Sytuacja zdrowotna i socjalno-bytowa osób niepełnosprawnych i ich rodzin w naturalnych środowiskach zamieszkania
Słowa kluczowe:
niepełnosprawność, przystosowanie do życia z niepełnosprawnością, radzenie sobie z niepełnosprawnością, rodzina z osobą niepełnosprawną, domy pomocy społecznejAbstrakt
Oceniono sytuację zdrowotną i socjalno-bytową osób niepełnosprawnych i ich rodzin w naturalnym środowisku zamieszkania.
Badaniami objęto 199 osób niepełnosprawnych ruchowo i ich rodziny. W domach pomocy społecznej mieszkało 99 osób niepełnosprawnych, w domach rodzinnych – 100 osób niepełnosprawnych. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego.
Osoby niepełnosprawne mieszkające w domach pomocy społecznej to głównie samotne kobiety, pochodzące ze środowisk wiejskich, z wykształceniem podstawowym, których problemy zdrowotne wynikały z dysfunkcji narządu ruchu i układu nerwowego. W przewadze były to osoby o ograniczonej samodzielności, wymagające doraźnej pomocy i opieki, a także niesamodzielne, potrzebujące całodobowej opieki.
Niepełnosprawni mieszkający w domach rodzinnych to osoby pochodzące ze środowisk miejskich z wykształceniem średnim lub wyższym. Korzystny wpływ na sytuację socjalno-bytową niepełnosprawnych mieszkających w domach rodzinnych miał wysoki odsetek osób aktywnych zawodowo w rodzinie. W domach rodzinnych było więcej osób z ograniczoną samodzielnością, które dzięki wsparciu swojej rodziny lepiej radzą sobie z utratą niepełnosprawności i jej psychologicznymi skutkami w porównaniu z osobami mieszkającymi w domach pomocy społecznej.
Bibliografia
1. Tomaszewski T. Psychologia. Warszawa; PWN: 1975.
2. Zabłocki J.K. Wprowadzenie do rewalidacji. Toruń; Wyd. Adam Marszałek: 1998.
3. Wilmowska-Pietruszyńska A. Niepełnosprawność. Orzecz. Lek., 2009; 6(2): 82-89.
4. Majewicz P. Obraz samego siebie a zachowanie młodzieży niepełnosprawnej ruchowo. Warszawa; CBRRON: 2002.
5. Kowalik Z. Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Katowice; Wyd. Śląsk: 1999.
6. Sękowska Z. Pedagogika specjalna. Warszawa; Wyd. PWN: 1991.
7. Zimbardo P.G., Ruch F.L. Psychologia i Życie. Warszawa; PWN: 1994.
8. Sheridan C.L., Radmacher S.A. Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa; Wyd. Instytut Psychologii Zdrowia: 1998.
9. Włodarczyk D. Wsparcie społeczne a radzenie sobie ze stresem u chorych po zawale serca. Przegl. Psychol., 1999; 4: 95-113.
10. Kawczyńska-Butrym Z. Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, starość. Lubli; Wyd. UMCS: 2008.
11. Szczygielska-Majewska M i wsp. Wybrane problemy dotyczące niepełnosprawności. Ann. UMCS S. D. Medicina 2005; Vol. LX; SUPPL. XVI N. 5 295: 355-358.
12. Kawczyńska-Butrym Z. Rodziny osób niepełnosprawnych. Problemy wspierania rodzin z osobami niepełnosprawnymi. W: Ostrowska A. red., Badania nad niepełnosprawnością w Polsce 1993. Warszawa; IFiS PAN: 1994.
13. Sawicka M. Rodzice i dzieci chore na schizofrenię. W: Pisul E., Danielewicz D. red., Rodzina z dzieckiem z niepełnosprawnością. Gdańsk; DWP: 2007.
14. Witkowski T. Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych. Warszawa; MDBO: 1993.
15. Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 nr 127 poz. 721 Art. 3, 4 tekst obowiązuje od 1 kwietnia 2012 r.).
16. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. art. 16 Dz.U. z 2004 r. Art. 20 ust 7 z dnia 29 XI 1990 o pomocy społecznej.
