Between the heart and the mind – psychological aspects of cardiologic diseases
Keywords:
psychosomatic medicine, coronary heart diseaseAbstract
The first attempts to understand the relationship between the body and the mind date back to the beginning of the 20th century. However, psychological factors affecting medical conditions have not been identified so far. It is believed that psychosomatic disorders result from ‘conversion’ of unexpressed emotions into physical symptoms.
Unexpressed emotions are associated with a number of changes in the activity of systems that maintain homeostasis of the body. The result is a constant activation of the hypothalamic-pituitary-adrenal axis, increased activity of sympathetic system and impaired activity of parasympathetic system.
Among many psychosomatic disorders, cardiovascular diseases, including coronary heart disease (CHD), deserve particular attention.
Risk factors include not only commonly known hypertension, obesity, hyperlipidaemia and smoking but also psychological factors, such as personality type, alexithymia ( inability to identify and verbally describe emotions) and comorbid psychiatric disorders. It is believed that type D personality (main traits include social inhibition, negative affectivity), high level of alexithymia and comorbid depressive disorder may lead to the development of coronary heart disease.
An investigation of the relationship between the mind and the body is an interdisciplinary challenge for modern medicine. Increasing the role of socio-emotional factors in the pathogenesis of somatic diseases, including coronary heart disease, paves the way to the discovery of psychological factors in the development of somatic diseases and to the change of behaviour, which improves prognosis and the quality of life.
References
1. Tylka J. Podejście psychosomatyczne w wyjaśnianiu przyczyn i ustalania sposobów terapii zaburzeń zdrowia. Fam Med Prim Care Rev 2010;12(1):97-103.
2. Kamola D. Psychosomatyczne zależności powstawania i rozwoju nadciśnienia tętniczego. Zdr Publ 2007;114(4):490-494.
3. Liszka D. Afekty i ścieżki nerwowe. Zygmunta Freuda pierwsza teoria funkcjonowania umysłu (1892-1895). Ann Univ Mariae Curie Sklodowska [Med];2009;XXXIV:47-65.
4. Nasierowski T. Historia zaburzeń organicznych i zaburzeń psychicznych w przebiegu chorób somatycznych. Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej 2007;7(4):184-191.
5. Khayyam-Nekouei Z, Neshatdoost H, Yousefy A, Sadeghi M, Maushaee G. Psychological factors and coronary heart disease. AYRA Atheroscler 2013;9(1):102-111.
6. Undass A, Szczeklik A. Miażdzyca. W: A. Szczeklik red., Choroby wewnętrzne, Kraków, Wyd. Medycyna Praktyczna, 2005, wyd.1:135-136.
7. Wytyczne ESC dotyczące postępowania w stabilnej chorobie wieńcowej w 2013 r. Grupa robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w stabilnej chorobie wieńcowej; Kardiol Pol 2013;71(Suppl X):243-318.
8. Podolec P, Karch J, Pająk A, Kopeć G, Broda G, Drygas W i wsp. Przegląd polskich badań epidemiologicznych w kardiologii. Kardiol Pol 2006;64:1031-1037.
9. Sójka A, Schneider O, Hędzelek W. Typ osobowości a występowanie objawów DNŻ. Protet Stomatol 2011;61(3):204-210.
10. Liska E. The rise of type A man in medical disourse. W: Liska E. Masculinity and men’s health: Coronary heart disease in medical and public discourse. Wyd: Rowman&Littlefield Publishers, Inc. 2004:41.
11. Moryś J, Majkowicz M, Ogińska-Bulik N, Rynkiewicz A. Właściwości psychometryczne kwestionariusza do diagnozy osobowości typu D (DS14) szacowane na podstawie badania pacjentów z przebytym zawałem serca. Psychiatria 2006;3(2):62-69,
12. Ogińska-Bulik N, Juczyński Z. Właściwości osobowości sprzyjające chorobom somatycznym - rola typu D. Psychoonkologia 2008;1:7-13.
13. Miśkowiec D, Kwarta P, Witusik A, Pietras T. Wzór zachowania typu A jako predyktor choroby niedokrwiennej serca – czy wciąż aktualny problem? Postepy Psychiatr Neurol 2013;22(2):129-136.
14. Marcinkowska-Bachlińska M, Małecka-Panas E. Rola wzoru zachowania A w patogenezie choroby refluksowej. Prz Gastroenterol 2006;1(2):98-104.
15. http://www.charaktery.eu/slownik-psychologiczny/O/84/ Osobowo%C5%9B%C4%87-nowotworowa/;portal charaktery.eu; data pobrania 08.04.2015
16. Steptoe A, Molloy GJ. Personality and heart disease. Heart 2007;93(7):783-784.
17. Denollet J, Conraads VM. Type D personality and vulnerability to adverse outcomes in heart disease. Cleve Clin J Med 2011;78(Suppl 1):13-19.
18. Głowińska-Olszewska B, Łuczyński W, Bossowski A. Komórki progenitorowe śródbłonka jako nowy marker funkcji endotelium w ocenie ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Postepy Hig Med Dosw 2011; 65:8-15.
19. Pelle AJ, Pedersen SS, Szabó BM, Denollet J. Beyond Type D personality: reduced positive affect (anhedonia) predicts impaired health status in chronic heart failure. Qual Life Res 2009;18(6):689-698.
20. Svansdottir E, Karisson HD, Gudnason T, Olason DT, Thorgilsson H, Sijbrands EJ i wsp. Validity of Type D personality in Iceland: association with disease and risk markers in cardiac patients. J Behav Med 2012;35(2):155-166.
21. Schlyter M, Andre-Petrssson L, Engstrom G, Tyden P, Ostman M. The impact of personality factors on delay in seeking treatment of acute myocardial infarction. BMC Cardiovasc Disord 2011;11:21.
22. Yu X, Chen Z, Zhang J, Liu X. Coping mediates the association between Type D personality and perceived health in Chinese patients with coronary heart disease. Int J Behav Med 2011;18(3):277-284.
23. Sutin AR, Terracciano A, Deiana B, Uda M, Schlessinger D, Lakatta EG i wsp. Cholesterol, triglycerydes and five-factor model of personality. Biol Psychol 2010;84(2):186-191.
24. Martowska K. Dyspozycje motywacyjne. W: Psychologiczne uwarunkowania kompetencji społecznych. Wyd. Liberi Libri, 2012:57.
25. Pacholczyk M, Ferenc T, Kowalski J. Zespół metaboliczny. Część II: patogeneza zespołu metabolicznego i jego powikłań. Postepy Hig Med Dosw 2008;62:543-558.
26. Lumley MA, Nelly LC, Burger AJ. The assessment of alexithymia in medical settings: implication for understanding and treating health problems. J Pers Assess 2007;89(3):230-246.
27. Orzechowska A, Densy K, Wachowska K, Zboralski K, Talarowska M, Gałecki P. Aleksytymia u pacjentów z chorobami układu krążenia i pacjentów z zaburzeniami nastroju - doniesienia wstępne. Curr Probl Psychiatry 2012;13(1):12-17.
28. Świerkocka-Miastkowska M, Klimarczyk M, Mazur R. Zrozumieć układ limbiczny. Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej 2005;5(1):47-50.
29. Beszczyńska B. Molekularne podstawy zaburzeń psychicznych wywołanych stresem. Postepy Hig Med. Dosw 2007;61:690-701.
30. Gianaros PJ, Sheu LK. A review of neuroimaging studies of stress-or-evoked blood pressure reactivity: Emerging evidence for brain-body pathway to coronary heart disease risk. Neuroimage 2009:47(3):922-936.
31. Rybakowski J. Choroby afektywne. W: Jarema M, Rabe-Jabłońska J. red., Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa, Wyd. PZWL 2011, wyd.1:181.
32. Hasler G. Patofizjologia depresji: czy mamy jakieś solidne dowody naukowe przydatne klinicystom? Post Psychiatr Neurol 2011;20(1):5-22.
33. Szlachcic A, Konturek SJ. Fizjologia wydzielania wewnętrznego. W: Konturek SJ. Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Wrocław, Wyd. Elsevier Urban & Partner 2013, wyd.2:524-525.
34. Sublette ME, Postolache TT. Neuroinflammation and depression: the role of indoleamine 2,3-dioxygenase (IDO) as a molecular pathway. Psychosom Med 2012;74:668-672.
35. Kozek E. Choroba wieńcowa u chorych na cukrzycę – odrębności kliniczne. Diabetol Prakt 2002;3(4):197-211.
36. Wilkowska A. Epizody depresyjne u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Psychiatria w Praktyce Klinicznej 2008;1(1):12-21.
37. Cleare A. Choroba afektywna jednobiegunowa (depresja nawracająca). W: Rybakowski J, Rybakowski F. red., Psychiatria sedno. Wrocław, Wyd. Elsevier Urban&Partner 2008:287-312.
38. Mosowich SA, Boone RT, Reichenberg A, Bansilal S, Shaffer J, Dahlman K i wsp. Nowe spojrzenie na związek między chorobami układu sercowo-naczyniowego a depresją. Fol Card Exc 2008;3(6-7):296-308.
39. Dudek D, Siwek M. Współistnienie chorób somatycznych i depresji. Psychiatria 2007;4(1):17-24.
40. Szostak WB, Białkowicz M. Zasady zdrowego żywienia w zapobieganiu chorobom układu krążenia. W: Kariologia t 1. Pod red.: A. Szczeklik, M. Tendera, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2009, wyd.1:299-301.
41. Rechenberg K, Humphries D. Nutritional interventions in depression and perinatal depression. Yale J Biol Med 2013;86(2):127-137.
42. Almeida OP, Flicker L, Yeap BB, Alfonso H, McCaul K, Hankey GJ. Aspirin decrease risk of depression in older men with high plasma homocysteine. Transl Psychiatry 2012;2(8):e151.
