The role of mass media and merchandising in the etiology of unplanned purchases
Keywords:
mass media, unplanned spendingAbstract
Consumeric mentality gives rise to a growing number of risks enslaving an individual. Nowadays people are continually bombarded by the information coming from various sources. Advertising is present almost everywhere and, as a result of using various persuasion methods, affects human psyche. Hundreds of thousands of radio and television programmes and newspaper articles impose upon their addresses their way of interpreting the reality often in a camouflaged way that distorts its true image. Mass media undoubtedly promote material values as the ones that can ensure happiness and help the individual live in harmony in the state of homeostasis. However, research conducted so far seems to contradict the advertising slogans by proving that there is a lack of positive correlation between the amount of possessions and happiness as well as life satisfaction.
As it is pointed out in the article, the media related factors inducing unplanned purchases, allow us to formulate some conclusions. The effect of mass media cannot be limited only to persuasion, but it is meant to manipulate the addressee of the message. We can see more and more of actions targeted at creating something that can be defined as “consumption mentality”, which can provide the basis for manipulating customers in an easier way. It is accompanied by the development of the new media, whose impact is much greater. The media influence does not seem to determine uncontrolled consumer behaviour, however it adds undoubtedly to revealing incorrect situations in this respect that can potentially exist.
The shopping situation provides a number of stimuli to the person being already in the shop, or the one who intends to enter it. It is becoming more and more common that the situation that a customer encounters in the shop is not a pure accident, it is not just a fad, but the consequence of carefully designed and planned marketing strategies. As the analysis of the literature on merchandising shows, the buying situation has become a consumption plane, which is being manipulated in order to increase sales. The techniques used by merchandising specialists increase undoubtedly the sales volumes as well as the unplanned purchase ratio, however, they cannot be considered the only factor that could contribute to generating shopaholics
References
1. Zawadzki R., Chuchra M. Rola czynników motywacyjnych w etiologii zakupów nieplanowanych. Curr. Probl. Psychiatry, 2010; 11(3): 211-218.
2. Adamiec M., Kulik R. Uzależnienie od dobrobytu – przyczynek do zrozumienia. W: Ratajczak Z. red., Zmiany społeczne. Zagrożenia i wyzwania dla jednostki. Warszawa; IP PAN: 1993, s. 145-158.
3. Raczkowska J. Dzieci i młodzież w świecie mamony. Probl. Opiekuńczo-Wych., 2006;5: 27-35.
4. Bogunia-Borowska M. Infantylizacja kulturowa. Adole-scencja dzieci oraz infantylizacja dorosłych. W: Bogunia-Borowska M. red., Dziecko w świecie mediów i konsumpcji. Kraków; WUJ: 2006, s. 13-44.
5. Pratkanis A., Aronson E. Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie propagandy na co dzień. Warszawa; PWN: 2005.
6. Kellett S., Bolton J.V. Compulsive Buying: A Cognitive-Behavioral Model. Clin. Psychol. Psychother., 2009; 16: 83-99.
7. Czernacka J. Metafora cyborga – wpływ konsumpcji na jakość życia i budowanie tożsamości. W: Jawłowska A., Kempny. M. red., Konsumpcja – istotny wymiar globalizacji kulturowej. Warszawa; IFiS PAN: 2005, s. 115-34.
8. Sokołowski M. Jak dzieci postrzegają reklamę. Probl. Opiekuńczo-Wych., 1999; 10: 23-25.
9. Mallalieu L., Palan K.M. Conceptualizing Teenage Girls’ Preceived Shopping Competence. Academy of Marketing Sciences Rev., 2006; 5: 1-17.
10. Lisowska-Magdziarz M. Barbie wyrusza do pokonsumpcji (i nie ma przy sobie gotówki). Trening postaw konsumpcyjnych w magazynach ilustrowanych dla dzieci. W: Bogunia-Borowska M. red., Dziecko w świecie mediów i konsumpcji. Kraków; Wyd. UJ: 2006, s. 59-82.
11. Black D. W. Compulcive Buying Disorder. Definition, Assessment, Epidemiology and Clinical Management. CNS Drugs, 2001; 15(1): 17-27.
12. Kozłowska A. Reklama. Socjotechnika oddziaływania. Warszawa; Oficyna Wydawnicza SGH: 2006.
13. O’Shaughnessy J., O’Shaughnessy N.J. Marketing, the consumer society and hedonism. Eur. J. Marketing, 2002; 36(5/6): 524-547.
14. Garbarski L. Zrozumieć nabywcę. Warszawa; PWE: 1994.
15. Bandura A. Teoria społecznego uczenia się. Warszawa; PWN: 2007.
16. Reykowsky J. Z zagadnień psychologii motywacji. Warszawa; WSiP: 1977.
17. Zadłużna E., Paluchowski W.J. Konsumpcja symboliczna i jej znaczenie. W: Paluchowski W.J, Bartkowiak G. red., Psychologia a promocja. Zachowania konsumentów. Poznań; Wyd. „Rys”: 2004, s. 115-132.
18. Heath R. Ukryta moc reklamy. Co tak naprawdę wpływa na wybór marki. Gdańsk; GWP: 2006.
19. Dittmar H. Self-Discrepancies and Materialistic Values as Predictors of Compulsive Buying Tendency. J. Soc. Clin. Psychol., 2005; 24 (6): 832-859.
20. Doliński D. Psychologia wpływu społecznego. Wrocław; Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum: 2000.
21. Fortuna P. Obrona przed wpływem telewizji. Lublin; TN KUL: 2007.
22. Lee S. H., Lennon S. J., Rudd N. A. Compulsive Cosnumpcion Tendencies Among Television Shoppers. Family and Consumer Sciences Res. J., 2000; 20 (4): 463-488.
23. LaRose R., Eastin M.S. Is Online Buying Out of Control? Electronic Commerce and Consumer Self-Regulation. J. Broadcasting & Electronic Media, 46:2002; 46(4): 549-564.
24. Mącik D. Między przyjemnością a uzależnieniem. Psychologia zakupów nieplanowanych. Toruń; WN GRADO: 2008.
25. Paluch M., Palacz A. Oniomaniacy – kupujące mózgi bez kontroli? Teksty Pokonferencyjne, 2009; 3:130-138.
26. Bańka A. Działalność zawodowa i publiczna. W: Strelau J. red., Psychologia. Podręcznik akademicki. T. III. Gdańsk; GWP: 2000 s. 364-384.
27. Harris D. H. The Effect of Display Width in Merchandising Soap. J. Applied Psychol., 1958; 42(4): 283-284.
28. Faber J. R., O’Guinn T. C. Compulsive Buying: Review and Reflection. W: Haugtvedt C.P., Herr P., Kardes F. red., Handbook of Consumer Psychology. Mahwah; Lawrence Erlbaum Associates: 2006: 2-23.
29. Gąsiorowska A. Kupowanie kompulsywne – zjawisko, jego determinanty i konsekwencje: przegląd badań. Przegl. Psychol., 2001; 44(4): 463-477.
30. Kinsella S. Świat marzeń zakupoholiczki. LIBROS; Warszawa: 2002.
31. Kinsella S. Zakupy moja miłość. Warszawa; Świat Książki: 2005.
32. Czerniawska E., Czerniawska-Far J.M. Wpływ zapachów na zachowania konsumenckie: czyżby wodzili nas za nos? Nowiny Psychol., 2006; 4: 5-22.
33. Peck J., Childers T. L. If I touch it I have to have it: Individual and environmental influeces on Impulse purchasing. J. Business Res., 59:2006; 59: 765-769.
34. Thomas P. Świadome zakupy czyli co naprawdę kupujemy. Wrocław; Purana: 2007.
35. Cialdini R. B. Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk; GWP: 2004.
36. Doliński D. Psychologiczne mechanizmy reklamy. Gdańsk; GWP: 2003.
37. Zawadzki R., Chuchra M. Rodzinne i środowiskowe uwarunkowania zakupów nieplanowanych. Roczniki Nauk o Rodzinie (w druku).
