzystnym terapeutycznym wpływem na zdrowie psychiczne osób zdrowych. Można domniemywać o podobnym, pozytywnym wpływie tańca na chorych z zaburzeniami psychicznymi, w których leczeniu wykorzystane zostałyby elementy tańców tradycyjnych.