Zjawisko hazardu rozpatrywane w kontekście psychospołecznego funkcjonowania adolescentów
Słowa kluczowe:
adolescencja, hazard, osobowość, funkcjonowanie emocjonalne, radzenie sobie ze stresem, rodzinaAbstrakt
Celem artykułu jest omówienie współwystępowania różnych czynników psychospołecznych z rozwojem zachowań hazardowych u adolescentów. Artykuł zawiera także charakterystykę czynników chroniących i czynników ryzyka związanych z problemem hazardu.
Hazard staje się popularną formą aktywności osób młodych. Podobnie jak osoby dorosłe większość adolescentów gra rekreacyj-nie, traktuje hazard jako formę rozrywki, nie doświadczając przy tym poważnych konsekwencji. Istnieje jednak pewna istotna grupa młodych osób, która wykazuje nadmierną aktywność hazardową i z tego powodu ponosi istotne koszty psychologiczne, społeczne, finansowe. Z danych statystycznych zgromadzonych przez CBOS wynika, że problem hazardu dotyczy nie tylko osób dorosłych, ale także adolescentów. Rezultaty badań wskazują, że czynniki demograficzne, indywidualne, rodzinne oraz relacje rówieśnicze są istotnymi korelatami występowania ryzykownych, problemowych zachowań związanych z hazardem.
Bibliografia
1. Statystyki CBOS dotyczące rozpowszechnienia hazardu: http://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty_2011.php
2. Malczewski A. Młodzież i hazard. Remedium, 2011; 9: 8-9.
3. McComb J. L., C. M. Sabiston. Family influences on adolescent gambling. J. Gambl. Stud., 2010; 26:503-520.
4. Nower L., Gupta R., Derevensky J. L. The relationship of impulsivity, sensation seeking, doping and substancje use In youth glambers. Psychol. Addict. Behav., 2004; 18; 1: 49-55.
5. Derevensky J. L., Gupta R. Internet Gambling Amongst Adolescents: A Growing Concern. Int. J. Ment. Health Addict. 2007; 5: 93-101.
6. Gupta R., Derevensky J. L. Adolescent gambling behaviour: A prevalence study and examination of the correlates associated with excessive gambling. J. Gambl. Stud. 1998; 14: 319-345.
7. Shaffer H. J., Hall M. M. Estimating the prevalence of adolescent gambling disorders: A quantitative synthesis and guide toward standard gambling nomenclature. J. Gambl. Stud. 1996; 12: 193-214.
8. Dussault F., Brendgen M., Vitaro F., Wanner B., Tremblay R. E. Longitudinal links between impulsivity, gambling problems and depressive symptoms: a transactional model from adolescence to early adulthood. J. Child Psychol. Psychiatry. 2011; 52; 2: 130-138.
9. Griffiths A. D., Parke J. Adolescent gambling on the Internet: A review. Int. J. Adolesc. Med. Health. 2010; 22; 1: 58-75.
10. Mitchell K. J., Becker-Blease K. A., Finkelhor D. Inventory of problematic internet experiences encountered in clinical practice. Prof. Psychol. Res. Pr. 2005; 36: 498-509.
11. Parker J. D. A., Taylor R. N., Eastabrook J. M., Schell S. L., Wood L. M. Problem gambling In adolescence: relation-ships with Internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Pers. Individ. Dif. 2008; 45: 174-180.
12. Tsitsika A., Critselis E., Janikian M., Kormas G., Kafetzis D. Association between Internet gambling and problematic Internet use among adolescence. J. Gambl. Stud. 2011; 27: 389-400.
13. Pallanti, S., Bernardi, S., & Quercioli, L. The shorter PROMIS questionnaire and the internet addiction scale in the assessment of multiple addictions in a high-school population: Prevalence and related disability. CNS Spectr. 2006; 11; 12: 966-974.
14. Griffiths M., Wood R. T. A. Risk Factors in Adolescence: The Case of Gambling, Videogame Playing, and The Internet. J Gambl. Stud. 2000; 16; 2: 199-225.
15. Blinn-Pike L., Worthy S. L., Jonkmann J. N. Adolescent Gambling: A review of an Emerging Field of Research. J. Adolesc. Health. 2010; 47: 223-236.
16. Nower L., Derevensky J. L., Gupta R. The relationship of impulsivity, sensation seeking, coping, and substance use in youth gamblers. Psychol. Addict. Behav. 2004; 18; 1; 49-55.
17. Langhinrichsen-Rohling J., Rohde P., Seeley J. R., Rohling M. L. Indyvidual, family, and peer correlates of adolescent gambling. J. Gam. Stud. 2004; 20; 1: 23-46.
18. Ste-Marie Ch., Gupta R., Derevensky J. L. Anxiety and social stress related to adolescent gambling behavior. Int. Gam. Stud. 2002; 2: 123-141.
19. Vitaro, F., Ferland, F., Jacques, C., & Ladouceur, R. Gambling, substance use, and impulsivity during adolescence. Psychol. Addict. Behav. 1998; 12: 185-194.
20. Hardoon K., Gupta R., Derevensky J. L. Psychosocial variables associated with adolescent gambling. Psychol. Addict. Behav. 2004; 18; 2: 170-179.
21. Ellenbogen S., Derevensky J., Gupta R. Gender Differences among adolescents with gambling-related problems. J. Gambl. Stud. 2007; 23: 133-143.
22. Messerlian, C., Derevensky, J., Gupta, R. Youth gambling problems: A public health perspective. Health Promot. Int. 2005; 20: 69-79.
23. Gerdner A., Svensson K. Predictors of glambling problems among male adolescents. Int. J. Soc. Welfare. 2003; 12: 182-192.
24. Skokauskas N., Setkeviciute R. Adolescent pathological glambling In Kaunas, Lithuania. Nord. J. Psychiatry. 2007; 61; 2: 86-91
25. Welte J. W., Barnes G. M., Hoffman J. H. Gambling, substance use and other problem behaviors among youth: A test of general deviance models. J. Crim. Justice. 2004; 32: 297-306.
26. Blinn-Pike L., Worthy S. L., Jonkmann J. N. Adolescent Gambling: A review of an Emerging Field of Research. J. Adol. Health. 2010; 47: 223-236.
27. Molde H., Pallesen S., Bartone P., Hystad S., Johnsen B. H. Prevalence and correlates of gamb ling among 16-19 year old adolescents in Norway. Scand. J. Psychol. 2009; 50: 55-64.
28. Gupta R., Derevensky J., Marget N. Coping strategies employed by adolescents with gamb ling problems. Child Adolesc. Ment. Health. 2004; 9; 3: 115-120.
29. Bergevin T., Gupta R., Derevensky J., Kaufmann F. Adolescent gambling: understanding the role of stress and coping. J. Gambl. Stud. 2006; 22: 195-208.
30. Parker J. D. A., Taylor R. N., Eastabrook J. M., Schell S. L., Wood L. M. Problem gambling In adolescence: relatonships with Internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Pers. Individ. Dif. 2008; 45: 17-180.
31. Dickson, L., Derevensky, J. L., Gupta, R. Youth gambling problems: Examining risk and protective factors. Int. Gam. Stud. 2008; 8: 25-47.
32. Vachon, J., Vitaro, F., Wanner, B., & Tremblay, R. E. Adolescent gambling: Relationship with parent gambling and parenting practices. Psychol. Addict. Behav. 2004; 18: 398-401.
33. Winters, K. C., Stinchfield, R. D., Botzet, A., Anderson, N. A prospective study on youth gambling behaviors. Psychol. Addict. Behav. 2002; 16: 3-9.
34. Wickwire, E. M., Whelan, J. P., Meyers, A. W., & Murray, D. M. Environmental correlates of gambling behavior in urban adolescents. J. Abnorm. Psychol. 2007; 35: 179-190.
35. Magoon, M. E., Ingersoll, G. M. Parental modeling, attachment, and supervision as moderators of adolescent gambling. Journal of Gambling Studies. 2006; 22: 1-22.
36. Chalmers, H., & Willoughby, T. (2006). Do predictors of gambling involvement differ across male and female adolescents? J. Gam. Stud. 2006; 22: 373-392.
37. Parker J. S., Benson M. J. Parent-adolescent relations and adolescent functioning: self-esteem, substance abuse, and delinquency. Adolesc. 2004; 39; 155: 519-529.
38. Shead N. W., Derevensky J. L., Gupta R. Risk and protective factors associated with youth problem gambling. Int. J. Adolesc. Med. Health. 2010; 22; 1: 39-58.
39. Greszta E. Depresja wieku dorastania. Zachowania rodziców jako czynnik ochronny lub czynnik ryzyka depresji u dorastających dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Academica SWPS; 2006.
40. Ostaszewski K. Czynniki chroniące i wspierające rozwój. Remedium. 2008; 11: 1-3.
