Ocena wybranych elementów psychicznej jakości życia pacjentów leczonych z powodu cukrzycy typu 2
Słowa kluczowe:
jakość życia, cukrzyca, doustne leczenie cukrzycy, insulinoterapiaAbstrakt
Wstęp. Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, prowadzącą do wielu powikłań, wpływających na subiektywne poczucie jakości życia. W medycynie jakość życia określana jest w kontekście stanu zdrowia (HRQOL ang. health-related quality of life). Decyzje medyczne, podejmowane na różnych etapach leczenia, sprowadzają się do wspólnego celu, jakim jest optymalne wykorzystanie dostępnych środków dla zapewnienia jak najlepszego stanu zdrowia ludzi, których dana decyzja dotyczy. Jednak nie wszystkie aspekty zdrowia dadzą się ująć w takie parametry. Stąd też przy wyborze metody leczenia powinno się uwzględniać wyniki badań klinicznych, własne doświadczenie oraz oczekiwania pacjenta. Na podstawie systematycznej i wielowymiarowej oceny jakości życia pacjentów chorych na cukrzycę można uzyskiwać cenną informację o deficytach w tym obszarze funkcjonowania chorego, w którym konieczne jest wprowadzenia zmian.
Cel pracy. Celem pracy jest ocena wpływu rodzaju terapii cukrzycy na komponenty psychicznej jakości życia pacjentów.
Materiał i metoda. Przebadano 77 osób chorych na cukrzycę typu 2, leczonych ambulatoryjnie w lubelskich poradniach. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety, oceniający niektóre elementy psychicznej jakości życia pacjenta.
Wyniki i wnioski. Subiektywne poczucie psychicznej jakości życia u osób chorych na cukrzycę jest zależne od rodzaju terapii, jakiemu poddawani są pacjenci. Chorzy leczeni za pomocą leków doustnych lepiej znoszą trudy dnia codziennego. Osoby chore na cukrzycę powinny zostać objęte stałą opieką psychologiczną, której celem byłoby m.in. podniesienie ich jakości życia przez profesjonalne wsparcie.
Bibliografia
1. Wild S., Roglic G., Green A., Sicree R., King H. Global prevalence of diabetes: estimates for the year 2000 and projections for 2030. Diabetes Care, 2004; 27(5): 1047-1053.
2. Fritschi C., Quinn L. Fatigue in patients with diabetes: a review J Psychosom Res, 2010; 69(1): 33-41
3. Kong D., Ding Y., Zuo X., Su W., Xiu L., Lin M., Rao S., Yu S. Adaptation of the Audit of Diabetes-Dependent Quality of Life questionnaire to people with diabetes in China. Diabetes Res Clin Pract, 2011 94(1): 45-52.
4. Zdrojewski T., Szpakowski P., Bandosz P., Pajk A., Wicek A., Krupa-Wojciechowska B. Wyrzykowski B. Arterial hypertension in Poland in 2002. J Hum Hypertens, 2004; 18: 557-562.
5. Sieradzki J., Wilkins A., Szczepański M. SCREEN-POL 2 – aktywne wyszukiwanie i wczesne rozpoznawanie cukrzycy typu 2 u pacjentów zgłaszających się do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce. Wyniki ogólnopolskiego, wieloośrodkowego programu przesiewowego. Diabetol Prakt, 2005; 6(3): 103-114.
6. International Diabetes Federation: Diabetes Atlas. Third Edition, Brussels, 2006, 1-378.
7. Chrobak M. Ocena jakości życia zależna od stanu zdrowia. Probl Pielęg, 2009; 17(2): 123-127.
8. Pszczołowski T. Mała encyklopedia proksologii i teorii organizacji. Wrocław; Ossolineum: 1978: 92.
9. Dziurowicz-Kozłowska A. Wokół pojęcia jakości życia. Psychologia jakości życia, 2002; 1(2): 77-100.
10. Lewko J., Krajewska-Kułak E. Wielowymiarowa ocena jakości życia chorych na cukrzycę. Pol Merk Lek, 2010; 28(168): 486-489.
11. Tobiasz-Adamczyk B. Wybrane elementy zdrowia i choroby. Kraków; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 2000: 233-251.
12. Pietrzykowska E., Zozulińska D., Wierusz-Wysocka B. Jakość życia chorych na cukrzycę. Pol Merk Lek, 2007; 23(136): 311-314.
13. Czechura J. Terapia ciągłym podskórnym wlewem insuliny z zastosowaniem pomp insulinowych a jakość życia pacjentów. Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, 2010; 4: 435-443.
14. Krans H.M.J., Porta M., Kenn H. Staehr Johanson K. Diabetes care and research in Europe. The St. Vincent Declaration action programme: implementation document (WHO). Giorn Ital Diabetol, 1995; 10: 40-45.
15. Kovacs M., Goldston D., Obrosky D.S., Bonar L.K. Psychiatric disorder in youths with IDDM: rates and risk factors. Diabet Care, 1997; 20(1): 36-44.
16. Rubbin R.R., Peyrot M. Quality of life and diabetes. Diabet Metab Res Rev, 1999: 15: 205-218.
17. Dzieciuchowicz Ł., Pawlus M., Brzeziński J., Cerkaska K. Ocena wybranych elementów jakości życia u chorych leczonych z powodu stopy cukrzycowej. Now Lek, 2002; 71(6): 287-291.
18. Charońska E., Janus B., Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna. Pielęgniarstwo 2000; 99: 19-25.
19. Korzon-Burakowska A., Adamska K., Skuratowicz-Kubica A., Jaworska M., Świerblewska E., Kunica K. Wpływ edukacji na parametry wyrównania cukrzycy i jakość życia chorych na cukrzycę typu 2 leczonych insuliną. Diabetol Prakt 2010: 11(2): 46-51.
