Zaburzenia psychiczne w przebiegu choroby nowotworowej

Autor

  • Agnieszka Rolińska Samodzielna Pracownia Zdrowia Psychicznego w Lublinie Autor
  • Ola Furmaga Uniwersytet Medyczny w Lublinie Autor
  • Wojciech Kwaśniewski Zakład Immunologii Medycznej i Immunoterapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Autor
  • Marta Makara-Studzińska Samodzielna Pracownia Zdrowia Psychicznego w Lublinie Autor

Słowa kluczowe:

nowotwór, guzy, zaburzenia psychiczne

Abstrakt

W przebiegu choroby nowotworowej u pacjentów pojawić się mogą zaburzenia psychiczne o charakterze adaptacyjnym jako reakcja na zaistniałą sytuację chorobową, a także w wyniku patologicznych zmian do jakich dochodzi w organizmie w wyniku postępującego procesu degeneracyjnego. Niektórzy pacjenci przejawiają choroby psychiczne współistniejące niezależnie od nowotworu. Jednak u większości zaburzenia te są związane z zaistnieniem czynników onkologicznych. Do zaburzeń psychicznych, które najczęściej pojawiają się w nowotworach należą: depresja i zaburzenia lękowe, następnie zaburzenia świadomości, a także zaburzenia psychoorganiczne i psychotyczne. Patologiczne objawy psychiczne ze strony chorego znacznie utrudniają komunikację pomiędzy pacjentem a lekarzem, ograniczają możliwości chorego w zakresie wyrażania własnych potrzeb czy określenia doznań bólowych. Co więcej w przypadku guzów mózgu często wyprzedzają one pojawienie się ogniskowych objawów neurologicznych. Dlatego tak ważna jest ich wczesna diagnoza u pacjentów onkologicznych i wprowadzenie odpowiedniej terapii farmakologicznej lub wsparcia psychologicznego.

Bibliografia

1. Kozaka J. Psychologiczne aspekty chorób nowotworowych. W: Borys B., Majkowicz M. red., Psychologia w medycynie. Gdańsk; Wydawnictwo Akademii Medycznej: 2006, s. 399-407.

2. Dolińska-Zygmunt G. Psychologiczne aspekty chorób nowotworowych. W: Dolińska-Zygmunt G. red., Podstawy psychologii zdrowia. Wrocław; Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego: 2001, s. 45-61.

3. Juczyński Z. Psychoonkologia jako dziedzina badań i praktyki klinicznej. Psychoonkologia, 2002; 6 (3): 71-75.

4. Derogatis L., Morrow G., Fetting J. (et.al.) The prevalence of psychiatric disorders among cancer patients. JAMA, 1983; 249 (6): 751-757.

5. Chojnacka-Szawłowska G. Sytuacyjny i osobowościowy komponent lęku wobec diagnozy onkologicznej. Przegląd Psychologiczny, 1996; 39 (2): 53-65.

6. Jokiel M. Uświadomienie społeczeństwa polskiego o nowotworach w latach 1976, 1986 i 1990 oraz wpływające na nie czynniki. Medycyna, 2000; 45/46: 37-39.

7. Niska frekwencja kobiet w badaniach mammograficznych [online]. [dostęp: 2011.12.27] Dostępny w Word Wide Web: www.naukawpolsce.pap.pl

8. Marcinkowska M., Mazurkiewicz P., Kozaka J., Stencel A. Przyczyny niskiej frekwencji kobiet w profilaktycznych badaniach mammograficznych. Psychoonkologia, 2006; 2: 57-63.

9. Pasquini M., Biondi M. Depression in cancer patients: critical review. Clin pract and epidemiol in mental health, 2007; 3 (2): 1-9.

10. Nowicki A., Rządkowska B. Depresja i lęk u chorych z nowotworami złośliwymi. Współ Onkol, 2005; 9 (9): 396-403.

11. Spoletini I., Gianni W., Repetto L. (et. al.) Depression and cancer: an unexplored and unresolved emergent issue in elderly patients. Crit Rev Oncol Hematol. 2008; 65 (2): 143-55.

12. Ohnishi H. Mental distress in cancer patients. Masui., 2011; 60(9): 1024-31.

13. De Walden-Gałuszko, K. Psychoonkologia. Kraków; Biblioteka Psychiatrii Polskiej: 2000.

14. Bączyk Ewa, Łuczak Jacek: Ostry stan splątania (delirium) w terminalnej fazie choroby nowotworowej. Nowa Medycyna, 2000; 1: 68- 72.

15. Grzegorz Giemza, Krzysztof Kucia, Beata Trędzbor (i in.): Trudności diagnostyczne u pacjenta z przerzutami czerniaka do ośrodkowego układu nerwowego- opis przypadku. Onkologia Info 2009; 6 (5): 168-171.

16. Bilikiewicz A., Smoczyński S. Zaburzenia psychiczne wczesne. W: Bilikiewicz A., Smoczyński S. red., Psychopatologia guzów śródczaszkowych. Warszawa; PZWL: 1989, s. 1425-8.

17. Balmaceda M.C. Guzy Przerzutowe. W: Rowland L.P. red., Neurologia. Wrocław; Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner: 2004, s. 378-390.

18. Bilikiewicz A., Smoczyński S. Wiadomości ogólne o psychopatologii guzów śródczaszkowych. W: Bilikiewicz A., Smoczyński S. red., Psychopatologia guzów śródczaszkowych. Warszawa; PZWL: 1989, s. 713-720.

19. Jaskólski D., Papierz W., Biernat W., Liberski P. Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego. W: Wojciech Kozubski, Paweł P. Liberski red., Choroby układu nerwowego. Warszawa; PZWL: 2004, s. 152-153.

Pobrania

Opublikowane

2012-02-07