The meaning of lithium and naltrexone pharmacotherapy in the treatment of borderline personality disorder – a narrative review

Autor

  • Zuzanna Joanna Wingralek Student Research Group at the I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Medical University of Lublin, Poland Autor https://orcid.org/0000-0003-3253-9345
  • Aleksandra Marczak Student Research Group at the I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Medical University of Lublin, Poland Autor https://orcid.org/0000-0001-5950-3567
  • Justyna Tomasik Student Research Group at the I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Medical University of Lublin, Poland Autor https://orcid.org/0000-0001-6114-6992
  • Adrian Giermasiński Student Research Group at the I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Medical University of Lublin, Poland Autor
  • Michał Dzikowski I Department of Psychiatry, Psychotherapy, and Early Intervention, Medical University of Lublin, Poland Autor https://orcid.org/0000-0002-4252-7308

DOI:

https://doi.org/10.12923/2353-8627/2023-0018

Słowa kluczowe:

borderline, lit, naltrekson

Abstrakt

Wstęp: Zaburzenie osobowości typu borderline (BPD) występuje u około 1%-3% populacji. Jednocześnie jest najczęstszym zaburzeniem osobowości. BPD charakteryzuje się dysfunkcjami behawioralnymi, emocjonalnymi i społecznymi. Często współwystępuje z samookaleczaniem, tendencjami samobójczymi oraz nadużywaniem substancji psychoaktywnych. Dotychczasowe leczenie farmakologiczne nie przynosi wystarczających efektów terapeutycznych. Dlatego celem naszej pracy jest przeanalizowanie komponentów neurobiologicznych, genetycznych i środowiskowych w etiopatogenezie BPD oraz zebranie danych na temat innowacyjnego zastosowania litu i naltreksonu w leczeniu BPD.

Metody: Dokonano przeglądu narracyjnego dostępnej literatury, przeszukując bazy PubMed oraz Google Scholar przy użyciu następujących słów-kluczy: borderline, lit, naltrekson dla prac opublikowanych od roku 1979 do roku 2022.

Wyniki: Czynniki środowiskowe m.in. trudne dzieciństwo, przemoc emocjonalna, seksualna i fizyczna są najsilniejszym predyktorem rozwoju BPD. Podstawowe objawy BPD mogą mieć związek z dysfunkcją układu serotoninowego, dopaminergicznego, endogennego układu opioidowego. Zmienność w genach 5-HTT, COMT, FKBP5 i receptora oksytoniny może mieć wpływ na przebieg BPD. W badaniach obrazowych wykazano zaburzenia strukturalne i funkcjonalne w korze przedczołowej, ciele migdałowatym i hipokampie. Lit wpływa na redukcję impulsowości, agresji, tendencji samobójczych i samookaleczeń w przebiegu BPD. Naltrekson jest szczególnie skuteczny w zmniejszaniu liczby samookaleczeń bez tendencji samobójczych, ale także impulsowości, nadużywania substancji psychoaktywnych i samobójstw.

Wnioski: Pomimo szerokiego rozpowszechnienia BPD w społeczeństwie nie opracowano jednolitego modelu, który uwzględniałby komponenty środowiskowe, genetyczne i neurobiologiczne w patogenezie BPD. Poznanie mechanizmów jest kluczowym krokiem w kierunku personalizacji leczenia. Doniesienia literatury sugerują, że zastosowanie litu i naltreksonu może przynieść pozytywne efekty terapeutyczne. Konieczne jest przeprowadzenie randomizowanych badań klinicznych w celu określenia skuteczności i bezpieczeństwa obydwu leków w długoterminowym leczeniu.

Bibliografia

1. Trull TJ, Distel MA, Carpenter RW. DSM-5 Borderline Personality Disorder: At the Border Between a Dimensional and a Categorical View. Curr Psychiatry Rep. 1 luty 2011;13(1):43–9.

2. Mendez-Miller M, Naccarato J, Radico JA. Borderline Personality Disorder. Am Fam Physician. luty 2022;105(2):156–61.

3. Bertsch K, Herpertz SC. Neurobiologische Grundlagen der Borderline-Störung: eine Integration in das ICD-11-Modell der Persönlichkeitsstörungen. Nervenarzt. 1 lipiec 2021;92(7):653–9.

4. Coccaro EF, Kavoussi RJ. Biological and pharmacological aspects of borderline personality disorder. Hosp Community Psychiatry. październik 1991;42(10):1029–33.

5. Shorter E. The history of lithium therapy. Bipolar Disord. 2009;11(s2):4–9.

6. Belli H, Ural C, Akbudak M. Borderline personality disorder: bipolarity, mood stabilizers and atypical antipsychotics in treatment. J Clin Med Res. październik 2012;4(5):301–8.

7. The science and practice of lithium therapy - Gin S Malhi, Michelle Tanious, Pritha Das, Michael Berk, 2012 [Internet]. [cytowane 5 czerwiec 2023]. Dostępne na: https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0004867412437346?fbclid=IwAR09bR247b5uPglScNNOYDQdNmyTU4zz7jnGhMX 7MzpyUaMylT9Aq19u2C0&

8. Timäus C, Meiser M, Wiltfang J, Bandelow B, Wedekind D. Efficacy of naltrexone in borderline personality disorder, a retrospective analysis in inpatients. Hum Psychopharmacol Clin Exp. 2021;36(6):e2800.

9. Bach B, Kramer U, Doering S, di Giacomo E, Hutsebaut J, Kaera A, i in. The ICD-11 classification of personality disorders: a European perspective on challenges and opportunities. Borderline Personal Disord Emot Dysregulation. 1 kwiecień 2022;9:12.

10. Akademia Ignatianum w Krakowie, Kraków, Polska, KrzysztofŚwiderska A, Małek D, Akademia Ignatianum w Krakowie, Kraków, Polska. Borderline personality disorder in ICD-11 and DSM-5 – the relational nature of the criteria for the disorder. Psychiatr Psychol Klin. 30 grudzień 2022;22(3):175–9.

11. Bach B, First MB. Application of the ICD-11 classification of personality disorders. BMC Psychiatry. 29 październik 2018;18:351.

12. Bach B, Mulder R. Clinical Implications of ICD-11 for Diagnosing and Treating Personality Disorders. Curr Psychiatry Rep. 1 październik 2022;24(10):553–63.

13. Herpertz SC, Dietrich TM, Wenning B, Krings T, Erberich SG, Willmes K, i in. Evidence of abnormal amygdala functioning in borderline personality disorder: a functional MRI study. Biol Psychiatry. 15 sierpień 2001;50(4):292–8.

14. Torgersen S, Lygren S, Oien PA, Skre I, Onstad S, Edvardsen J, i in. A twin study of personality disorders. Compr Psychiatry. 2000;41(6):416–25.

15. Margoob MA, Mushtaq D. Serotonin transporter gene polymorphism and psychiatric disorders: Is there a link? Indian J Psychiatry. 2011;53(4):289–99.

16. Qayyum A, Zai CC, Hirata Y, Tiwari AK, Cheema S, Nowrouzi B, i in. The Role of the Catechol-o-methyltransferase (COMT) Gene Val158Met in Aggressive Behavior, A Review of Genetic Studies. Curr Neuropharmacol. grudzień 2015;13(6):802–14.

17. Bakermans-Kranenburg MJ, van IJzendoorn MH. Oxytocin receptor (OXTR) and serotonin transporter (5-HTT) genes associated with observed parenting. Soc Cogn Affect Neurosci. czerwiec 2008;3(2):128–34.

18. Chan JC. Acid-base, calcium, potassium and aldosterone metabolism in renal tubular acidosis. Nephron. 1979;23(2-3):152–8.

19. Bohus M, Stoffers-Winterling J, Sharp C, Krause-Utz A, Schmahl C, Lieb K. Borderline personality disorder. The Lancet. 23 październik 2021;398(10310):1528–40.

20. Trull TJ, Solhan MB, Tragesser SL, Jahng S, Wood PK, Piasecki TM, i in. Affective instability: measuring a core feature of borderline personality disorder with ecological momentary assessment. J Abnorm Psychol. sierpień 2008;117(3):647–61.

21. Stone MH. Borderline Personality Disorder: Clinical Guidelines for Treatment. Psychodyn Psychiatry. marzec 2019;47(1):5–26.

22. Links PS, Steiner M, Boiago I, Irwin D. Lithium Therapy for Borderline Patients: Preliminary Findings. J Personal Disord. czerwiec 1990;4(2):173–81.

23. Cipriani A, Hawton K, Stockton S, Geddes JR. Lithium in the prevention of suicide in mood disorders: updated systematic review and meta-analysis. BMJ. 27 czerwiec 2013;346:f3646.

24. Luu B, Rodway G. Lithium Therapy for Bipolar Disorder. J Nurse Pract. 1 luty 2018;14(2):93–9.

25. Smith KA, Cipriani A. Lithium and suicide in mood disorders: Updated meta-review of the scientific literature. Bipolar Disord. 2017;19(7):575–86.

26. Ripoll LH. Psychopharmacologic treatment of borderline personality disorder. Dialogues Clin Neurosci. czerwiec 2013;15(2):213–24.

27. Rybakowski JK. Antiviral, immunomodulatory, and neuroprotective effect of lithium. J Integr Neurosci. 23 marzec 2022;21(2):68.

28. Malone RP, Delaney MA, Luebbert JF, Cater J, Campbell M. A Double-Blind Placebo-Controlled Study of Lithium in Hospitalized Aggressive Children and Adolescents With Conduct Disorder. Arch Gen Psychiatry. 1 lipiec 2000;57(7):649–54.

29. Schmahl C, Stiglmayr C, Böhme R, Bohus M. Behandlung von dissoziativen Symptomen bei BorderlinePersönlichkeitsstörungen mit Naltrexon. Nervenarzt. 1 marzec 1999;70(3):262–4.

30. Borderline Personality, Opioids, and Naltroxone - Saper - 2000 - Headache: The Journal of Head and Face Pain - Wiley Online Library [Internet]. [cytowane 5 czerwiec 2023]. Dostępne na: https://headachejournal.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1526-4610.2000.00137-1.x?sid=nlm%3Apubmed

31. Bandelow B, Wedekind D. Possible role of a dysregulation of the endogenous opioid system in antisocial personality disorder. Hum Psychopharmacol Clin Exp. 2015;30(6):393–415.

32. Timäus C, Meiser M, Bandelow B, Engel KR, Paschke AM, Wiltfang J, i in. Pharmacotherapy of borderline personality disorder: what has changed over two decades? A retrospective evaluation of clinical practice. BMC Psychiatry. 12 grudzień 2019;19:393.

33. Gartlehner G, Crotty K, Kennedy S, Edlund MJ, Ali R, Siddiqui M, i in. Pharmacological Treatments for Borderline Personality Disorder: A Systematic Review and Meta-Analysis. CNS Drugs. 1 październik 2021;35(10):1053–67.

34. Bozzatello P, Bellino S. Combined therapy with interpersonal psychotherapy adapted for borderline personality disorder: A two-years follow-up. Psychiatry Res. 30 czerwiec 2016;240:151– 6.

35. Zanarini MC. Psychotherapy of Borderline Personality Disorder. Acta Psychiatr Scand. listopad 2009;120(5):10.1111/j.1600-0447.2009.01448.x.

36. Moghaddas A, Dianatkhah M, Ghaffari S, Ghaeli P. The Potential Role of Naltrexone in Borderline Personality Disorder. Iran J Psychiatry. kwiecień 2017;12(2):142–6.

37. Palmer BA, Pahwa M, Geske JR, Kung S, Nassan M, Schak KM, i in. Self-report screening instruments differentiate bipolar disorder and borderline personality disorder. Brain Behav. 2021;11(7):e02201.

Pobrania

Opublikowane

2024-09-08

Numer

Tom 24 (2023): Current Problems of Psychiatry

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Autorzy

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.