Cechy narcystyczne a zaburzenia odżywiania u mężczyzn ćwiczących na siłowniach
Słowa kluczowe:
zaburzenia odżywiania, siłownia, mężczyźni, narcyzmAbstrakt
Celem pracy było określenie różnic w zakresie cech osobowości oraz nasilenia objawów zaburzeń odżywiania między mężczyznami regularnie ćwiczącymi i niećwiczącymi na siłowni.
Grupa badana: Przebadano 30 mężczyzn, którzy regularnie ćwiczą na siłowni oraz 30 mężczyzn niećwiczących na siłowni. Średnia wieku badanych osób z obu grup wynosiła 26 lat. Z miasta pochodziło 87% mężczyzn ćwiczących i 100% osób niećwiczących na siłowni. Z grupy klinicznej 60% mężczyzn miało wykształcenie średnie, a 40% - wyższe. W grupie kontrolnej 17% mężczyzn uzyskała wykształcenie średnie, a 83% - wyższe. W rodzinie pełnej wychowywało się 73% mężczyzn ćwiczących i 90% osób niećwiczących na siłowni. Alkoholu nadużywało 40% mężczyzn ćwiczących i 23% osób niećwiczących na siłowni.
Metody badawcze: W pracy zastosowano Ankietę autorstwa Zofii Stankiewicz, Kwestionariusz Zaburzeń Odżywiania (EDI) opracowany przez D.M. Garnera, M.P. Olmsted i J. Polivy oraz Kwestionariusz Narcyzmu autorstwa F. Deneke, B. Hilgenstock i R. Müller, w polskim opracowaniu Januszewskiego.
Wyniki: Mężczyźni regularnie ćwiczący na siłowni uzyskali istotnie niższe wyniki od mężczyzn niećwiczących, w zakresie skal Kwestionariusza EDI: Niezadowolenie z własnego ciała i Nieefektywność oraz istotnie wyższe wyniki w skali – Perfekcjonizm i we wszystkich skalach tworzących czynnik „Klasyczne narcystyczne ja” i czynnik „Idealizujące ja” Kwestionariusza Narcyzmu.
Wnioski: 1. Mężczyźni ćwiczący na siłowni odczuwają silną presję odnoszenia sukcesów, zdobywania wyjątkowych osiągnięć w życiu. 2. Mężczyzn ćwiczących na siłowni charakteryzuje, w porównaniu z mężczyznami niećwiczącymi, znacząco bardziej nasilona wielkościowość, potrzeba wywyższania i przeceniania siebie, poczucie szczególnej wyjątkowości, dotyczącej atrakcyjności fizycznej oraz potrzeba zwracania na siebie uwagi innych. 3. Mężczyźni ćwiczący regularnie na siłowni częściej niż mężczyźni niećwiczący, traktują innych ludzi instrumentalnie, manipulują nimi celem realizacji własnych potrzeb oraz oceniają innych ludzi jako powierzchownych, zagrażających, pozbawionych ideałów, nieodpowiedzialnych, rozczarowujących i niegodnych zaufania. 4. W sytuacji stresu i problemów mężczyźni ćwiczący regularnie na siłowni, częściej niż niećwiczący, stosują mechanizm obronny zaprzeczania i strategie zorientowane na emocjach. 5. Mężczyzn regularnie ćwiczących na siłowni charakteryzuje nasilony narcyzm oraz perfekcjonizm. Intensywne ćwiczenia fizyczne mogą być dla nich sposobem zwrócenia na siebie uwagi, budowania poczucia własnej wyjątkowości, oryginalności i atrakcyjności fizycznej oraz formą ucieczki przed stresem i problemami. 6. Intensywne korzystanie z siłowni i nadmierna koncentracja na własnej sylwetce u mężczyzn nie łączy się z zaburzonym zachowaniem żywieniowym, jak to jest u kobiet, ale z nasilonym perfekcjonizmem i cechami osobowości narcystycznej.
Bibliografia
1. Segura-García C., Ammendolia A., Procopio L., Papaianni M.C., Sinopoli F., Bianco C., De Fazio P., Capranica L. Body uneasiness, eating disorders, and muscle dysmorphia in individuals who overexercise. J. Strength Cond. Res., 2010; 24(11): 3098-3104.
2. Davis C., Scott-Robertson L. A psychological comparison of females with anorexia nervosa and competitive male bodybuilders: body shape ideals in the extreme. Eat. Behav., 2000; 1(1): 33-46.
3. Pope H.G., Gruber J.A., Choi P., Olivardia R., Phillips K.A. Muscle dysmorphia: an underrecognized form of body dysmorphic disorder. Psychosomatics, 1997; 38: 548-57.
4. Pope C.G., Pope H.G., Menard W., Fay C., Olivardia R., Phillips K.A. Clinical features of muscle dysmorphia among males with body dysmorphic disorder. Body Image, 2005; 2: 395-400.
5. Pope H.G., Phillips K.A., Olivardia R. The Adonis complex: the secret crisis of male body obsession. New York; Free Press: 2000.
6. Olivardia R., Pope H.G., Hudson J.I. Muscle Dysmorphia in Male Weightlifters: A Case-Control Study. Am. J. Psychiatry, 2000; 157: 1291-1296.
7. Kanayama G., Barry S., Hudson J.I., Pope H.G. Jr. Body image and attitudes toward male roles in anabolic-androgenic steroid users. Am. J. Psychiatry, 2006; 163(4): 697-703.
8. Leit R.A., Gray J.J., Pope H.G. Jr. The media's representation of the ideal male body: a cause for muscle dysmorphia? Int. J. Eat. Disord., 2002; 31(3): 334-338.
9. Hartgens F., Kuipers H. Effects of androgenic-anabolic steroids in athletes. Sports Med., 2004; 34(8): 513-554.
10. Hokema F., Pietsch U.C., Führer D., Kaisers U. Anesthesia and bodybuilding. Anasthesiol Intensivmed Notfallmed Schmerzther, 2008; 43(5): 354-358.
11. Nottin S., Nguyen L.D., Terbah M., Obert P. Cardiovascular effects of androgenic anabolic steroids in male bodybuilders determined by tissue Doppler imaging. Am. J. Cardiol., 2006; 97(6): 912-915.
12. Kjelsas E., Augestad L.B. Gender, eating behavior, and personality characteristics in physically active students. Scand J Med Sci Sports 2004;14:258-68.
13. Hallsworth L, Wade T, Tiggemann M. Individual differ-ences in male body-image: an examination of self-objectification in recreational body builders. Br. J. Health Psychol., 2005; 10(Pt 3): 453-465.
14. Goldfield G.S., Blouin A.G., Woodside D.B. Body im-age, binge eating, and bulimia nervosa in male body-builders. Can. J. Psychiatry, 2006; 51(3): 160-168.
15. Gardner D.M., Olmsted M.P., Polivy J. The development and validation of a multidimensional Eating Disorder Inventory for anorexia nervosa and bulimia. Int. J. Eat. Disord., 1983; 2: 15-34.
16. Januszewski A. Kwestionariusz Narcyzmu. Wartość diagnostyczna w świetle wyników badań polskiej mło-dzieży. W: Oleś P. red., Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej i osobowości. Metody diagnostyczne w badaniach dzieci i młodzieży. Lublin; Towarzystwo Naukowe KUL: 2005, s. 153-196.
17. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th ed. (DSM-IV). American Psychiatric Association; Washington DC: 1994.
18. Drozdowski P. Wskazania do psychodynamicznej terapii zaburzeń odżywiania się. W: Bomba J., Józefik B. red., Leczenie anoreksji i bulimii psychicznej: co, kiedy, komu. Biblioteka Psychiatrii Polskiej; Kraków: 2003, s. 55-61.
19. Stankiewicz Z., Pawłowska B. Symptoms of eating dis-orders and narcissistic features in female athletes. Curr. Probl. Psychiatry, 2010; 11(3): 232-236.
