Percepcja czasu przez osoby zdrowe i chore na schizofrenię
Słowa kluczowe:
percepcja czasu, schizofrenia, orientacja temporalnaAbstrakt
Cel. Porównanie grupy osób zdrowych (N=30) i chorych na schizofrenię (N=30) pod względem sposobu percepcji czasu. Badania miały wykazać, że obie grupy różnią się w sposobie odbioru czasu. Rozeznanie w sposobie percepcji czasu, ma na celu podniesienie jakości życia chorego i usprawnienie jego funkcjonowania psychospołecznego.
Metoda. W badaniach posłużono się Skalą Orientacji Temporalnej AION-2000 autorstwa C.S. Nosala i B. Bajcar (2004), oraz metryczkami socjodemograficznymi, oddzielnymi na osób z grupy klinicznej (osób chorych na schizofrenię) i grupy kontrolnej (osób zdrowych).
Wyniki. Analiza wyników uzyskanych w badaniach wykazała, że istnieją różnicę w percepcji czasu pomiędzy grupą kliniczną i kontrolną, osoby zdrowe charakteryzują się większym skoncentrowaniem na przeszłości, w porównaniu do osób chorych, które wykazują większe poczucie destruktywności i niekontrolowalności czasu.
Wnioski. Osoby chore na schizofrenię, przejawiają trudności w dokonywaniu refleksji i analizy nad przeszłością. Osoby zdrowe postrzegają przyszłość pozytywnie w przeciwieństwie do osób chorych, którzy nie tylko mają trudność w tworzeniu planów, ale również częściej odczuwają czas, jako niszczący i niekontrolowalny.
Bibliografia
1. Densen E. (1977). Time perception and schizophrenia. Perceptual and Motor Skills. 44 (2), 436-438.
2. Elvevag B., McCormack T., Gilbert A., Brown G. D. A., Weinberger D.R., Goldberg T. E. (2003). Duration judgments in patients with schizophrenia. Pscyhological Medicine, 33 (7), 1249-1261.
3. Kępiński A. (1972). Schizofrenia. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
4. Nosal C., Bajcar B. (2004). Czas psychologiczny: wymiary, struktura, konsekwencje. Warszawa: Instytut Psychologii PAN.
5. Obrębska M., Nowak A. (2010). Perspektywa czasowa w schizofrenii. Doniesienie z badań. Current Problems of Psychiatry, 11 (4), 323-327.
6. Rammsayer T. H., (1999). Neuropharmacological evidence for different timin mechanisms in humans. The Quarterly Journal of Experimental Psychology Section. B, 52 (3), 273-286.
7. Sobol-Kwapińska M., Nosal C. (2009). How does one conceive time? Measurement by means of Time Metaphors Questionnaire. Polish Psychological Bulletin, vol. 40 (3), 1-7.
8. Stevens M., Crow T.J., Bowman M. J., Coles E.C. (1978). Age disorientation in schizophrenia: A constant prevalence of 25 per cent in chronic mental hospital population. British Journal of Psychiatry, (133), 130-136.
9. Termińska K. (1995). Fenomenologia zaburzeń czasu w schizofrenii. IV LSN 1995, str 161-164, Źródło: http://www.badanianadschizofrenia.org/index.php?get=page, 345,198, Pobrano dnia: 07.10.2011.
10. Tysk L. (1983). Time estimation by healthy subjects and schizophrenic patients: a methodological study. Perceptual and Motor Skills, 56 (3), 983-988.
11. Zimbardo P., Boyd J. (2009). Paradoks czasu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
