Strach dzieci przed lekarzem – wyniki akcji „ Szpital Pluszowego Misia”
Słowa kluczowe:
dzieci, studenci medycyny, lęk przed lekarzem, skala WongaAbstrakt
Praca ma charakter raportu oceniającego skuteczność akcji „Szpital Pluszowego Misia”, organizowanej przez European Medical Students' Association (Europejskie Stowarzyszenie Studentów Medycyny, EMSA) Warszawa.
Zgodnie z założeniem projektu, w akcji wzięły udział dzieci w wieku przedszkolnym, które odwiedziły „szpital” wraz ze swoimi zabawkami. Maluchy wcieliły się w rolę rodziców, ich maskotki zostały pacjentami, a funkcję lekarzy pełnili studenci Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie.
Głównymi celami akcji były: zminimalizowanie lęku przedszkolaków przed środowiskiem lekarskim i zapoznanie ich z pracą personelu medycznego.
Przeprowadzone podczas akcji, jak i po jej zakończeniu badania z zakresu: oceny poziomu lęku, poznania nastawienia dzieci do postaci lekarza/dentysty oraz poszczególnych zabiegów, pozwoliło na określenia wiedzy najmłodszych członków społeczeństwa, związanej z szeroko pojętym procesem leczenia i hospitalizacji.
Umożliwiły to liczne i zróżnicowane metody pracy, tj. zabawa w „Szpital”, pogłębione zastosowaniem skali Wonga i szeregiem rozmów (nie tylko z maluchami, ale również z ich opiekunami), pogłębione bacznymi obserwacjami. Nie bez znaczenia pozostaje też dość liczna próba (215 osób w grupie badanej i 178 w grupie kontrolnej, w wieku 3-6 lat). Wszystko to spowodowało, że do analizy zebrany został pokaźny i różnorodny materiał, prześledzenie którego pozwoliło na wyciągnięcie następujących wniosków: 1. Dzieci generalnie nie boją się lekarzy ani procedury badania; choć samego lekarza nie postrzegają jako osoby wyjątkowo przyjaźnie do nich nastawionej; 2. Akcja wykazała dużą skuteczność: w grupie biorącej w niej udział wyraźnie spadły wskaźniki niepokoju i agresji oraz lęku dotyczące procedury badania.
Bibliografia
1. Kępiński A. Lęk. Warszawa; Sagittarius: 1995.
2. Klichowski L. Lęk, strach, panika : przyczyny i zapobieganie. Poznań; Printer: 1994.
3. Klichowski L. Wszystko o lęku : przyczyny i zapobieganie. Kielce; Jedność: 2002.
4. Maslow A. H. W stronę psychologii istnienia. Poznań; REBIS: 2004.
5. Sitarczyk M. Lęk tworzy czy niszczy? Język Polski w Szkole-Gimnazjum. 1999; 2: 98-101.
6. Smith K., Cowie H. Blades H. Understanding Children`s Development. Oxford; Blackwell: 1999.
7. Turner J.S., Helms D.B. Rozwój człowieka. Warszawa; WSIP: 1999.
8. Bemis J., Barrada A. Oswoić lęk. Gdańsk; Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne: 2001.
9. Jarosz M. Psychologia lekarska. Warszawa; PZWL: 1978.
10. Dobrzańska B. Przyczyny przeżywania strachu. Życie Szkoły, 1997; 4: 250-251.
11. Pochwic T. Lęk u dziecka. Warszawa; PZWL: 1985.
12. Burtowy M. Lęk w opinii dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Nauczyciel i Szkoła, 2000; 1: 83-87.
13. Shaw M.A. Dziecięce leki: o wychowaniu dziecka w świecie, który napawa je lekiem. Poznań; Moderski i S-ka: 1999.
14. Soroka A. Sytuacje lękowe w życiu dzieci sześcioletnich. Nauczyciel i Szkoła, 2000; 1: 88-94.
15. Zaborowski Z. Wstęp do metodologii badań pedagogicznych. Wrocław; Ossolineum: 1973.
16. Arndt M. red. Didaktische Spiele für Kindergarten-Spiel- und Lernnachmittage. Ganztägige Bildung und Erziehung in der Unterstufe - Familie. Berlin; Volk und Wissen: 1969.
17. Okoń W. Zabawa a rzeczywistość. Warszawa; WSIP: 1987.
18. Brzezińska A. Społeczna psychologia rozwoju (t.3). Warszawa; SCHOLAR: 2004.
19. Matczak A. Style poznawcze. Rola indywidualnych preferencji. Warszawa; PWN: 1982.
20. Piszczek M. Terapia zabawą. Terapia przez sztukę. Jarogniewie; SPiSDPS: 1998.
21. Tyszkowa M. Zabawa dziecka: symbolizacja, poznanie, autokomunikacja. Kwartalnik Pedagogiczny, 1988; 3-4.
22. Keyserlingk L. Opowieści przeciwko lękom. Kielce; Jedność: 2000.
23. Molicka M. Uwarunkowania lęku u dzieci. Grupa i Zabawa, 1999; 2: 6-12.
24. Molicka M. Bajkoterapia: o lękach dzieci i nowej metodzie terapii. Poznań; Media Rodzina: 2002.
25. Meyer-Glitza E. Jakub pogromca strachu: terapeutyczne opowiadania dla dzieci przeżywających lęki. Kielce; Jedność: 2001.
26. Harwas-Napierała B., Trempała J. Psychologia rozwoju człowieka (t.2). Warszawa; PWN: 2000.
27. Seul S. Zmaganie się dziecka ze stresem. Edukacja i Dialog, 1999; 4: 20-26.